- Details
- Category: Author's Diary
The Iconic Gaze: A Theology of Thearchic Weakness and Divine Love
Exploring the Depth of Christ’s Look in the Iconography school of Bishop Maxim
by Fr. Stamatis Skliris
Friday, February 16, 2024
This icon of Christ belongs to the icons that present Christ with love and concern for the specific person, you and me. We achieve this mainly with wide-open eyes that care about us. It is a subtle movement beyond the Paleologian school of the almighty PANTOKRATOR, here, with “thearchic weakness” (θεαρχική ἀσθένεια—the term by Dionysius Areopagite). In other words, the PANTOKRATOR humbles himself with His image before the specific man with his particular passions and weaknesses. Out of love and identification with the humbled ontological concrete man, He who transcends suffering as God nevertheless willingly humbles himself and takes on human passion. It is a profound theology of the thearchic weakness that gave birth and developed (with “Justin’s” roots, that is, of Fr. Justin Popovic, who always presupposed a Christ who cares for man and who willingly humbles himself for him) the theology of “thearchic weakness.” Bishop Athanasios Jevtic loved the hymn of St. Basil the Great: “What shall we render unto the Lord for all He hath rendered unto us? For our sake, God dwelt among us; for our corrupted nature, the Word became flesh and dwelt within us; unto the ungrateful, He is the Benefactor; unto prisoners, He is the Liberator; unto those who sat in the darkness, He is the Sun of justice; the path unto the Cross; the Light unto Hades; Life unto death; Resurrection for the fallen: to Him, we cry out: ‘Our God, glory be to Thee!’” (Octoechos, tone 7)
The fact that the school of Maxim-Stamatis starts from an all-powerful God voluntarily becoming poor saves this school from anthropomorphism, Arianism, etc., because in principle, it is God Almighty, and what suffers is a passion born of the omnipotent voluntary movement. So, it is not a question of weakness inherent in God’s nature but of free movement toward weak man. It is of the Will and not of God’s nature. This Will is a loving will, and therefore, we hold the love (theia thelesis = divine LOVE, identified), which is expressed in the loving gaze, and we illustrate innocently and with divine dignity the DIVINE PASSION. So, in God, there is a loving movement toward man. We could... “stretch” it, as our Elder Athanasius Jevtic would say, and say, God has only one, he has only one movement and will, the love for man, whom he wants to save, for to save in this way the whole creation, which is summed up in man!
***
Saturday, February 17, 2024
In this look of Christ, Maxim expresses all the logoi of St. Maximus the Confessor. To put it anthropopathically, Christ’s gaze is as if envisioning the end of the adventure of divine love. This “that all of them may be one” (Jn 17:21) is the body of Christ that we taste in the Holy Eucharist and represents in temporal history everything that will exist and will not perish. This look of the many Christs of Bishop Maxim is the look of contingency, of waiting for the end; it is a pictorial eschatological look of God toward creation. It is not the gaze of God itself, but the gaze that the iconographer Maxim draws on the image of the God-man to theologize through the Image about God’s love for the referent man. Look, I beseech You, once more into the gaze of the God-man in the picture, and then look at the people around You. They look at each other very specifically, intra-temporally, i.e., very instantané. God looks very deep into the infinite depths of existence, which are beyond the horizon of horizons of temporality, as we say in the EUCHARIST, forever and ever.
___________
Το εικονικό βλέμμα: θεολογία της θεαρχικής ασθένειας και θεϊκής αγάπης
Εξερευνώντας το βάθος του βλέμματος του Χριστού στη σχολή εικονογραφίας του Επισκόπου Μαξίμου
Παρά πολύ καλή εικόνα Χριστού. Υπάγεται στην ομάδα εικόνων που παρουσιάζουν τον Χριστό με αγάπη κ ενδιαφέρον για τον συγκεκριμένο άνθρωπο, εσένα κι εμένα. Αυτό το πετυχαίνουμε κυρίως με τα ολάνοιχτα μάτια που νοιάζονται για μας. Είναι μια διακριτική προώθηση έναντι της παλαιολόγειας σχολής του παντοδύναμου ΠΑΝΤΟΚΡΑΤΟΡΑ, εδώ, με «θεαρχική ἀσθένεια». Δηλαδή ο ΠΑΝΤΟΚΡΑΤΩΡ ταπεινώνεται προ της Εικόνος Του, του συγκεκριμένου ανθρώπου με τα συγκεκριμένα ΠΑΘΗ κι αδυναμίες στου. Εξ αγάπης και ταυτίσεις προς τον ταπεινωμένο ΟΝΤΟΛΟΓΙΚΟΣ συγκεκριμένο άνθρωπο , Εκείνος (που υπερβαίνει το «πάσχειν» ως θεός ), παρά ταύτα ταπεινώνεται εκουσίως και προσλαμβάνει το ανθρώπινο «ασθενείν».
Πρόκειται για βαθιά θεολογία της θεαρχικής ασθενείας που γέννησε κι ανέπτυξε (με «ιουστίνειες» πάντοτε ρίζες, του π. Ιουστίνου Πόποβιτς δηλαδή, που πάντοτε προϋπέθετε έναν Χριστό που νοιάζεται τον άνθρωπο και που πρόθυμα ταπεινώνεται εκούσια γι’ αυτόν) την θεολογία της ΘΕΑΡΧΙΚΗΣ ΑΣΘΕΝΕΙΑΣ. Και ο Αθανάσιος έψαλε τότε το «Τί άνταποδώσωμεν τῷ Κυρίω περί πάντων ὥν άνταπέδωκεν ἡμῖν; Δι΄ ἡμᾶς Θεός έν άνθρώποις διά τήν καταφθαρεῖσαν φύσιν ὁ Λόγος σάρξ έγένετο και έσκήνωσεν έν ἡμῖν· πρός τους άχαρίστους ὁ Εύεργέτης· πρός τούς αίχμαλώτους ὁ Έλευθερωτής· πρός τούς έν σκότει καθημένους ὁ Ἡλιος τῆς δικαιοσύνης έπί τόν σταυρόν ὁ άπαθής· έπί τόν Ἅδην τό φῶς· επί τόν θάνατον ἡ ζωή· ἡ άνάστασις διά τούς πεσόντας· πρός ὅν βοήσωμεν.. ὁ Θεός ἡμῶν δόξα Σοι.»
Το γεγονός πως η σχολή Μαξίμου—Σταματίου ξεκινά από παντοδύναμο Θεό εκουσίως πτωχεύοντα, διασώζει την Σχολή αυτή από ανθρωπομορφισμό, αρειανισμό κλπ., διότι κατ’ αρχήν είναι Θεός Παντοδύναμος, κι ό,τι πάσχει είναι πάθος που το γεννά η παντοκρατορική εκούσια κίνηση. Άρα πρόκειται όχι για αδυναμία εγγενή στη φύση του Θεού, αλλά στην ελεύθερη κίνηση προς τον αδύναμο άνθρωπο. Είναι της Θελήσεως και όχι της φύσεως του Θεου.
Αυτή η θέληση είναι «αγαπώσα θέλησις» και επομένως κρατάμε την αγάπη (θεία θελησις = θεία ΑΓΑΠΗ, ταυτίζεται), που εκφράζεται στο αγαπητικό βλέμμα, και εικονογραφούμε αθώα και με θεοπρέπεια το ΘΕΙΟΝ ΠΑΘΟΣ»).
Άρα στον Θεό υπάρχει μια κινήσεις, η αγαπητική κίνηση προς τον άνθρωπο. Άρα θα μπορούσαμε να το... «τεντώσουμε» , όπως θα έλεγε ο Γεροντάς μας ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ, και να πούμε, ο Θεός ένα μόνο έχει, μια μόνο κίνηση και θέληση έχει, την αγάπη προς τον άνθρωπο, τον όποιον θέλει να σώσει, για να σωθεί κατ’ αυτόν τον τρόπο ολόκληρη η κτίση, η οποία συγκεφαλαιώνεται στον άνθρωπο!!!
***
Σάββατο 17-2-2024
Ο Βασίλιεβιτς σ᾽ αυτό το βλέμμα του Χριστού εκφράζει όλους τους «λόγους» του Αγ Μαξίμου του Ομολογητού. Να το πούμε ανθρωποπαθώς, το βλέμμα του Χριστού είναι σαν να οραματίζεται το τέλος της περιπέτειας της θείας αγάπης. Αυτό το «ίνα πάντες εν ώσι» (Ιω. 17,21), είναι το σώμα Χριστού που προ γευόμαστε στη Θεία Ευχαριστία και αντιπροσωπεύει μέσα στην πρόσκαιρη ιστορία κάθε τι που θα υπάρξει και δεν θα χαθεί.
Αυτό το βλέμμα των «Χριστών» του επισκόπου Μαξίμου είναι το βλέμμα της ενδεχομενικότητας, της αναμονής του τέλους, είναι εικονογραφικό εσχατολογικό βλέμμα του Θεού προς την κτίση. Δεν είναι το ίδιο το βλέμμα του Θεού, αλλά το βλέμμα που ζωγραφίζει στην εικόνα του Θεανθρώπου ο εικονογράφος Μάξιμος για να θεολογήσει δια μέσου της Εικόνος περί της αγάπης Του Θεού προς τον παραπεμπτικό άνθρωπο.
Κοιτάξτε, Σας παρακαλώ για άλλη μια φορά το βλέμμα του Θεανθρώπου στην εικόνα και μετά κοιτάξτε τους ανθρώπους γύρω Σας. Αυτοί κοιτάζουν ο ένας τον άλλον πολύ συγκεκριμένα, πολύ ενδοχρονικά, δηλ. Πολύ «instantane». Ο Θεός κοιτάζει πολύ βαθιά, μέσα στα ατελεύτητα βάθη της ύπαρξης τα οποία είναι πέρα από τους ορίζοντες των οριζόντων της υπέρ χρονικότητα όπως λέμε στην ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑ «εις τους αιώνας των αιώνων».
Exploring the Depth of Christ’s Look in the Iconography school of Bishop Maxim
by Fr. Stamatis Skliris
Friday, February 16, 2024
This icon of Christ belongs to the icons that present Christ with love and concern for the specific person, you and me. We achieve this mainly with wide-open eyes that care about us. It is a subtle movement beyond the Paleologian school of the almighty PANTOKRATOR, here, with “thearchic weakness” (θεαρχική ἀσθένεια—the term by Dionysius Areopagite). In other words, the PANTOKRATOR humbles himself with His image before the specific man with his particular passions and weaknesses. Out of love and identification with the humbled ontological concrete man, He who transcends suffering as God nevertheless willingly humbles himself and takes on human passion. It is a profound theology of the thearchic weakness that gave birth and developed (with “Justin’s” roots, that is, of Fr. Justin Popovic, who always presupposed a Christ who cares for man and who willingly humbles himself for him) the theology of “thearchic weakness.” Bishop Athanasios Jevtic loved the hymn of St. Basil the Great: “What shall we render unto the Lord for all He hath rendered unto us? For our sake, God dwelt among us; for our corrupted nature, the Word became flesh and dwelt within us; unto the ungrateful, He is the Benefactor; unto prisoners, He is the Liberator; unto those who sat in the darkness, He is the Sun of justice; the path unto the Cross; the Light unto Hades; Life unto death; Resurrection for the fallen: to Him, we cry out: ‘Our God, glory be to Thee!’” (Octoechos, tone 7)
The fact that the school of Maxim-Stamatis starts from an all-powerful God voluntarily becoming poor saves this school from anthropomorphism, Arianism, etc., because in principle, it is God Almighty, and what suffers is a passion born of the omnipotent voluntary movement. So, it is not a question of weakness inherent in God’s nature but of free movement toward weak man. It is of the Will and not of God’s nature. This Will is a loving will, and therefore, we hold the love (theia thelesis = divine LOVE, identified), which is expressed in the loving gaze, and we illustrate innocently and with divine dignity the DIVINE PASSION. So, in God, there is a loving movement toward man. We could... “stretch” it, as our Elder Athanasius Jevtic would say, and say, God has only one, he has only one movement and will, the love for man, whom he wants to save, for to save in this way the whole creation, which is summed up in man!
***
Saturday, February 17, 2024
In this look of Christ, Maxim expresses all the logoi of St. Maximus the Confessor. To put it anthropopathically, Christ’s gaze is as if envisioning the end of the adventure of divine love. This “that all of them may be one” (Jn 17:21) is the body of Christ that we taste in the Holy Eucharist and represents in temporal history everything that will exist and will not perish. This look of the many Christs of Bishop Maxim is the look of contingency, of waiting for the end; it is a pictorial eschatological look of God toward creation. It is not the gaze of God itself, but the gaze that the iconographer Maxim draws on the image of the God-man to theologize through the Image about God’s love for the referent man. Look, I beseech You, once more into the gaze of the God-man in the picture, and then look at the people around You. They look at each other very specifically, intra-temporally, i.e., very instantané. God looks very deep into the infinite depths of existence, which are beyond the horizon of horizons of temporality, as we say in the EUCHARIST, forever and ever.
___________
Το εικονικό βλέμμα: θεολογία της θεαρχικής ασθένειας και θεϊκής αγάπης
Εξερευνώντας το βάθος του βλέμματος του Χριστού στη σχολή εικονογραφίας του Επισκόπου Μαξίμου
Παρά πολύ καλή εικόνα Χριστού. Υπάγεται στην ομάδα εικόνων που παρουσιάζουν τον Χριστό με αγάπη κ ενδιαφέρον για τον συγκεκριμένο άνθρωπο, εσένα κι εμένα. Αυτό το πετυχαίνουμε κυρίως με τα ολάνοιχτα μάτια που νοιάζονται για μας. Είναι μια διακριτική προώθηση έναντι της παλαιολόγειας σχολής του παντοδύναμου ΠΑΝΤΟΚΡΑΤΟΡΑ, εδώ, με «θεαρχική ἀσθένεια». Δηλαδή ο ΠΑΝΤΟΚΡΑΤΩΡ ταπεινώνεται προ της Εικόνος Του, του συγκεκριμένου ανθρώπου με τα συγκεκριμένα ΠΑΘΗ κι αδυναμίες στου. Εξ αγάπης και ταυτίσεις προς τον ταπεινωμένο ΟΝΤΟΛΟΓΙΚΟΣ συγκεκριμένο άνθρωπο , Εκείνος (που υπερβαίνει το «πάσχειν» ως θεός ), παρά ταύτα ταπεινώνεται εκουσίως και προσλαμβάνει το ανθρώπινο «ασθενείν».
Πρόκειται για βαθιά θεολογία της θεαρχικής ασθενείας που γέννησε κι ανέπτυξε (με «ιουστίνειες» πάντοτε ρίζες, του π. Ιουστίνου Πόποβιτς δηλαδή, που πάντοτε προϋπέθετε έναν Χριστό που νοιάζεται τον άνθρωπο και που πρόθυμα ταπεινώνεται εκούσια γι’ αυτόν) την θεολογία της ΘΕΑΡΧΙΚΗΣ ΑΣΘΕΝΕΙΑΣ. Και ο Αθανάσιος έψαλε τότε το «Τί άνταποδώσωμεν τῷ Κυρίω περί πάντων ὥν άνταπέδωκεν ἡμῖν; Δι΄ ἡμᾶς Θεός έν άνθρώποις διά τήν καταφθαρεῖσαν φύσιν ὁ Λόγος σάρξ έγένετο και έσκήνωσεν έν ἡμῖν· πρός τους άχαρίστους ὁ Εύεργέτης· πρός τούς αίχμαλώτους ὁ Έλευθερωτής· πρός τούς έν σκότει καθημένους ὁ Ἡλιος τῆς δικαιοσύνης έπί τόν σταυρόν ὁ άπαθής· έπί τόν Ἅδην τό φῶς· επί τόν θάνατον ἡ ζωή· ἡ άνάστασις διά τούς πεσόντας· πρός ὅν βοήσωμεν.. ὁ Θεός ἡμῶν δόξα Σοι.»
Το γεγονός πως η σχολή Μαξίμου—Σταματίου ξεκινά από παντοδύναμο Θεό εκουσίως πτωχεύοντα, διασώζει την Σχολή αυτή από ανθρωπομορφισμό, αρειανισμό κλπ., διότι κατ’ αρχήν είναι Θεός Παντοδύναμος, κι ό,τι πάσχει είναι πάθος που το γεννά η παντοκρατορική εκούσια κίνηση. Άρα πρόκειται όχι για αδυναμία εγγενή στη φύση του Θεού, αλλά στην ελεύθερη κίνηση προς τον αδύναμο άνθρωπο. Είναι της Θελήσεως και όχι της φύσεως του Θεου.
Αυτή η θέληση είναι «αγαπώσα θέλησις» και επομένως κρατάμε την αγάπη (θεία θελησις = θεία ΑΓΑΠΗ, ταυτίζεται), που εκφράζεται στο αγαπητικό βλέμμα, και εικονογραφούμε αθώα και με θεοπρέπεια το ΘΕΙΟΝ ΠΑΘΟΣ»).
Άρα στον Θεό υπάρχει μια κινήσεις, η αγαπητική κίνηση προς τον άνθρωπο. Άρα θα μπορούσαμε να το... «τεντώσουμε» , όπως θα έλεγε ο Γεροντάς μας ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ, και να πούμε, ο Θεός ένα μόνο έχει, μια μόνο κίνηση και θέληση έχει, την αγάπη προς τον άνθρωπο, τον όποιον θέλει να σώσει, για να σωθεί κατ’ αυτόν τον τρόπο ολόκληρη η κτίση, η οποία συγκεφαλαιώνεται στον άνθρωπο!!!
***
Σάββατο 17-2-2024
Ο Βασίλιεβιτς σ᾽ αυτό το βλέμμα του Χριστού εκφράζει όλους τους «λόγους» του Αγ Μαξίμου του Ομολογητού. Να το πούμε ανθρωποπαθώς, το βλέμμα του Χριστού είναι σαν να οραματίζεται το τέλος της περιπέτειας της θείας αγάπης. Αυτό το «ίνα πάντες εν ώσι» (Ιω. 17,21), είναι το σώμα Χριστού που προ γευόμαστε στη Θεία Ευχαριστία και αντιπροσωπεύει μέσα στην πρόσκαιρη ιστορία κάθε τι που θα υπάρξει και δεν θα χαθεί.
Αυτό το βλέμμα των «Χριστών» του επισκόπου Μαξίμου είναι το βλέμμα της ενδεχομενικότητας, της αναμονής του τέλους, είναι εικονογραφικό εσχατολογικό βλέμμα του Θεού προς την κτίση. Δεν είναι το ίδιο το βλέμμα του Θεού, αλλά το βλέμμα που ζωγραφίζει στην εικόνα του Θεανθρώπου ο εικονογράφος Μάξιμος για να θεολογήσει δια μέσου της Εικόνος περί της αγάπης Του Θεού προς τον παραπεμπτικό άνθρωπο.
Κοιτάξτε, Σας παρακαλώ για άλλη μια φορά το βλέμμα του Θεανθρώπου στην εικόνα και μετά κοιτάξτε τους ανθρώπους γύρω Σας. Αυτοί κοιτάζουν ο ένας τον άλλον πολύ συγκεκριμένα, πολύ ενδοχρονικά, δηλ. Πολύ «instantane». Ο Θεός κοιτάζει πολύ βαθιά, μέσα στα ατελεύτητα βάθη της ύπαρξης τα οποία είναι πέρα από τους ορίζοντες των οριζόντων της υπέρ χρονικότητα όπως λέμε στην ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑ «εις τους αιώνας των αιώνων».
- Details
- Category: Author's Diary
ZΩΓΡΑΦΙΚΟ HΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ετεροχρονισμένο 26-4-2007 & 28-1-2024
ROUAULT βιβλίο 26-4-2007
Στη μονογραφία του George Rouault στο εσωτερικό εξώφυλλο έγραψα:
«Goody's, 1 παραμονή ταξιδιού για Βελιγράδι»
Στο οπισθόφυλλο έγραψα:
«26-4-07 Σύνταγμα. Χρωστούσα στον εαυτό μου ένα ανέμελο απόγευμα στοχασμού και κουβέντας με τον Rouault. MoΥ τόστειλε ο Χριστός αυτό το βιβλίο ειδικά για την αγιογράφηση του κατά Λουκάν , Τί ήθος! Τα μάγουλα τοι Ιησού ειναι ατόφια, ενώ των εμπαιχτών κακερματισμένα. Σελίδα 138 ο Νυμφίιος στο Πόρτο, μια αγιογραφία αρχίζει hommage αu Rouault. Tα μάτια μου κοιτάζουν στο σκοτάδι και βλέπω σαν γάτα. Αυτός ειναι, κρύφιος , μυστικός, αριστοκράτης. Έχει ζωγραφίσει έναν «Πιερότο αριστοκράτη» ( Pierrot aristocrate, 1942, στο βιβλίο σελ. 251.»
Ετεροχρονισμένη προσθήκη τη Δευτέρα 28-1-2024
Καθώς αγιογραφούσα την ΣΤΑΥΡΩΣΗ ΛΕΓΡΑΙΝΩΝ τράβηξα από την Βιβλιοθήκη το βιβλίο εκείνο του Rouault και περιδιάβαινα τα έργα του και βρήκα την πιο πάνω σημείωση. Από το 2007 μέχρι σήμερα 2024 ο Rouault ειναι σταθερός οδηγός μου , με συναρπάζει , στέκομαι ώρες μπροστά σε ένα έργο του, τρέφομαι πνευματικά και καλλιτεχνικά. AΠολύ σοβαρός άνθρωπος και ζωγράφος , βαθύνους, θα τον έλεγα εικονογράφο, διότι πολλά έργα του μας αποκαλύπτουν κάτι από το μυστήριο του Θεανθρώπου. Δυστυχώς ως τεχνοτροπία δεν αξιοποίησα πολλά από τον θησαυρό του, αλλά εν τω βάθει υπάρχουν πολλές βαθειές ρίζες που έριξε μέσα μου.
ΠΑΝΤΑ ΠΟΘΟΥΣΑ ΝΑ ΜΕΛΕΤΗΣΩ ΖΩΓΡΑΦΙΚΑ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ. ΝΑ ΤΟΜΠΡΟΣΛΑΒΩ ΣΕ ΔΙΚΑ ΜΟΥ ΕΡΓΑ, ΤΑ ΠΟΡΤΡΑΙΤΑ, ΤΑ ΤΟΥ ΤΣΙΡΚΟΥ, ΚΑΙ ΚΥΡΙΩΣ ΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΤΟΥ ΝΥΜΦΙΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΚΑΙ ΤΑ ΒΙΒΛΙΚΑ ΤΟΠΙΑ. ΤΟ «Christ au banlieux” μου εμπνέει ένα έργο «Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΣΤΗ ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑ”, παρέα με κάποια φτωχόπαιδα με πρόσωπα πολύ πιο εκφραστικά από των βουτυρόπαιδων της ομοιομορφίας. Με σκάβουν οι κατάδικοι κι οι δικαστές του.
Βαθύς, εσωστρεφής, βαθύφωνος αναχωρητής, ερημίτης, «περιθωριακός» αλλά πάντα χτυπάει κέντρο, ζωγραφίζει στα σκοτεινά χρώματα αποκαλύπτοντας τον «δείξαντα το φως». Κάτι σαν κόσμοκαλόγερος μου φαίνεται. Οι πιο όμορφοι Χριστοί.
Και όλα ζωγραφισμένα με τη μέγιστη απλότητα. Ο πιο απλός κι εκφραστικός εξπρεσιονιστής.
Ο ROUAULT Iδρύει έναν ζωγραφικό αναχωρητισμο, όπου εγκαταλείπει τον Σειρμό για να εκτιμήσει από το υπόγειό του πιο ξεκάθαρα τις αξίες της ύπαρξης και να μας τις χαρίσει και σε εμάς μασημένες ως προτάσεις εικαστικής δημιουργίας.
ROUAULT βιβλίο 26-4-2007
Στη μονογραφία του George Rouault στο εσωτερικό εξώφυλλο έγραψα:
«Goody's, 1 παραμονή ταξιδιού για Βελιγράδι»
Στο οπισθόφυλλο έγραψα:
«26-4-07 Σύνταγμα. Χρωστούσα στον εαυτό μου ένα ανέμελο απόγευμα στοχασμού και κουβέντας με τον Rouault. MoΥ τόστειλε ο Χριστός αυτό το βιβλίο ειδικά για την αγιογράφηση του κατά Λουκάν , Τί ήθος! Τα μάγουλα τοι Ιησού ειναι ατόφια, ενώ των εμπαιχτών κακερματισμένα. Σελίδα 138 ο Νυμφίιος στο Πόρτο, μια αγιογραφία αρχίζει hommage αu Rouault. Tα μάτια μου κοιτάζουν στο σκοτάδι και βλέπω σαν γάτα. Αυτός ειναι, κρύφιος , μυστικός, αριστοκράτης. Έχει ζωγραφίσει έναν «Πιερότο αριστοκράτη» ( Pierrot aristocrate, 1942, στο βιβλίο σελ. 251.»
Ετεροχρονισμένη προσθήκη τη Δευτέρα 28-1-2024
Καθώς αγιογραφούσα την ΣΤΑΥΡΩΣΗ ΛΕΓΡΑΙΝΩΝ τράβηξα από την Βιβλιοθήκη το βιβλίο εκείνο του Rouault και περιδιάβαινα τα έργα του και βρήκα την πιο πάνω σημείωση. Από το 2007 μέχρι σήμερα 2024 ο Rouault ειναι σταθερός οδηγός μου , με συναρπάζει , στέκομαι ώρες μπροστά σε ένα έργο του, τρέφομαι πνευματικά και καλλιτεχνικά. AΠολύ σοβαρός άνθρωπος και ζωγράφος , βαθύνους, θα τον έλεγα εικονογράφο, διότι πολλά έργα του μας αποκαλύπτουν κάτι από το μυστήριο του Θεανθρώπου. Δυστυχώς ως τεχνοτροπία δεν αξιοποίησα πολλά από τον θησαυρό του, αλλά εν τω βάθει υπάρχουν πολλές βαθειές ρίζες που έριξε μέσα μου.
ΠΑΝΤΑ ΠΟΘΟΥΣΑ ΝΑ ΜΕΛΕΤΗΣΩ ΖΩΓΡΑΦΙΚΑ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ. ΝΑ ΤΟΜΠΡΟΣΛΑΒΩ ΣΕ ΔΙΚΑ ΜΟΥ ΕΡΓΑ, ΤΑ ΠΟΡΤΡΑΙΤΑ, ΤΑ ΤΟΥ ΤΣΙΡΚΟΥ, ΚΑΙ ΚΥΡΙΩΣ ΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΤΟΥ ΝΥΜΦΙΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΚΑΙ ΤΑ ΒΙΒΛΙΚΑ ΤΟΠΙΑ. ΤΟ «Christ au banlieux” μου εμπνέει ένα έργο «Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΣΤΗ ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑ”, παρέα με κάποια φτωχόπαιδα με πρόσωπα πολύ πιο εκφραστικά από των βουτυρόπαιδων της ομοιομορφίας. Με σκάβουν οι κατάδικοι κι οι δικαστές του.
Βαθύς, εσωστρεφής, βαθύφωνος αναχωρητής, ερημίτης, «περιθωριακός» αλλά πάντα χτυπάει κέντρο, ζωγραφίζει στα σκοτεινά χρώματα αποκαλύπτοντας τον «δείξαντα το φως». Κάτι σαν κόσμοκαλόγερος μου φαίνεται. Οι πιο όμορφοι Χριστοί.
Και όλα ζωγραφισμένα με τη μέγιστη απλότητα. Ο πιο απλός κι εκφραστικός εξπρεσιονιστής.
Ο ROUAULT Iδρύει έναν ζωγραφικό αναχωρητισμο, όπου εγκαταλείπει τον Σειρμό για να εκτιμήσει από το υπόγειό του πιο ξεκάθαρα τις αξίες της ύπαρξης και να μας τις χαρίσει και σε εμάς μασημένες ως προτάσεις εικαστικής δημιουργίας.
- Details
- Category: Author's Diary
ZΩΓΡΑΦΙΚΟ HΜΕΡΟΛΟΓΙΟ - Κυριακή 4-12-2022
Αγίας ΒΑΡΒΑΡΑΣ, Κ Αγίου ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΥ
Σειρά έργων "ΑΝΑΣΤΕΝΑΖΕΙΣ, ΠΕΙΡΑΙΑ, ΜΕ ΤΙΣ ΠΕΝΙΕΣ ΤΟΥ ΜΠΑΓΛΑΜΑ"
Μέσα στην ασήμαντη μικρότητα του βίου είναι για μένα πολύ σημαντικό ότι σήμερα, επέτειο χειροτονίας μου εις Διακονον, μου προέκυψε ένα σχεδιάκι που ίσώς ιδρύει μια νέα σειρά ζωγρ έργων. Διακύβευμα αυτής της ζωγραφικής είναι η εικαστικη ανακάλυψη της ΦΥΣΙΟΓΝΩΜΙΑΣΤΟΥ ΑΠΛΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΤΟΥ ΛΑΟΥ ΜΑΣ.
Ασφαλώς και προϋπηρξαν τέτοιες αναζητήσεις σε προηγούμενα έργα μου (προχείρως αναφέρω τον «ΒΑΣΙΛΗΑ ΚΟΥΛΟΥΡΤΖΗ»). Ομως τη στιγμή που άθελά μου άρχισα να σκιαγραφώ την κομπανία των μπουζουκτσήδων, ασυνειδήτως υπέγραφα ένα συμβόλαιο να φέρω στο φως της ζωγραφικής τους αφανείς Πανέλληνες που τα προσωπά τους, ως εμβλήματα του ειναί τους, φέρουν το κύρος της αλήθειας του ανθρώπινου όντος.
Αγίας ΒΑΡΒΑΡΑΣ, Κ Αγίου ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΥ
Σειρά έργων "ΑΝΑΣΤΕΝΑΖΕΙΣ, ΠΕΙΡΑΙΑ, ΜΕ ΤΙΣ ΠΕΝΙΕΣ ΤΟΥ ΜΠΑΓΛΑΜΑ"
Μέσα στην ασήμαντη μικρότητα του βίου είναι για μένα πολύ σημαντικό ότι σήμερα, επέτειο χειροτονίας μου εις Διακονον, μου προέκυψε ένα σχεδιάκι που ίσώς ιδρύει μια νέα σειρά ζωγρ έργων. Διακύβευμα αυτής της ζωγραφικής είναι η εικαστικη ανακάλυψη της ΦΥΣΙΟΓΝΩΜΙΑΣΤΟΥ ΑΠΛΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΤΟΥ ΛΑΟΥ ΜΑΣ.
Ασφαλώς και προϋπηρξαν τέτοιες αναζητήσεις σε προηγούμενα έργα μου (προχείρως αναφέρω τον «ΒΑΣΙΛΗΑ ΚΟΥΛΟΥΡΤΖΗ»). Ομως τη στιγμή που άθελά μου άρχισα να σκιαγραφώ την κομπανία των μπουζουκτσήδων, ασυνειδήτως υπέγραφα ένα συμβόλαιο να φέρω στο φως της ζωγραφικής τους αφανείς Πανέλληνες που τα προσωπά τους, ως εμβλήματα του ειναί τους, φέρουν το κύρος της αλήθειας του ανθρώπινου όντος.
- Details
- Category: Author's Diary
ZΩΓΡΑΦΙΚΟ HΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΑΠΟ ΤΟΤΕ ΠΟΥ ΑΡΧΙΣΑΝ ΟΙ ΑΓΓΕΛΟΙ ΝΑ ΧΑΙΡΕΤΟΥΝ
Τετάρτη 24-8-2022
Σήμερα ζωγράφισα ξανά τον πρώτο άγγελο που Ειχα κάνει για το βιβλίο της αδελφής μας φίλης Βασως Ευαγγελόπουλου «ΝΑΝΟΥΡΙΣΜΑΤΑ», φοβερό βιβλίο, ιδίως για τα νανουρισματα που σιγοτραγουδούσαν στα παιδάκια τους οι φυλακισμένες κυρίες στου τότε Αβερωφ. Αυτή τη φορά όμως ζωγράφισα τον άγγελο μεγάλον 70Χ50 εκ. Για τον αυθεντικό πρώτο Άγγελο που μας χαιρετά ο Μπαμπης Λέγκας , που έβλεπε κάπου είκοσι ΣΧΕΔΙΑ μου που πρόσφερα για το βιβλίο, είχε πει πως είναι το πιο ευαίσθητο και το έβαλε Εξώφυλλο. Από τότε ζωγράφισα περίπου εικοσιδύο, και εξέθεσα στον Ιανό δεκατρείς, αλλά κανένας δεν φθάνει τον αυθεντικό , ο οποίος δεν εξετεθη ποτέ πουθενά ως ζωγραφικός πίνακας, παρά μόνο στο ΕΞΩΦΥΛΛΟ εκείνο τότε. Ούτε σήμερα τον πετυχα τον πρώτο, νομίζω όμως πως είναι καλή η έκφραση.
ZΩΓΡΑΦΙΚΟ HΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΜΕΣΟΝΥΚΤΙΑ ΒΟΛΤΑ
ΣΤΟΥ ΨΥΡΗ.
ΤΟ πρωί δεν μπορούσα να συνθέσω τα εξ ων συντίθεμαι συστατικά μου μέρη. Στις 12.30 έπιασα πινέλο και στις 16.00 είχα τελειώσει τον ΑΓΓΕΛΟ ΠΟΥ ΜΑΣ ΧΑΙΡΕΤΑ. Είναι από τους πιο σεμνόχρωμους της σειράς με αρμονία χρωματική. Το κυριότερο είναι το αισθαντικό χρωμάτισμα των παρειών και των ματιών , που εκπορεύει μιαν αισθαντική έκφραση σαν ένα παρθενικό προσωπο ντροπαλής κοπέλας. Εννοείται πως αυτό το βλέπουν τα δικά μου τα μάτια. Τα μάτια των άλλων ίσως θα διαβάζουν την... τραγική αποτυχία .
Ξαπλώνω 17.00 και σηκώνομαι 19.00 κατάκοπος. Παίρνω ανάσα και απευθύνω το κάλεσμα: «ΜΑΡΙΝΑΚΙ, ΕΙΣΑΙ ΓΙΑ ΝΥΧΤΕΡΙΝΗ ΒΟΛΤΑ ΣΤΟΥ ΨΥΡΗ;». Και το ...σπλάχνο «είναι!».
Σύνταγμα, Μητροπόλεως , Ερμού , Ψυρή και αφουγκραζόμαστε το μεράκι για γλέντι που βιώνουν οι λίγοι εναπομείναντες στην Αθηνα , οι οποίοι τις ΝΥΧΤΕΣ είναι πάντα πολλοί ! Πόσο δική μας είναι αυτή η Αθηνα κι αυτός ο Πειραιάς , αυτά τα σοκάκια κι αυτές οι πλατείες , όπου γλεντάμε μαζί με τους αρχαίους συμποσιαστές, με το Σωκράτη και τον Αλκιβιαδη. Θυμάμαι τονΣτελιο το Ράμφο που ονομάζει το μύθο της Σπηλιάς τον μέγα μύθο της φιλοσοφίας!!! Zoome ZWARA !!!
MATISSE, MODERNITE’
Ώρα 1.00 είμαστε με το Μαρινακι διαβάζοντες. Εγώ βρήκα στο πάτωμα απόκομμα : «FAUVISM WAS the first of the great aesthetic movements in modern 20th century painting and DUFY became a convert in 1905 under the influence of MATISSE”. Αν είχα το περιοδικό κι όχι το ευγενικό απόκομμα που κατάλαβα τι έλεγε , σίγουρα δεν θα καταλάβαινα πολλά . Έλα όμως που κάτι πεσμένα αποκόμματα με κυνηγάνε και δόξα τω Θεώ.
Όσο για τον ΜATISSE , στα όψιμα... νειατα μου τα τελευταία πέντε χρόνια άρχισα πραγματικά να τον καταλαβαίνω κι ας είχα διαβάσει τόσες φορές στον Τσαρούχη (εκδόσεις Καστανιώτης) για τηνμεγαλη αξία του. Ο PICASSO έλεγε, μάλλον ζηλεύοντας , «τι ειναι ο ΜΑΤΙSSE, τι είναι ο MATISSE; Είναι δυο μπαλκονόπορτες και κάτι κάγκελα». Όμως κι οι μπαλκονόπορτες και τα μπαλκόνια ακόμα μπορούσαμε να πούμε πως αποτελούν διατριβές πάνω στη μελέτη του ΧΩΡΟΥ (μακρυά μας - κοντά μας, έξω - μέσα , στην πλατεία και στον ορίζοντα) και στη μελέτη του ΦΩΤΟΣ(έξω στο μπαλκόνι φως- μέσα από το μπαλκόνι σκιά, φωτεινές ΑΝΤΑΥΓΕΙΕΣ στους τοίχους, σκοτεινό ταβάνι). Κι εδώ στις μπαλκονόπορτες του MATISSE παίζουν σπουδαίο ρόλο κι οι «μελετημένες» του κουρτίνες, οι οποίες δεν παίζουν ένα φτηνό εφέ να θαυμάσουμε ωραία υφάσματα, αλλά μας αποκρυπτογραφούν μυστικά φωτοσκίασης υφασμάτων που άλλοτε φωτίζονται από τον ήλιο απευθείας κι άλλοτε το φως τις διαπερνά και τις διαφανοποιεί, γεγονός που αποτελεί τηνμεγαλη και δύσκολη εξίσωση της φωτοσκίασης.
Το συμπέρασμα είναι πως ο ζωγράφος αυτός ακόμη κι όταν καταπιανοταν με απλά ..θεματάκια, τα μελετούσε σε απύθμενο βάθος και αποδεικνυόταν ΜΕΓΑΣ δάσκαλος. Ας πούμε οι κοπελίτσες που παρουσίαζε πορτραιτα τους, οι οδαλισκες που φαίνονταν σαν εξωτικοί και ερωτικοί ρεμβασμοι του ζωγράφου και η κύρια Μουσσα του η μεγάλης προσωπικότητος οικονόμος του που πόζαρε και την έχει απαθανατίσει σε ,στιγμές σπάνιας ενδοσκόπησης, η οποία έμεινε στην ιστορία της τέχνης ως η δική του προσωπική γεννήτρια που του άναψε τα φώτα της φαντασίας και τον απογείωσε, όλες μετά από ενδελεχή μελέτη των προσωπογραφιών τους, αποκαλύπτουν τα άδυτα της γυναικείας ψυχοσύνθεσης . Και μπορούμε να πούμε πως ο MATISSE μας έμαθε τα μυστικά της γυναικείας ψυχοσύνθεσης , όσο ο AUGUST RODIN μας φανέρωσε τον τροπο που σκεπτεται λογικά και φιλοσοφικά εμμονική και σε βάθος ο ΑΝΔΡΑΣ στα γλυπτά του «σκεπτόμενου» και στα αλλά συναφή μνημειώδη έργα του.
Τέλος τα ΣΧΕΔΙΑ του κρύβουν πολλά μυστικά και χάρισαν στην ανθρωπότητα ένα σπουδαίο καλλιτεχνικό κεφάλαιο. Η αρχη των μυστικών του κρύβεται στην τάση του να κάνει τα μάτια, τα χείλη και τα μαλλιά με την απλότητα κι ελευθερία μονοκοντυλιάς. Αυτό αναπτύχθηκε περαιτέρω με τα κολάζ του MATISSE, όπου ίδρυσε τα μνημεία του εικαστικού τρόπου, όσον αφορά στο πρόβλημα αποδόσεως του χώρου ως σώματος, κινήσεως , στάσεως και προσώπου. Τέλος τα ΣΧΕΔΙΑ αποτελούν τη βάση για την επίτευξη της επιπεδότητας των σωμάτων και του χώρου δαπέδου και γενικά της σύνθεσης στους τυπικους πίνακες του, όπου απολαμβάνουμε τον εικαστικό στέρεο, πειστικό κι αληθινό χωρο με ειλικρίνεια και χωρίς τις ψευδαισθήσεις της αναγεννησιακής χωροτοπογραφιας, παρόμοια με τη λεγόμενη «αντεστραμμένη προοπτική» της Βυζαντινής εικονογραφίας.
Γνωρίζουμε πως και ο PICASSO και ο MATISSE είχαν πιάσει στα χέρια τους τουλάχιστον ρωσικές εικόνες , όπως επίσης και αφρικανικές μασκες και ποικίλα έργα πρωτόγονων πολιτισμών , μέσω των οποίων τουλάχιστον στοιχειωδώς προβληματίστηκαν πάνω στην απόδοση του χώρου και του βάθους χωρίς ψευδαισθήσεις φωτοσκίασης και φθίνουσας προς το. Βάθος προοπτικής.
Εν κατακλείδι οφείλουμε να ομολογήσουμε μετά από προσεκτική μελέτη πως η Ευρώπη που στα χρόνια του Βυζαντίου ήταν σχετικά πρωτόγονη, στον εικοστό αιώνα με τα μεγάλα επιτεύγματα του Διαφωτισμού και τον τονισμό της ισότητας όλων των ανθρώπων , έφερε και τους πολιτισμούς σε διαλογική σχέση και επέστρεψε στους παρηκμασμένους αυτούς πολιτισμούς στοιχεία τους χαμένα και διάθεση επανεξέτασης παλαιών αξιών.τωρα εχουμε όχι ένα σχημα οι γηρασμένου ανατολικοί κι αφρικανικοί πολιτισμοί κι η φωτισμένη Ευρώπη που τους διδάσκει μόνο δυτική κουλτούρα, αλλά η Ευρώπη αποδέσμευση από τους παληους αποικιοκρατικούς μονισμός να παίξει το ρόλο λίκνου της αλλήλους εργασίας όλων των ίσων μεταξύ τους. Φυσικά κάτι τέτοιο δεν επιτυγχάνεται πάντοτε στην πράξη, δεν παύει όμως να υπάρχει ως δυνατότητα συνεργασίας.
Τετάρτη 24-8-2022
Σήμερα ζωγράφισα ξανά τον πρώτο άγγελο που Ειχα κάνει για το βιβλίο της αδελφής μας φίλης Βασως Ευαγγελόπουλου «ΝΑΝΟΥΡΙΣΜΑΤΑ», φοβερό βιβλίο, ιδίως για τα νανουρισματα που σιγοτραγουδούσαν στα παιδάκια τους οι φυλακισμένες κυρίες στου τότε Αβερωφ. Αυτή τη φορά όμως ζωγράφισα τον άγγελο μεγάλον 70Χ50 εκ. Για τον αυθεντικό πρώτο Άγγελο που μας χαιρετά ο Μπαμπης Λέγκας , που έβλεπε κάπου είκοσι ΣΧΕΔΙΑ μου που πρόσφερα για το βιβλίο, είχε πει πως είναι το πιο ευαίσθητο και το έβαλε Εξώφυλλο. Από τότε ζωγράφισα περίπου εικοσιδύο, και εξέθεσα στον Ιανό δεκατρείς, αλλά κανένας δεν φθάνει τον αυθεντικό , ο οποίος δεν εξετεθη ποτέ πουθενά ως ζωγραφικός πίνακας, παρά μόνο στο ΕΞΩΦΥΛΛΟ εκείνο τότε. Ούτε σήμερα τον πετυχα τον πρώτο, νομίζω όμως πως είναι καλή η έκφραση.
ZΩΓΡΑΦΙΚΟ HΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΜΕΣΟΝΥΚΤΙΑ ΒΟΛΤΑ
ΣΤΟΥ ΨΥΡΗ.
ΤΟ πρωί δεν μπορούσα να συνθέσω τα εξ ων συντίθεμαι συστατικά μου μέρη. Στις 12.30 έπιασα πινέλο και στις 16.00 είχα τελειώσει τον ΑΓΓΕΛΟ ΠΟΥ ΜΑΣ ΧΑΙΡΕΤΑ. Είναι από τους πιο σεμνόχρωμους της σειράς με αρμονία χρωματική. Το κυριότερο είναι το αισθαντικό χρωμάτισμα των παρειών και των ματιών , που εκπορεύει μιαν αισθαντική έκφραση σαν ένα παρθενικό προσωπο ντροπαλής κοπέλας. Εννοείται πως αυτό το βλέπουν τα δικά μου τα μάτια. Τα μάτια των άλλων ίσως θα διαβάζουν την... τραγική αποτυχία .
Ξαπλώνω 17.00 και σηκώνομαι 19.00 κατάκοπος. Παίρνω ανάσα και απευθύνω το κάλεσμα: «ΜΑΡΙΝΑΚΙ, ΕΙΣΑΙ ΓΙΑ ΝΥΧΤΕΡΙΝΗ ΒΟΛΤΑ ΣΤΟΥ ΨΥΡΗ;». Και το ...σπλάχνο «είναι!».
Σύνταγμα, Μητροπόλεως , Ερμού , Ψυρή και αφουγκραζόμαστε το μεράκι για γλέντι που βιώνουν οι λίγοι εναπομείναντες στην Αθηνα , οι οποίοι τις ΝΥΧΤΕΣ είναι πάντα πολλοί ! Πόσο δική μας είναι αυτή η Αθηνα κι αυτός ο Πειραιάς , αυτά τα σοκάκια κι αυτές οι πλατείες , όπου γλεντάμε μαζί με τους αρχαίους συμποσιαστές, με το Σωκράτη και τον Αλκιβιαδη. Θυμάμαι τονΣτελιο το Ράμφο που ονομάζει το μύθο της Σπηλιάς τον μέγα μύθο της φιλοσοφίας!!! Zoome ZWARA !!!
MATISSE, MODERNITE’
Ώρα 1.00 είμαστε με το Μαρινακι διαβάζοντες. Εγώ βρήκα στο πάτωμα απόκομμα : «FAUVISM WAS the first of the great aesthetic movements in modern 20th century painting and DUFY became a convert in 1905 under the influence of MATISSE”. Αν είχα το περιοδικό κι όχι το ευγενικό απόκομμα που κατάλαβα τι έλεγε , σίγουρα δεν θα καταλάβαινα πολλά . Έλα όμως που κάτι πεσμένα αποκόμματα με κυνηγάνε και δόξα τω Θεώ.
Όσο για τον ΜATISSE , στα όψιμα... νειατα μου τα τελευταία πέντε χρόνια άρχισα πραγματικά να τον καταλαβαίνω κι ας είχα διαβάσει τόσες φορές στον Τσαρούχη (εκδόσεις Καστανιώτης) για τηνμεγαλη αξία του. Ο PICASSO έλεγε, μάλλον ζηλεύοντας , «τι ειναι ο ΜΑΤΙSSE, τι είναι ο MATISSE; Είναι δυο μπαλκονόπορτες και κάτι κάγκελα». Όμως κι οι μπαλκονόπορτες και τα μπαλκόνια ακόμα μπορούσαμε να πούμε πως αποτελούν διατριβές πάνω στη μελέτη του ΧΩΡΟΥ (μακρυά μας - κοντά μας, έξω - μέσα , στην πλατεία και στον ορίζοντα) και στη μελέτη του ΦΩΤΟΣ(έξω στο μπαλκόνι φως- μέσα από το μπαλκόνι σκιά, φωτεινές ΑΝΤΑΥΓΕΙΕΣ στους τοίχους, σκοτεινό ταβάνι). Κι εδώ στις μπαλκονόπορτες του MATISSE παίζουν σπουδαίο ρόλο κι οι «μελετημένες» του κουρτίνες, οι οποίες δεν παίζουν ένα φτηνό εφέ να θαυμάσουμε ωραία υφάσματα, αλλά μας αποκρυπτογραφούν μυστικά φωτοσκίασης υφασμάτων που άλλοτε φωτίζονται από τον ήλιο απευθείας κι άλλοτε το φως τις διαπερνά και τις διαφανοποιεί, γεγονός που αποτελεί τηνμεγαλη και δύσκολη εξίσωση της φωτοσκίασης.
Το συμπέρασμα είναι πως ο ζωγράφος αυτός ακόμη κι όταν καταπιανοταν με απλά ..θεματάκια, τα μελετούσε σε απύθμενο βάθος και αποδεικνυόταν ΜΕΓΑΣ δάσκαλος. Ας πούμε οι κοπελίτσες που παρουσίαζε πορτραιτα τους, οι οδαλισκες που φαίνονταν σαν εξωτικοί και ερωτικοί ρεμβασμοι του ζωγράφου και η κύρια Μουσσα του η μεγάλης προσωπικότητος οικονόμος του που πόζαρε και την έχει απαθανατίσει σε ,στιγμές σπάνιας ενδοσκόπησης, η οποία έμεινε στην ιστορία της τέχνης ως η δική του προσωπική γεννήτρια που του άναψε τα φώτα της φαντασίας και τον απογείωσε, όλες μετά από ενδελεχή μελέτη των προσωπογραφιών τους, αποκαλύπτουν τα άδυτα της γυναικείας ψυχοσύνθεσης . Και μπορούμε να πούμε πως ο MATISSE μας έμαθε τα μυστικά της γυναικείας ψυχοσύνθεσης , όσο ο AUGUST RODIN μας φανέρωσε τον τροπο που σκεπτεται λογικά και φιλοσοφικά εμμονική και σε βάθος ο ΑΝΔΡΑΣ στα γλυπτά του «σκεπτόμενου» και στα αλλά συναφή μνημειώδη έργα του.
Τέλος τα ΣΧΕΔΙΑ του κρύβουν πολλά μυστικά και χάρισαν στην ανθρωπότητα ένα σπουδαίο καλλιτεχνικό κεφάλαιο. Η αρχη των μυστικών του κρύβεται στην τάση του να κάνει τα μάτια, τα χείλη και τα μαλλιά με την απλότητα κι ελευθερία μονοκοντυλιάς. Αυτό αναπτύχθηκε περαιτέρω με τα κολάζ του MATISSE, όπου ίδρυσε τα μνημεία του εικαστικού τρόπου, όσον αφορά στο πρόβλημα αποδόσεως του χώρου ως σώματος, κινήσεως , στάσεως και προσώπου. Τέλος τα ΣΧΕΔΙΑ αποτελούν τη βάση για την επίτευξη της επιπεδότητας των σωμάτων και του χώρου δαπέδου και γενικά της σύνθεσης στους τυπικους πίνακες του, όπου απολαμβάνουμε τον εικαστικό στέρεο, πειστικό κι αληθινό χωρο με ειλικρίνεια και χωρίς τις ψευδαισθήσεις της αναγεννησιακής χωροτοπογραφιας, παρόμοια με τη λεγόμενη «αντεστραμμένη προοπτική» της Βυζαντινής εικονογραφίας.
Γνωρίζουμε πως και ο PICASSO και ο MATISSE είχαν πιάσει στα χέρια τους τουλάχιστον ρωσικές εικόνες , όπως επίσης και αφρικανικές μασκες και ποικίλα έργα πρωτόγονων πολιτισμών , μέσω των οποίων τουλάχιστον στοιχειωδώς προβληματίστηκαν πάνω στην απόδοση του χώρου και του βάθους χωρίς ψευδαισθήσεις φωτοσκίασης και φθίνουσας προς το. Βάθος προοπτικής.
Εν κατακλείδι οφείλουμε να ομολογήσουμε μετά από προσεκτική μελέτη πως η Ευρώπη που στα χρόνια του Βυζαντίου ήταν σχετικά πρωτόγονη, στον εικοστό αιώνα με τα μεγάλα επιτεύγματα του Διαφωτισμού και τον τονισμό της ισότητας όλων των ανθρώπων , έφερε και τους πολιτισμούς σε διαλογική σχέση και επέστρεψε στους παρηκμασμένους αυτούς πολιτισμούς στοιχεία τους χαμένα και διάθεση επανεξέτασης παλαιών αξιών.τωρα εχουμε όχι ένα σχημα οι γηρασμένου ανατολικοί κι αφρικανικοί πολιτισμοί κι η φωτισμένη Ευρώπη που τους διδάσκει μόνο δυτική κουλτούρα, αλλά η Ευρώπη αποδέσμευση από τους παληους αποικιοκρατικούς μονισμός να παίξει το ρόλο λίκνου της αλλήλους εργασίας όλων των ίσων μεταξύ τους. Φυσικά κάτι τέτοιο δεν επιτυγχάνεται πάντοτε στην πράξη, δεν παύει όμως να υπάρχει ως δυνατότητα συνεργασίας.
- Details
- Category: Author's Diary
ZΩΓΡΑΦΙΚΟ HΜΕΡΟΛΟΓΙΟ, ΤΡΙΤΗ 21-6-2022
ΒΑΝ ΓΚΩΓΚ: Η ΠΙΝΕΛΙΑ ΥΦΑΙΝΕΙ ΤΟ ΧΡΩΜΑ ΤΗΣ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΣ
Α. Η τρέλα φαίνεται σαν να υφαίνει τις πινελιές μ ένα πανικόβλητο τροπο που χαρίζει στη ζωγρ επιφανια ΠΑΛΜΟ. ( λέξη κλειδί ΥΦΑΙΝΕΙ = διαπλέκονται οι πινελιές μεταξύ τους όπως το στιμόνι και το υφάδι στον αργαλειό, αλλά σαν ο δικός του αργαλειός να είναι εκτροχιασμενος).
Β. Η μεγαλοφυΐα του φαίνεται σαν να χειραγωγεί τη πανικόβλητη πινελιά προς δημιουργίαν επιτυχημένου πλάσιματος των όγκων.
Γ. Η ελευθερία που του χαρίζει η τρέλα οδηγεί σε ανεξήγητες αυθαιρεσίες, οι οποίες χαρίζουν στη ζωγραφική του ένα χαρακτήρα ασυνεπή , εξωτικό, παράδοξο, πρωτότυπο και σε τελική ανάλυση χτίζουν μια μοναδική εικαστική ταυτότητα, σαν να λέμε μόνο αυτός ο άνθρωπος τα ζωγραφίζει έτσι .
Δ. Ο πανικός , ο τρόπος που αναδεικνύει τον όγκο, η ελευθερία να ακυρώνει κάθε συστηματικό ζωγράφιςμα καθιστούν το φίλο μας το Βικένδιο μοναδικό ερεθιστή της φαντασίας μας , η οποία συνήθως καθευδει και δεν τα πιάνει κάτι τέτοια τερτίπια της ζωγραφικής. Ο Βικένδιος όμως μας τα υποδεικνύει και τα υπογραμμίζει και μας ανοίγει ορίζοντες.
Ε. Όλα τα ανωτέρω (πλην της μεγαλοφυΐας που έχει λογική), συνιστούν ένα δημιουργό ΕΝΣΤΙΚΤΩΔΗ.
ΒΑΝ ΓΚΩΓΚ: Η ΠΙΝΕΛΙΑ ΥΦΑΙΝΕΙ ΤΟ ΧΡΩΜΑ ΤΗΣ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΣ
Α. Η τρέλα φαίνεται σαν να υφαίνει τις πινελιές μ ένα πανικόβλητο τροπο που χαρίζει στη ζωγρ επιφανια ΠΑΛΜΟ. ( λέξη κλειδί ΥΦΑΙΝΕΙ = διαπλέκονται οι πινελιές μεταξύ τους όπως το στιμόνι και το υφάδι στον αργαλειό, αλλά σαν ο δικός του αργαλειός να είναι εκτροχιασμενος).
Β. Η μεγαλοφυΐα του φαίνεται σαν να χειραγωγεί τη πανικόβλητη πινελιά προς δημιουργίαν επιτυχημένου πλάσιματος των όγκων.
Γ. Η ελευθερία που του χαρίζει η τρέλα οδηγεί σε ανεξήγητες αυθαιρεσίες, οι οποίες χαρίζουν στη ζωγραφική του ένα χαρακτήρα ασυνεπή , εξωτικό, παράδοξο, πρωτότυπο και σε τελική ανάλυση χτίζουν μια μοναδική εικαστική ταυτότητα, σαν να λέμε μόνο αυτός ο άνθρωπος τα ζωγραφίζει έτσι .
Δ. Ο πανικός , ο τρόπος που αναδεικνύει τον όγκο, η ελευθερία να ακυρώνει κάθε συστηματικό ζωγράφιςμα καθιστούν το φίλο μας το Βικένδιο μοναδικό ερεθιστή της φαντασίας μας , η οποία συνήθως καθευδει και δεν τα πιάνει κάτι τέτοια τερτίπια της ζωγραφικής. Ο Βικένδιος όμως μας τα υποδεικνύει και τα υπογραμμίζει και μας ανοίγει ορίζοντες.
Ε. Όλα τα ανωτέρω (πλην της μεγαλοφυΐας που έχει λογική), συνιστούν ένα δημιουργό ΕΝΣΤΙΚΤΩΔΗ.
- Details
- Category: Author's Diary
ZΩΓΡΑΦΙΚΟ HΜΕΡΟΛΟΓΙΟ, 12-6-2022
ΙΟΥΣΤΙΝΟΣ ΩΣ ΝΕΟΣ
Να ένα ζόρικο και ακατόρθωτο πορτραίτο που δεν θέλει εφέ. Ούτε πολλά εντυπωσιακά χρώματα. ΧΡΕΙΑΖΟΜΑΣΤΕ ΠΡΩΤΑ ΝΑ ΗΡΕΜΗΣΟΥΜΕ ΜΕ ΜΙΑ ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ. Έπειτα σπίτι μας κεράκι και θυμίαμα. ΤΟΤΕ ΝΑ ΞΕΧΑΣΟΥΜΕ ΠΟΛΛΑ ΑΠ ΤΑ ΟΣΑ ΒΛΕΠΟΥΜΕ ΣΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΠΟΥ ΜΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΥΝ. ΚΑΙ ΤΟΤΕ ΝΑ ΕΝΤΡΥΦΗΣΟΥΜΕ, ΝΑ ΒΛΕΠΟΥΜΕ ΕΠΙ ΠΟΛΛΗ ΩΡΑ ΕΙΚΟΝΕΣ ΧΡΙΣΤΟΥ. ΓΟΝΑΤΙΖΟΥΜΕ ΚΑΙ ΠΡΟΣΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ. ΤΩΡΑ ΑΡΧΙΖΟΥΜΕ ΜΕΤΑ ΦΟΒΟΥ ΘΕΟΥ ΠΙΣΤΕΩΣ ΚΑΙ ΑΓΑΠΗΣ! (Για το holyicon)
ΙΟΥΣΤΙΝΟΣ ΩΣ ΝΕΟΣ
Να ένα ζόρικο και ακατόρθωτο πορτραίτο που δεν θέλει εφέ. Ούτε πολλά εντυπωσιακά χρώματα. ΧΡΕΙΑΖΟΜΑΣΤΕ ΠΡΩΤΑ ΝΑ ΗΡΕΜΗΣΟΥΜΕ ΜΕ ΜΙΑ ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ. Έπειτα σπίτι μας κεράκι και θυμίαμα. ΤΟΤΕ ΝΑ ΞΕΧΑΣΟΥΜΕ ΠΟΛΛΑ ΑΠ ΤΑ ΟΣΑ ΒΛΕΠΟΥΜΕ ΣΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΠΟΥ ΜΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΥΝ. ΚΑΙ ΤΟΤΕ ΝΑ ΕΝΤΡΥΦΗΣΟΥΜΕ, ΝΑ ΒΛΕΠΟΥΜΕ ΕΠΙ ΠΟΛΛΗ ΩΡΑ ΕΙΚΟΝΕΣ ΧΡΙΣΤΟΥ. ΓΟΝΑΤΙΖΟΥΜΕ ΚΑΙ ΠΡΟΣΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ. ΤΩΡΑ ΑΡΧΙΖΟΥΜΕ ΜΕΤΑ ΦΟΒΟΥ ΘΕΟΥ ΠΙΣΤΕΩΣ ΚΑΙ ΑΓΑΠΗΣ! (Για το holyicon)
- Details
- Category: Author's Diary
ZΩΓΡΑΦΙΚΟ HΜΕΡΟΛΟΓΙΟ, Σάββατο 4-6-2022
ΥΨΩΝΟΝΤΑΣ ΤΕΙΧΗ
Tim Marshall
Σάββατο 4-6-2022
Αναφέρομαι στη ΣΥΝΘΗΚΗ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ της νομοθεσίας των Ηνωμένων Εθνών για την "ιδιοκτησία" του διαστήματος, όπου αναφέρεται ρητώς ότι το διάστημα εξω από τη δική μας ατμόσφαιρα δεν υπόκειται σε εθνική οικειοποίηση, χρήση, κατάληψη κλπ. Σελ. 311 του βιβλίου του Marshall.
Λοιπόν αυτό το βιβλίο (πλάκα πλάκα) ξεκινάει με γεωπολιτικό προβληματισμό, αλλά ανοίγει ελπίδες που υπερβαίνουν την κοντόφθαλμη σκέψη των κατοίκων του πλανήτη μας.
Α) αποκαλύπτει μια προσέγγιση της "τειχοποιίας" εγωιστική, κτητική και πολεμοχαρή των κατοίκων του πλανήτη, αλλά αναφέρεται εν ταυτώ και στη θετική πλευρά του να προκύπτουν από την τοιχοποιία (και όχι τειχοποιία) και κατασκευές, όπως οι γέφυρες, οι οποίες ενώνουν και δεν χωρίσουν.
Β) είναι από τις σκέψεις που μας ωθούν προς μια πλανητική κοινή των κατοίκων του πλανήτη νοοτροπία, η οποία άργησε μεν να εκφρασθεί, αλλά εν παση περιπτώσει μας προκαλεί γόνιμες τύψεις "γιατί ρε γαμωτο αργήσαμε τόσο, τουλάχιστον ας ανασκουμπωθούμε να λειωσουμε τα τετελεσμένα τείχη από δω κι εμπρός".
Και Γ) ανοίγει ένα απροσδόκητο παράθυρο για να μπει η θεολογία μέσα στη γεωπολιτική, ως γεωπολιτικό αίτημα. Δεν εννοώ την υπάρξασα στατική θεολογία, αλλά την δυνάμει γεννώμενη μέσα από γεωπολιτικούς συλλογισμούς, ως υπαινιγμός και παρότρυνση για αναγνώριση της ανάγκης μιας στάσεως σεβασμού προς το σύμπαν και τον εν αυτώ πλανήτη μας και γενικά προς το είναι και την ύπαρξη ως δώρο. Όχι ως κάτι αυταπόδεικτα "δικό" μου με την κτητική και χρηστική έννοια που δίναμε ως τώρα απροβλημάτιστα. Αλλά όπως δεχόμαστε το "όλοι είμαστε ίσοι", ας στέρξουμε να αποδεχθούμε και το "όλοι έχουμε ίσα δικαίωματα στο μεγάλο οικόπεδο που δεν έχει γήινο ιδιοκτήτη". Που Οφείλουμε να μάθουμε να το χαιρόμαστε όλοι μαζί "οικογενειακά". (Βλ. Σελ.311 Ασφαλώς και είμαστε ανίκανοι να το εμπεδώσουμε αυτό εμείς. Αλλά τουλάχιστον ας το διατυπώσουμε, ας το γράψουμε. Ας το συμπεριλάβουμε στις... σακάτικες συνθήκες που κάθε τόσο συντάσσουμε χωρίς να τις τηρούμε.
Νομίζω, μόλις μπει στο τραπέζι το "δεν είμαι ιδιοκτήτης, αλλά δωρεοληπτης (και όχι πονηρός προικολήπτης) κάθε ομορφιάς του σύμπαντος", τότε είναι σαν να παρουσιάζεται μπροστά μας ο ίδιος ο Δεκάλογος και το Ευαγγέλιο,που λες και γράφτηκε τότε, στα χρόνια τα... παληα, ως δυνάμει ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΤΗΣ ΟΛΟΚΛΗΡΗΣ ΖΩΗΣ, η οποία κι όταν δεν τηρείται, πάλι μας ανακαλεί υπαρκτικες αλήθειες που δύσκολα παρακάμπτονται από φτηνούς εγωισμούς.
ΥΨΩΝΟΝΤΑΣ ΤΕΙΧΗ
Tim Marshall
Σάββατο 4-6-2022
Αναφέρομαι στη ΣΥΝΘΗΚΗ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ της νομοθεσίας των Ηνωμένων Εθνών για την "ιδιοκτησία" του διαστήματος, όπου αναφέρεται ρητώς ότι το διάστημα εξω από τη δική μας ατμόσφαιρα δεν υπόκειται σε εθνική οικειοποίηση, χρήση, κατάληψη κλπ. Σελ. 311 του βιβλίου του Marshall.
Λοιπόν αυτό το βιβλίο (πλάκα πλάκα) ξεκινάει με γεωπολιτικό προβληματισμό, αλλά ανοίγει ελπίδες που υπερβαίνουν την κοντόφθαλμη σκέψη των κατοίκων του πλανήτη μας.
Α) αποκαλύπτει μια προσέγγιση της "τειχοποιίας" εγωιστική, κτητική και πολεμοχαρή των κατοίκων του πλανήτη, αλλά αναφέρεται εν ταυτώ και στη θετική πλευρά του να προκύπτουν από την τοιχοποιία (και όχι τειχοποιία) και κατασκευές, όπως οι γέφυρες, οι οποίες ενώνουν και δεν χωρίσουν.
Β) είναι από τις σκέψεις που μας ωθούν προς μια πλανητική κοινή των κατοίκων του πλανήτη νοοτροπία, η οποία άργησε μεν να εκφρασθεί, αλλά εν παση περιπτώσει μας προκαλεί γόνιμες τύψεις "γιατί ρε γαμωτο αργήσαμε τόσο, τουλάχιστον ας ανασκουμπωθούμε να λειωσουμε τα τετελεσμένα τείχη από δω κι εμπρός".
Και Γ) ανοίγει ένα απροσδόκητο παράθυρο για να μπει η θεολογία μέσα στη γεωπολιτική, ως γεωπολιτικό αίτημα. Δεν εννοώ την υπάρξασα στατική θεολογία, αλλά την δυνάμει γεννώμενη μέσα από γεωπολιτικούς συλλογισμούς, ως υπαινιγμός και παρότρυνση για αναγνώριση της ανάγκης μιας στάσεως σεβασμού προς το σύμπαν και τον εν αυτώ πλανήτη μας και γενικά προς το είναι και την ύπαρξη ως δώρο. Όχι ως κάτι αυταπόδεικτα "δικό" μου με την κτητική και χρηστική έννοια που δίναμε ως τώρα απροβλημάτιστα. Αλλά όπως δεχόμαστε το "όλοι είμαστε ίσοι", ας στέρξουμε να αποδεχθούμε και το "όλοι έχουμε ίσα δικαίωματα στο μεγάλο οικόπεδο που δεν έχει γήινο ιδιοκτήτη". Που Οφείλουμε να μάθουμε να το χαιρόμαστε όλοι μαζί "οικογενειακά". (Βλ. Σελ.311 Ασφαλώς και είμαστε ανίκανοι να το εμπεδώσουμε αυτό εμείς. Αλλά τουλάχιστον ας το διατυπώσουμε, ας το γράψουμε. Ας το συμπεριλάβουμε στις... σακάτικες συνθήκες που κάθε τόσο συντάσσουμε χωρίς να τις τηρούμε.
Νομίζω, μόλις μπει στο τραπέζι το "δεν είμαι ιδιοκτήτης, αλλά δωρεοληπτης (και όχι πονηρός προικολήπτης) κάθε ομορφιάς του σύμπαντος", τότε είναι σαν να παρουσιάζεται μπροστά μας ο ίδιος ο Δεκάλογος και το Ευαγγέλιο,που λες και γράφτηκε τότε, στα χρόνια τα... παληα, ως δυνάμει ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΤΗΣ ΟΛΟΚΛΗΡΗΣ ΖΩΗΣ, η οποία κι όταν δεν τηρείται, πάλι μας ανακαλεί υπαρκτικες αλήθειες που δύσκολα παρακάμπτονται από φτηνούς εγωισμούς.
- Details
- Category: Author's Diary
ZΩΓΡΑΦΙΚΟ HΜΕΡΟΛΟΓΙΟ - 17-4-2022
Πορτραίτο Σόνιας Μαρμελάντοβα, ηρωίδας Ντοστογιέφσκι, Bishop Maxim, 2022
Καλοχτισμένη η αρχιτεκτονική των αξόνων του όλου πίνακα. Το αριστερό μισό καταλαμβάνει η πρωταγωνίστρια και το άλλο μισό είναι το περιβάλλον της ιστορίας της, του αφηγήματος που μας ξεδιπλώνει.
Αυτό που κάνει μπαμ (!!) σ᾽ αυτόν τον πίνακα είναι η έκφραση της Σόνιας.
Είναι ο εντυπωσιακός ο τρόπος που δουλεύτηκε από το ζωγράφο αυτό το πρόσωπο ούτως ώστε να πέφτει πάνω μας σαν κεραυνός μια προσωπικότητα που ακυρώνει τις συμβατικότητες της κοινωνικής ζωής και αποδεικνύει την ελευθερία της ύπαρξης ως τον κυριαρχικό σκοπό της δημιουργίας του σύμπαντος. Όλα τα υπαρκτά αποκορυφώνονται στην κίνηση από τα άβια (τα μη ζωντανά) προς τα έμβια. Και όλα τα έμβια όντα αποκορυφώνονται στο “ζην εν ελευθερία” (στο να υπάρχεις ως ελεύθερη ύπαρξη).
Αυτό αναδεικνύει ο κεραυνός που προείπαμε. Οπως έλεγε ο Γέροντας Αθανάσιος, ο Θεός από τη στιγμή ου έδωσε ελευθερία στον άνθρωπο βρήκε τον... μπελά του.
Εμείς όμως αυτά τα υπαρξιακά θεολογικο-ανθρωπολιγικα τα εξετάζουμε από την πλευρά της αισθητικής. Πως αυτός ο ζωγράφος έκανε τα χρώματα, τις πινελιές, τις γραμμές , να αναπνέουν ελευθερία; πως, πως μας φανερώνει ένα όν σπαρταριστό, ώστε να ξεχνάμε πως έχουμε ένα συμβάν που αρθρώθηκε με μια ορισμένη σύνθεση δομικών υλικών; στην ουσία ο τρόπος που συνθέτει τα υλικά υπερβαίνει αυτήν τούτην την υλικότητα. Και σε τέτοιες στιγμές μιλάμε για το θαύμα τις τέχνης. Αυτές οι στιγμές είναι μη ερμηνεύσιμες, είναι ωσάν κατασκευές που ακυρώνουν το άγχος του χτισίματος (της δομήσεως), παρακάμπτουν την αγωνία και φαντάζουν ως αχειροποίητες!!!
Αυτές οι στιγμές νικάνε το χρόνο και μένουν ως άφθαρτες στην ιστορία της τέχνης. Δεν ισχύει εδώ “μ᾽ αρέσει η δεν μ᾽ αρέσει, να του προσθέσουμε η να του αφαιρέσουμε κάτι”. Είναι αυτό που είναι. Αυτές οι στιγμές είναι που λειτουργούν ως δικηγόροι που αθωώνουν την αυθαιρεσία και επικεντρώνουν στο ένα και μοναδικό μυστήριο: την εκ του μηδενός δημιουργία.
Η εκ του μηδενός δημιουργία είναι ο ορισμός της αυθαιρεσίας. Η par excellence πρόκληση της λογικής.
Είναι σαν να μας λέει ο καλλιτέχνης δημιουργός: "Ακουστέ, χωνέψτε το καλά. δεν υπήρχε τίποτε. Και κάποιος έκανε το "κάτι". Και μετά ανελίχθηκαν οι λογής λογής συμβατικότητες. Και (για να μη ξεχνάμε το κύριο νόημα, το απόλυτα και μοναδικά καινούργιο δημιουργεί αριστουργήματα, τα οποία μας επαναφέρουν στην υπαρξιακή φρεσκάδα της εκ του μηδενός δημιουργίας.
Το περιβάλλον γύρω από την προταγωνιστρια
Μια σοφή έμπνευση οδήγησε τον Μάξιμο στο να βάλει στο δεξιό μισό του φόντου χρώμα ροz προς το magenta brullee για να κεντήσει πάνω ς αυτό ένα κέντημα διακοσμητικό, όπου κυριαρχεί το υπέροχο συμπληρωματικό πράσινο. Αυτό το τοποθετεί σε πρώτο πλάνο ως φόρεμα της πρωταγωνίστριας και σε τελευταίο πλάνο πίσω πίσω δεξιά στην επάνω γωνία ως ένα φωτεινό τρούλλο που μας φέρνει με το απαλό αγέρι κάτι σαν απόμακρες ομιλίες σαν ψίθυρος μεταφυσικός, σαν "μινύρισμα", όπως θα έλεγε ο Παπαδιαμάντης, ώστε από το μπροστινό φόρεμα μέχρι τον απόμακρο τρούλλο να συμπεριλάβει τα βάσανα του ανθρώπου.
Τα... Βάσανα
Τα βάσανα εκφράζονται με τις τεθλασμένες γραμμές που αντιστρατεύονται τις απαλές καμπυλότητες του προσώπου. Σχηματίζουν σπίτια σαν κύβους η σαν κώνους η σαν πυραμίδες, τα οποία σκορπίζονται και δημιουργούν το αίσθημα του τρισδιάστατου χώρου. Μέσα στα στενόχωρα σοκάκια βόσκει τα όνειρα της η δακρυσμένη από τον πόνο του ανεκπλήρωτου και του ανεπανόρθωτου ντοστογεβσκική ύπαρξη. Μάλιστα μερικά απ’ αυτά τα κτίσματα με τις μύτες τους είναι σαν μαχαίρια που απειλούν να πλήξουν το λαιμό της, όπως βασανίζει την καρδιά της η υπαρξιακή πνιγμονή. Ω πόσο δίκιο είχε ο Henri Focillon όταν εκραύγαζε: "ω, πινελιά, εσύ αναμετριέσαι με το πεπρωμένο για να του αποσπάσεις σπάνιες καινοτομίες".
Το πεπρωμένο αντιστοιχεί στο θάνατο. Οι καινοτομίες μας φέρνουν άρωμα αιωνίας ζωής. Ο Ντοστογιέφσκι παίρνει το μελάνι για να γράψει από τη σκοτεινάγρα των στενών ανήλιαγων σοκακιών. Όμως τα γραπτά του κάνουν τα σκοτάδια να φωσφορίζουν.
Π. Σταμάτης Σκλήρης
Πορτραίτο Σόνιας Μαρμελάντοβα, ηρωίδας Ντοστογιέφσκι, Bishop Maxim, 2022
Καλοχτισμένη η αρχιτεκτονική των αξόνων του όλου πίνακα. Το αριστερό μισό καταλαμβάνει η πρωταγωνίστρια και το άλλο μισό είναι το περιβάλλον της ιστορίας της, του αφηγήματος που μας ξεδιπλώνει.
Αυτό που κάνει μπαμ (!!) σ᾽ αυτόν τον πίνακα είναι η έκφραση της Σόνιας.
Είναι ο εντυπωσιακός ο τρόπος που δουλεύτηκε από το ζωγράφο αυτό το πρόσωπο ούτως ώστε να πέφτει πάνω μας σαν κεραυνός μια προσωπικότητα που ακυρώνει τις συμβατικότητες της κοινωνικής ζωής και αποδεικνύει την ελευθερία της ύπαρξης ως τον κυριαρχικό σκοπό της δημιουργίας του σύμπαντος. Όλα τα υπαρκτά αποκορυφώνονται στην κίνηση από τα άβια (τα μη ζωντανά) προς τα έμβια. Και όλα τα έμβια όντα αποκορυφώνονται στο “ζην εν ελευθερία” (στο να υπάρχεις ως ελεύθερη ύπαρξη).
Αυτό αναδεικνύει ο κεραυνός που προείπαμε. Οπως έλεγε ο Γέροντας Αθανάσιος, ο Θεός από τη στιγμή ου έδωσε ελευθερία στον άνθρωπο βρήκε τον... μπελά του.
Εμείς όμως αυτά τα υπαρξιακά θεολογικο-ανθρωπολιγικα τα εξετάζουμε από την πλευρά της αισθητικής. Πως αυτός ο ζωγράφος έκανε τα χρώματα, τις πινελιές, τις γραμμές , να αναπνέουν ελευθερία; πως, πως μας φανερώνει ένα όν σπαρταριστό, ώστε να ξεχνάμε πως έχουμε ένα συμβάν που αρθρώθηκε με μια ορισμένη σύνθεση δομικών υλικών; στην ουσία ο τρόπος που συνθέτει τα υλικά υπερβαίνει αυτήν τούτην την υλικότητα. Και σε τέτοιες στιγμές μιλάμε για το θαύμα τις τέχνης. Αυτές οι στιγμές είναι μη ερμηνεύσιμες, είναι ωσάν κατασκευές που ακυρώνουν το άγχος του χτισίματος (της δομήσεως), παρακάμπτουν την αγωνία και φαντάζουν ως αχειροποίητες!!!
Αυτές οι στιγμές νικάνε το χρόνο και μένουν ως άφθαρτες στην ιστορία της τέχνης. Δεν ισχύει εδώ “μ᾽ αρέσει η δεν μ᾽ αρέσει, να του προσθέσουμε η να του αφαιρέσουμε κάτι”. Είναι αυτό που είναι. Αυτές οι στιγμές είναι που λειτουργούν ως δικηγόροι που αθωώνουν την αυθαιρεσία και επικεντρώνουν στο ένα και μοναδικό μυστήριο: την εκ του μηδενός δημιουργία.
Η εκ του μηδενός δημιουργία είναι ο ορισμός της αυθαιρεσίας. Η par excellence πρόκληση της λογικής.
Είναι σαν να μας λέει ο καλλιτέχνης δημιουργός: "Ακουστέ, χωνέψτε το καλά. δεν υπήρχε τίποτε. Και κάποιος έκανε το "κάτι". Και μετά ανελίχθηκαν οι λογής λογής συμβατικότητες. Και (για να μη ξεχνάμε το κύριο νόημα, το απόλυτα και μοναδικά καινούργιο δημιουργεί αριστουργήματα, τα οποία μας επαναφέρουν στην υπαρξιακή φρεσκάδα της εκ του μηδενός δημιουργίας.
Το περιβάλλον γύρω από την προταγωνιστρια
Μια σοφή έμπνευση οδήγησε τον Μάξιμο στο να βάλει στο δεξιό μισό του φόντου χρώμα ροz προς το magenta brullee για να κεντήσει πάνω ς αυτό ένα κέντημα διακοσμητικό, όπου κυριαρχεί το υπέροχο συμπληρωματικό πράσινο. Αυτό το τοποθετεί σε πρώτο πλάνο ως φόρεμα της πρωταγωνίστριας και σε τελευταίο πλάνο πίσω πίσω δεξιά στην επάνω γωνία ως ένα φωτεινό τρούλλο που μας φέρνει με το απαλό αγέρι κάτι σαν απόμακρες ομιλίες σαν ψίθυρος μεταφυσικός, σαν "μινύρισμα", όπως θα έλεγε ο Παπαδιαμάντης, ώστε από το μπροστινό φόρεμα μέχρι τον απόμακρο τρούλλο να συμπεριλάβει τα βάσανα του ανθρώπου.
Τα... Βάσανα
Τα βάσανα εκφράζονται με τις τεθλασμένες γραμμές που αντιστρατεύονται τις απαλές καμπυλότητες του προσώπου. Σχηματίζουν σπίτια σαν κύβους η σαν κώνους η σαν πυραμίδες, τα οποία σκορπίζονται και δημιουργούν το αίσθημα του τρισδιάστατου χώρου. Μέσα στα στενόχωρα σοκάκια βόσκει τα όνειρα της η δακρυσμένη από τον πόνο του ανεκπλήρωτου και του ανεπανόρθωτου ντοστογεβσκική ύπαρξη. Μάλιστα μερικά απ’ αυτά τα κτίσματα με τις μύτες τους είναι σαν μαχαίρια που απειλούν να πλήξουν το λαιμό της, όπως βασανίζει την καρδιά της η υπαρξιακή πνιγμονή. Ω πόσο δίκιο είχε ο Henri Focillon όταν εκραύγαζε: "ω, πινελιά, εσύ αναμετριέσαι με το πεπρωμένο για να του αποσπάσεις σπάνιες καινοτομίες".
Το πεπρωμένο αντιστοιχεί στο θάνατο. Οι καινοτομίες μας φέρνουν άρωμα αιωνίας ζωής. Ο Ντοστογιέφσκι παίρνει το μελάνι για να γράψει από τη σκοτεινάγρα των στενών ανήλιαγων σοκακιών. Όμως τα γραπτά του κάνουν τα σκοτάδια να φωσφορίζουν.
Π. Σταμάτης Σκλήρης
- Details
- Category: Author's Diary
ZΩΓΡΑΦΙΚΟ HΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΑΣΧΗΜΑΤΙΣΤΟΝ ΗΘΟΣ ΠΡΟΣΩΠΟΓΡΑΦΙΑΣ
ΑΠΛΟΤΗΤΑ ΘΕΟΦΙΛΟΣ
ΠΕΜΠΤΗ 31-3-2022
ΔΙΕΡΩΤΟΜΑΙ:
Άραγε μπορώ να ζωγραφίσω μια προσωπογραφία με ανεπιτήδευτη έκφραση ; χωρίς καμμία προσποίηση, καμμία θεατρικότητα, τίποτε το επίπλστο; Μπορώ να ζωγραφίσω έτσι έναν άνθρωπο; Αυτό αναδύεται ως το κύριο διακύβευμα για τη ζωγραφική προσωπογραφία τόσο στη ζωγραφική όσο και στην Εικονογραφία.
ΠΩΣ ΜΟΥ ΠΡΟΕΚΥΨΕ ΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑ;
Για να πω την αλήθεια, μου το γέννησε μέσα μου ο ΘΕΟΦΙΛΟΣ. Εκείνος ΤΟ έχει μέσα του αυθόρμητα χάρη στηαυθόρμητη αποδοχή του Θεού που δημιουργούσε και το απλουν ήθος των ανθρώπων της εποχής του.
Εξ άλλου το βρήκα και στους δασκάλους μου, τους αδελφούς Βασίλειο και Νικάγγελο Λέπουρα, οι οποίοι το είχαν ως δώρο Θεού που ενδυναμώθηκε και με τη
Χάρη που τους έδωσε η ασθενειά τους.
Η ΖΩΗ ΕΙΝΑΙ ΠΡΟΣΠΟΙΗΣΗ;
Στη γεωργική κοιννωνία δεν φαίνεται να ήταν έτσι .Αλλα σήμερα σχεδον όλα στη ζωή είναι theatrals. Δήθεν. Προς εντυπωσιασμό. Προς δημιουργία εντυπώσεων.
ΕΙΚΟΝΑ. ΟΤΑΝ ΜΠΟΥΝ ΑΥΤΑ τα θεατρικά ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΕΙΚΟΝΑ, ΤΟΤΕ ΒΓΑΙΝΕΙ Ο ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΟΣ ΕΞΩ ΑΠΟ ΤΟ.ΧΩΡΟ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΙΑΣ.
Μια μαθητεία στη ζωγραφική απλότητα (σχεδιακή και χρωματική) μπορούμε να ζήσουμε αγαπώντας ανθρώπους απλούς και μη επισήμους ή διάσημους. Όμως όχι να καταντήσουμε σεστυλιζαρισμένες φάτσες, αλλά να πετύχουμε "ανθρώπινους" ανθρώπους. Οι μανάδες, γιαγιάδες, παππούδες, πατεράδες, αδέλφια, ξαδέρφια μας βοηθάνε στο να αποβάλουμε τα ψεύτικα.
ΟΛΑ ΑΥΤΑ ΔΕΝ ΤΑ ΞΕΡΩ, ΤΑ ΨΑΧΝΩ. ΚΑΤΙ ΠΟΥ ΞΕΡΩ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΕΧΩ ΠΡΟΣΕΞΕΙ ΟΤΑΝ ΕΝΑ ΠΑΙΔΙ ΠΑΕΙ ΝΑ ΣΧΕΔΙΑΣΕΙ ΚΑΤΙ. ΔΕΝ ΣΚΕΠΤΕΤΑΙ, ΔΕΝ ΨΑΧΝΕΙ, ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΔΙΛΗΜΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΜΦΙΤΑΛΑΝΤΕΥΣΕΙΣ. ΠΑΙΡΝΕΙ ΤΟ ΜΟΛΥΒΙ ΚΑΙ ΧΑΡΑΖΕΙ ΓΡΑΜΜΕΣ ΠΟΛΥ ΑΠΛΑ, ΜΕ ΑΠΟΛΥΤΗ ΣΙΓΟΥΡΙΑ ΚΑΙ ΒΕΒΑΙΟΤΗΤΑ. ΜΟΥ ΘΥΜΙΖΕΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΟΙ ΠΑΤΕΡΕΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΟΝΜΑΖΟΥΝ"ο Χριστός, ως Θεός, δεν είχε ΓΝΩΜΙΚΟΝ ΘΕΛΗΜΑ", διότι ήθελε αυτό που ήθελε, ήταν ο ΚΥΡΙΟΣ ΚΑΙ ΑΥΤΟΥΡΓΟΣ ΤΩΝ ΠΑΝΤΩΝ ΟΣΑ ΗΘΕΛΗΣΕ ΝΑ ΠΛΑΣΕΙ ΚΑΛΩΝΤΑΣ ΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΜΗ ΕΙΝΑΙ ΕΙΣ ΤΟ ΕΙΝΑΙ. "Είπε και εγενηθησαν". Δεν πήρε εκ προϋπαρχουσης ύλης η χώρου και χρόνου. Υπήρχε μόνο ο Θεός και τίποτε άλλο. Και ήθελε και είπε και δημιουργήθηκε κι ο χώρος κι ο χρόνος και τα κτίσματα, όπως ακριβώς τα θέλησε, ως "ίδια θελήματα". Γιαυτό και μας γνωρίζει ως θελήματα του, δεν ψάχνει να μάθει πως είμαστε φτιαγμένοι, Δεν κάνει όπως το το παιδί χαλάει τα παιχνίδια του για να δει την εσωτερική δομή τους. ΟμΘεος μας γνωρίζει ως ίδια θελήματα και γιαυτό μας αγαπάει διότι μας θέλησε τέτοιους όπως μας θέλησε. Και δεν έχουμε τίποτε που να μη το ξέρει και να μη το θέλησε και να μην το αγαπάει με μανικον έρωτα ο Δημιουργός μας και Εραστής μας.
Κάτι τέτοιο ίσως είναι η ασχημάτιστη, η απλη και αυθόρμητη ζωγραφική. Ο Picasso eλέγε "δεν ψάχνω, βρίσκω". Ναι πράγματι, Ι
Το πρόσωπο του Αγίου Νεκταρίου ως εικόνα σώζεται εδώ από την «προσπάθεια για έκφραση που βγαίνει δήθεν», σώζεται από το «οραματικό βλέμμα» που παρασύρει τον προσκυνητή σε προσωπική υπαρξιακή σχέση με τον εικονιζόμενο άγιο. Ακόμη βοηθάει στο να είναι οραματική εικόνα η λάμψη των αμφίων και των σελίδων του Ευαγγελίου. Κύριως όμως βοηθάει το ότι "αρπάζεται" ο Άγιος σε μιαν "άλλη" κατάσταση και δεν παρακολουθεί το ψέμμα του κόσμου, δεν έχει χρόνο να ασχοληθεί με τα μάταια, είναι "ανίκανος προς το αμαρτάνειν" (βλ. ΑΓΙΟΥ ΠΟΡΦΥΡΙΟΥ ΒΙΟΣ Κ ΛΟΓΟΙ).
Μία κατηγορία έργων μου, όπου νόμιζω εμφανίζεται Το ασχημάτιστον ήθος είναι οι ΟΡΑΜΑΤΙΚΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣ, όπως αυτή εδώ του Αγίου ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ ΚΕΑΣ. Επίσης ο ΑΓΙΟΣ ΙΣΑΑΚ ΣΥΡΟΣ που χάρισα στον Χαράλαμπο.
ΑΠΛΟΤΗΤΑ ΘΕΟΦΙΛΟΣ
ΠΕΜΠΤΗ 31-3-2022
ΔΙΕΡΩΤΟΜΑΙ:
Άραγε μπορώ να ζωγραφίσω μια προσωπογραφία με ανεπιτήδευτη έκφραση ; χωρίς καμμία προσποίηση, καμμία θεατρικότητα, τίποτε το επίπλστο; Μπορώ να ζωγραφίσω έτσι έναν άνθρωπο; Αυτό αναδύεται ως το κύριο διακύβευμα για τη ζωγραφική προσωπογραφία τόσο στη ζωγραφική όσο και στην Εικονογραφία.
ΠΩΣ ΜΟΥ ΠΡΟΕΚΥΨΕ ΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑ;
Για να πω την αλήθεια, μου το γέννησε μέσα μου ο ΘΕΟΦΙΛΟΣ. Εκείνος ΤΟ έχει μέσα του αυθόρμητα χάρη στηαυθόρμητη αποδοχή του Θεού που δημιουργούσε και το απλουν ήθος των ανθρώπων της εποχής του.
Εξ άλλου το βρήκα και στους δασκάλους μου, τους αδελφούς Βασίλειο και Νικάγγελο Λέπουρα, οι οποίοι το είχαν ως δώρο Θεού που ενδυναμώθηκε και με τη
Χάρη που τους έδωσε η ασθενειά τους.
Η ΖΩΗ ΕΙΝΑΙ ΠΡΟΣΠΟΙΗΣΗ;
Στη γεωργική κοιννωνία δεν φαίνεται να ήταν έτσι .Αλλα σήμερα σχεδον όλα στη ζωή είναι theatrals. Δήθεν. Προς εντυπωσιασμό. Προς δημιουργία εντυπώσεων.
ΕΙΚΟΝΑ. ΟΤΑΝ ΜΠΟΥΝ ΑΥΤΑ τα θεατρικά ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΕΙΚΟΝΑ, ΤΟΤΕ ΒΓΑΙΝΕΙ Ο ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΟΣ ΕΞΩ ΑΠΟ ΤΟ.ΧΩΡΟ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΙΑΣ.
Μια μαθητεία στη ζωγραφική απλότητα (σχεδιακή και χρωματική) μπορούμε να ζήσουμε αγαπώντας ανθρώπους απλούς και μη επισήμους ή διάσημους. Όμως όχι να καταντήσουμε σεστυλιζαρισμένες φάτσες, αλλά να πετύχουμε "ανθρώπινους" ανθρώπους. Οι μανάδες, γιαγιάδες, παππούδες, πατεράδες, αδέλφια, ξαδέρφια μας βοηθάνε στο να αποβάλουμε τα ψεύτικα.
ΟΛΑ ΑΥΤΑ ΔΕΝ ΤΑ ΞΕΡΩ, ΤΑ ΨΑΧΝΩ. ΚΑΤΙ ΠΟΥ ΞΕΡΩ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΕΧΩ ΠΡΟΣΕΞΕΙ ΟΤΑΝ ΕΝΑ ΠΑΙΔΙ ΠΑΕΙ ΝΑ ΣΧΕΔΙΑΣΕΙ ΚΑΤΙ. ΔΕΝ ΣΚΕΠΤΕΤΑΙ, ΔΕΝ ΨΑΧΝΕΙ, ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΔΙΛΗΜΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΜΦΙΤΑΛΑΝΤΕΥΣΕΙΣ. ΠΑΙΡΝΕΙ ΤΟ ΜΟΛΥΒΙ ΚΑΙ ΧΑΡΑΖΕΙ ΓΡΑΜΜΕΣ ΠΟΛΥ ΑΠΛΑ, ΜΕ ΑΠΟΛΥΤΗ ΣΙΓΟΥΡΙΑ ΚΑΙ ΒΕΒΑΙΟΤΗΤΑ. ΜΟΥ ΘΥΜΙΖΕΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΟΙ ΠΑΤΕΡΕΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΟΝΜΑΖΟΥΝ"ο Χριστός, ως Θεός, δεν είχε ΓΝΩΜΙΚΟΝ ΘΕΛΗΜΑ", διότι ήθελε αυτό που ήθελε, ήταν ο ΚΥΡΙΟΣ ΚΑΙ ΑΥΤΟΥΡΓΟΣ ΤΩΝ ΠΑΝΤΩΝ ΟΣΑ ΗΘΕΛΗΣΕ ΝΑ ΠΛΑΣΕΙ ΚΑΛΩΝΤΑΣ ΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΜΗ ΕΙΝΑΙ ΕΙΣ ΤΟ ΕΙΝΑΙ. "Είπε και εγενηθησαν". Δεν πήρε εκ προϋπαρχουσης ύλης η χώρου και χρόνου. Υπήρχε μόνο ο Θεός και τίποτε άλλο. Και ήθελε και είπε και δημιουργήθηκε κι ο χώρος κι ο χρόνος και τα κτίσματα, όπως ακριβώς τα θέλησε, ως "ίδια θελήματα". Γιαυτό και μας γνωρίζει ως θελήματα του, δεν ψάχνει να μάθει πως είμαστε φτιαγμένοι, Δεν κάνει όπως το το παιδί χαλάει τα παιχνίδια του για να δει την εσωτερική δομή τους. ΟμΘεος μας γνωρίζει ως ίδια θελήματα και γιαυτό μας αγαπάει διότι μας θέλησε τέτοιους όπως μας θέλησε. Και δεν έχουμε τίποτε που να μη το ξέρει και να μη το θέλησε και να μην το αγαπάει με μανικον έρωτα ο Δημιουργός μας και Εραστής μας.
Κάτι τέτοιο ίσως είναι η ασχημάτιστη, η απλη και αυθόρμητη ζωγραφική. Ο Picasso eλέγε "δεν ψάχνω, βρίσκω". Ναι πράγματι, Ι
Το πρόσωπο του Αγίου Νεκταρίου ως εικόνα σώζεται εδώ από την «προσπάθεια για έκφραση που βγαίνει δήθεν», σώζεται από το «οραματικό βλέμμα» που παρασύρει τον προσκυνητή σε προσωπική υπαρξιακή σχέση με τον εικονιζόμενο άγιο. Ακόμη βοηθάει στο να είναι οραματική εικόνα η λάμψη των αμφίων και των σελίδων του Ευαγγελίου. Κύριως όμως βοηθάει το ότι "αρπάζεται" ο Άγιος σε μιαν "άλλη" κατάσταση και δεν παρακολουθεί το ψέμμα του κόσμου, δεν έχει χρόνο να ασχοληθεί με τα μάταια, είναι "ανίκανος προς το αμαρτάνειν" (βλ. ΑΓΙΟΥ ΠΟΡΦΥΡΙΟΥ ΒΙΟΣ Κ ΛΟΓΟΙ).
Μία κατηγορία έργων μου, όπου νόμιζω εμφανίζεται Το ασχημάτιστον ήθος είναι οι ΟΡΑΜΑΤΙΚΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣ, όπως αυτή εδώ του Αγίου ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ ΚΕΑΣ. Επίσης ο ΑΓΙΟΣ ΙΣΑΑΚ ΣΥΡΟΣ που χάρισα στον Χαράλαμπο.
- Details
- Category: Author's Diary
ZΩΓΡΑΦΙΚΟ HΜΕΡΟΛΟΓΙΟ - 22 Μαρτίου 2022
ΙΒΗΡΙΤΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΙΖΟΝΑ, ακριλικό σε καμβά, έργο Επισκόπου Μαξίμου, 2022
Α ΤΟΠΙΟ:
Το τοπίο που περιβάλλει τον ασκητή:
1 ως σύννεφο είναι διάφανα σκιρτήματα της οικογένειας των μπλε χρωμάτων.
2 οι δε βραχώδεις ακτές στέκουν σωστά στη στερεομετρία του τοπίου και σε σωστή χρωματική συμπληρωματικότητα προς τα ψυχρά σύννεφα. Το ολοκληρώνει το κλιμακωτό πορτοκαλί βραχώδες σύμπλεγμα δεξιά από τον καλόγερο. Πρόκειται για σοφή διαμόρφωση φόντου, όπου τα υψηλά σύννεφα και η απεραντοσύνη του θαλάσσιου ορίζοντα προσδίδουν μεγαλείο πνευματικό στη σιλουέτα του Γέροντος, ωσάν να υπάρχει ανεξαρτήτως βαρύτητας και άλλων φυσικών νόμων.
Β ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ: Μέσα από ένα τόσο καλά διαμορφωμένο περιβάλλον προβάλλει η απόλυτη αξία της εικόνος – τo πρόσωπο. Φαίνεται να βγήκε από τα χέρια του εικονογράφου πολύ εύκολα κι απλά μολονότι εκφράζει με διαφάνεια βαθείς υπαρξιακούς προβληματισμούς. Η επιδερμίδα του προσώπου, παρά τις κάποιες ρυτίδες, είναι ήρεμη και λεία, που εκφράζουν την ψυχική ευγένεια του π. Βασιλείου.
Όμως τα δύο μάτια του εκφράζουν μια ιερή αδολεσχία, την αέναη εις βάθος διερεύνηση για το νόημα αυτής της απέραντης ομορφιάς του τοπίου για το νόημα του κόσμου, για το μέλλον του κόσμου. Είναι σαν να μας λέει: “όλους τους κόσμους να μου δώσετε, όλες τις χάρες της φύσης να μου φέρετε εμένα η ψυχή μου διψάει τον Ένα! Τον Θείο έρωτα Χριστού!” Είναι όντως πορτραίτο ενός πραγματικού μοναχού, ο οποίος διαλέγεται με την φύση, αλλά ποθεί την Βασιλεία των ουρανών. Δεν μπορώ να καταλάβω πώς επέτυχε να μας το δείξει αυτό ο ζωγράφος Μάξιμος, αλλά αυτό το νόημα εισπράττω από την εικόνα αυτή. Είναι πολύ βαρυσήμαντη. Η έκφραση των ματιών αυτού του ευγενικού προσώπου, το οποίο δεν κραυγάζει, αλλά μας προβληματίζει τον γνήσιο μοναχικό προβληματισμό περί του θείου πόθου προς τον "ωραίο κάλλει" και την αιώνια Βασιλεία του.
Μου θυμίζει μια φορά που ήμασταν με τον π. Αθανάσιο Ερζεγοβίνης στην νήσο Ύδρα και του εκθείαζα την ομορφιά του σεληνόφωτος μια νύχτα, και μου λέει ο Γέροντας: "Αν είναι τόσο όμορφα αυτά εδώ, σκέψου αδελφέ μου, τι θα είναι αυτά που μας έχει ετοιμάσει ο Χριστός στη Βασιλεία του!"
Μερικά έργα μας ο Θεός τα χαριτώνει με μίαν ιδιαίτερη ευλογία, εύγε.
Π. Σταμάτης Σκλήρης
ΙΒΗΡΙΤΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΙΖΟΝΑ, ακριλικό σε καμβά, έργο Επισκόπου Μαξίμου, 2022
Α ΤΟΠΙΟ:
Το τοπίο που περιβάλλει τον ασκητή:
1 ως σύννεφο είναι διάφανα σκιρτήματα της οικογένειας των μπλε χρωμάτων.
2 οι δε βραχώδεις ακτές στέκουν σωστά στη στερεομετρία του τοπίου και σε σωστή χρωματική συμπληρωματικότητα προς τα ψυχρά σύννεφα. Το ολοκληρώνει το κλιμακωτό πορτοκαλί βραχώδες σύμπλεγμα δεξιά από τον καλόγερο. Πρόκειται για σοφή διαμόρφωση φόντου, όπου τα υψηλά σύννεφα και η απεραντοσύνη του θαλάσσιου ορίζοντα προσδίδουν μεγαλείο πνευματικό στη σιλουέτα του Γέροντος, ωσάν να υπάρχει ανεξαρτήτως βαρύτητας και άλλων φυσικών νόμων.
Β ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ: Μέσα από ένα τόσο καλά διαμορφωμένο περιβάλλον προβάλλει η απόλυτη αξία της εικόνος – τo πρόσωπο. Φαίνεται να βγήκε από τα χέρια του εικονογράφου πολύ εύκολα κι απλά μολονότι εκφράζει με διαφάνεια βαθείς υπαρξιακούς προβληματισμούς. Η επιδερμίδα του προσώπου, παρά τις κάποιες ρυτίδες, είναι ήρεμη και λεία, που εκφράζουν την ψυχική ευγένεια του π. Βασιλείου.
Όμως τα δύο μάτια του εκφράζουν μια ιερή αδολεσχία, την αέναη εις βάθος διερεύνηση για το νόημα αυτής της απέραντης ομορφιάς του τοπίου για το νόημα του κόσμου, για το μέλλον του κόσμου. Είναι σαν να μας λέει: “όλους τους κόσμους να μου δώσετε, όλες τις χάρες της φύσης να μου φέρετε εμένα η ψυχή μου διψάει τον Ένα! Τον Θείο έρωτα Χριστού!” Είναι όντως πορτραίτο ενός πραγματικού μοναχού, ο οποίος διαλέγεται με την φύση, αλλά ποθεί την Βασιλεία των ουρανών. Δεν μπορώ να καταλάβω πώς επέτυχε να μας το δείξει αυτό ο ζωγράφος Μάξιμος, αλλά αυτό το νόημα εισπράττω από την εικόνα αυτή. Είναι πολύ βαρυσήμαντη. Η έκφραση των ματιών αυτού του ευγενικού προσώπου, το οποίο δεν κραυγάζει, αλλά μας προβληματίζει τον γνήσιο μοναχικό προβληματισμό περί του θείου πόθου προς τον "ωραίο κάλλει" και την αιώνια Βασιλεία του.
Μου θυμίζει μια φορά που ήμασταν με τον π. Αθανάσιο Ερζεγοβίνης στην νήσο Ύδρα και του εκθείαζα την ομορφιά του σεληνόφωτος μια νύχτα, και μου λέει ο Γέροντας: "Αν είναι τόσο όμορφα αυτά εδώ, σκέψου αδελφέ μου, τι θα είναι αυτά που μας έχει ετοιμάσει ο Χριστός στη Βασιλεία του!"
Μερικά έργα μας ο Θεός τα χαριτώνει με μίαν ιδιαίτερη ευλογία, εύγε.
Π. Σταμάτης Σκλήρης
- Details
- Category: Author's Diary
ZΩΓΡΑΦΙΚΟ HΜΕΡΟΛΟΓΙΟ 6-3-2022
Кατάλογος ΕΚΘΕΣΕΩΣ ΚΟΝΤΟΓΛΟΥ ΣΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΟΝΤΕΡΝ ΤΕΧΝΗΣ ΓΟΥΛΑΝΔΡΗ
π. Σταμάτης Σκλήρης
Δεν συγγενεύω με τον γίγαντα, αισθαλνομαι ως πτωχος συγγενής.
Η κληρονομιά του που μου άφησε και ίσως λίγο ανιχνεύεται στο φτωχό μου έργο είναι το πελώριο χάρισμα που είχε στην πολύ ισχυρή ιδιοσυγκρασία του . Ήταν η αυθόρμητη ικανότητα να προσλαμβάνει ποικίλα αλλότρια πραγματα, να τα μεταβολίζει βάθειά μέσα του και κάθ’ ολοκληρίαν και να τα ενσωματώνει στο έργο του και να τα εκφράζει με καθαρά δική του καλλιτεχνική «λαλιά» , γραπτώς η εικαστικώς.
Τα μάτια των Αγίων του Κόντογλου δεν ξανάγιναν. Έχουν τη έκφραση που βγάζει στην επιφάνεια τα μεράκια τους, τα ΠΑΘΗ και τα πάθια, αλλά τιθασσευμένα απ τη θεία Ευχαριστία που μας μεταβάλλει. Με εκφραση μετανοίας , δακρύων και διαδραστικά προς τον προσκυνητή της Εικόνας. Β. Στην «κοσμική ζωγραφική» του Φ.Κ. ο καλός μου Νίκος Ζιας με έμαθε να ρίχνω το «εταστικόν» βλέμμα μου στις Προσωπογραφίες του, όσες έχουμε στη διάθεση μας, και να αρμέγω τον «σκληρό ρεαλισμό» τους, όπως τον βάφτισε ο μακαριστός κοντογλολόγος Και φίλος Ζίας. Με συγκινεί ότι η προσωπογραφική του ραδιενέργεια σταματάει το χρόνο και αναδεικνύει τον εικονιζόμενο αιώνιο ον, Εικόνα Θεου αιώνιου κύρους και όχι απλό συμβεβηκός. Πολίτη των εσχάτων.
Θάθελα (αν μας αξιώσει ο Θεός), να μπορούσα να προχωρήσω το έργο του ως εξής: ο Κόντογλου στο δημαρχείο Αθηνών πήρε τους αρχαίους Έλληνες και τους έβαλε μέσα στα παπούτσια των βυζαντινών. Οι Ρώσοι ορθόδοξοι στη διασπορά παίρνουν τους δυτικούς και τους κάνουν πρώτα Ρώσους (δηλ τους μαθαίνουν τη ρωσική γλώσσα,τα έθιμα και το ρωσικό πολιτισμό) και μετά χριστιανούς ορθόδοξους. Σε αυτού του είδος την «πρόσληψη» ίσως μας διαφεύγει μια ιδιοτέλεια να τους κάνουμε όλους δικούς μας, της δίκης μας κουλτούρας. Εγώ ονειρεύομαι μιαν εικονογραφία χριστοκεντρική ριζικά και χωρίς ιδιοτέλεια, όπου να εμπνεύσει τη λαχτάρα και την αγάπη, (αυτό που ονομάζουν οι Άγιοι Πατέρες «Θείο Έρωτα»), σε οποιονδήποτε, ανατολίτη ή δυτικό και να τον εμπνεύσει να «γράψει». Να γράψει την εικονογραφική γλώσσα εξ αρχής, να ξαναφτιάξει το εικόνισμα που βγήκε τότε απ τη Ραβέννα και την Santa Maria Majorie, το Σινα κλπ, να το ξαναφτιάξει επεκτείνοντας το μετανοημένο εαυτό του ανιδιοτελώς, χριστοειδως, όχι για δόξα της Ελλαδας των ελληναραδων ούτε της ρωσικής πνευματικότητας των φιλοσταρετς, αλλά μόνο προς δοξαν Χριστού , απροϋποθετα. Ανιδιοτελώς.
Αποτίμηση: ο Φώτιος Κόντογλου δεν είναι απλά ένας εικονογράφος η συγγραφέας η ζωγράφος. Αναδείχθηκε ένα φαινόμενο αναμόχλευσης και επαναδιατύπωσης της πίστης, του δόγματος και της εκκλησιαστικής τέχνης, με αυθεντικό και όχι μιμητικό τρόπο. Να κρατήσουμε αυτό και να εμπνευστούμε από την αυθεντικότητα , κυρίως των έργων του της προπολεμικής περιόδου, και να μη γίνουμε από αντιγραφείς του Βυζαντίου να μη καταντήσουμε αντιγραφείς του Κοντιγλου , η οποιουδήποτε άλλου.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Ως χριστιανοί, να αγαπήσουμε τον άνθρωπο (όχι την αμαρτία του η την πλάνη του), να αγαπήσουμε τη σύγχρονη κοινωνία (όχι τα έθιμα , τις πλάνες και τις εμμονέςτης αβασάνιστα , αλλά την ανθρωπιά της), χωρίς αποφευκτικότητα και εσωστρέφεια, αλλά με λαχτάρα απροκατάληπτη , διότι είναι όλοι (κι όχι μονο οι παραδοσιακοί), υιοί Θεου. Και η Λειτουργία μας να συμπεριλάβει αυτό τον υπαρκτό άνθρωπο κι όχι τον εξωραϊσμένο . Ίσως εκεί κρύβεται η ιδιαιτερότητα της τεχνοτροπίας μου.
Кατάλογος ΕΚΘΕΣΕΩΣ ΚΟΝΤΟΓΛΟΥ ΣΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΟΝΤΕΡΝ ΤΕΧΝΗΣ ΓΟΥΛΑΝΔΡΗ
π. Σταμάτης Σκλήρης
Δεν συγγενεύω με τον γίγαντα, αισθαλνομαι ως πτωχος συγγενής.
Η κληρονομιά του που μου άφησε και ίσως λίγο ανιχνεύεται στο φτωχό μου έργο είναι το πελώριο χάρισμα που είχε στην πολύ ισχυρή ιδιοσυγκρασία του . Ήταν η αυθόρμητη ικανότητα να προσλαμβάνει ποικίλα αλλότρια πραγματα, να τα μεταβολίζει βάθειά μέσα του και κάθ’ ολοκληρίαν και να τα ενσωματώνει στο έργο του και να τα εκφράζει με καθαρά δική του καλλιτεχνική «λαλιά» , γραπτώς η εικαστικώς.
Τα μάτια των Αγίων του Κόντογλου δεν ξανάγιναν. Έχουν τη έκφραση που βγάζει στην επιφάνεια τα μεράκια τους, τα ΠΑΘΗ και τα πάθια, αλλά τιθασσευμένα απ τη θεία Ευχαριστία που μας μεταβάλλει. Με εκφραση μετανοίας , δακρύων και διαδραστικά προς τον προσκυνητή της Εικόνας. Β. Στην «κοσμική ζωγραφική» του Φ.Κ. ο καλός μου Νίκος Ζιας με έμαθε να ρίχνω το «εταστικόν» βλέμμα μου στις Προσωπογραφίες του, όσες έχουμε στη διάθεση μας, και να αρμέγω τον «σκληρό ρεαλισμό» τους, όπως τον βάφτισε ο μακαριστός κοντογλολόγος Και φίλος Ζίας. Με συγκινεί ότι η προσωπογραφική του ραδιενέργεια σταματάει το χρόνο και αναδεικνύει τον εικονιζόμενο αιώνιο ον, Εικόνα Θεου αιώνιου κύρους και όχι απλό συμβεβηκός. Πολίτη των εσχάτων.
Θάθελα (αν μας αξιώσει ο Θεός), να μπορούσα να προχωρήσω το έργο του ως εξής: ο Κόντογλου στο δημαρχείο Αθηνών πήρε τους αρχαίους Έλληνες και τους έβαλε μέσα στα παπούτσια των βυζαντινών. Οι Ρώσοι ορθόδοξοι στη διασπορά παίρνουν τους δυτικούς και τους κάνουν πρώτα Ρώσους (δηλ τους μαθαίνουν τη ρωσική γλώσσα,τα έθιμα και το ρωσικό πολιτισμό) και μετά χριστιανούς ορθόδοξους. Σε αυτού του είδος την «πρόσληψη» ίσως μας διαφεύγει μια ιδιοτέλεια να τους κάνουμε όλους δικούς μας, της δίκης μας κουλτούρας. Εγώ ονειρεύομαι μιαν εικονογραφία χριστοκεντρική ριζικά και χωρίς ιδιοτέλεια, όπου να εμπνεύσει τη λαχτάρα και την αγάπη, (αυτό που ονομάζουν οι Άγιοι Πατέρες «Θείο Έρωτα»), σε οποιονδήποτε, ανατολίτη ή δυτικό και να τον εμπνεύσει να «γράψει». Να γράψει την εικονογραφική γλώσσα εξ αρχής, να ξαναφτιάξει το εικόνισμα που βγήκε τότε απ τη Ραβέννα και την Santa Maria Majorie, το Σινα κλπ, να το ξαναφτιάξει επεκτείνοντας το μετανοημένο εαυτό του ανιδιοτελώς, χριστοειδως, όχι για δόξα της Ελλαδας των ελληναραδων ούτε της ρωσικής πνευματικότητας των φιλοσταρετς, αλλά μόνο προς δοξαν Χριστού , απροϋποθετα. Ανιδιοτελώς.
Αποτίμηση: ο Φώτιος Κόντογλου δεν είναι απλά ένας εικονογράφος η συγγραφέας η ζωγράφος. Αναδείχθηκε ένα φαινόμενο αναμόχλευσης και επαναδιατύπωσης της πίστης, του δόγματος και της εκκλησιαστικής τέχνης, με αυθεντικό και όχι μιμητικό τρόπο. Να κρατήσουμε αυτό και να εμπνευστούμε από την αυθεντικότητα , κυρίως των έργων του της προπολεμικής περιόδου, και να μη γίνουμε από αντιγραφείς του Βυζαντίου να μη καταντήσουμε αντιγραφείς του Κοντιγλου , η οποιουδήποτε άλλου.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Ως χριστιανοί, να αγαπήσουμε τον άνθρωπο (όχι την αμαρτία του η την πλάνη του), να αγαπήσουμε τη σύγχρονη κοινωνία (όχι τα έθιμα , τις πλάνες και τις εμμονέςτης αβασάνιστα , αλλά την ανθρωπιά της), χωρίς αποφευκτικότητα και εσωστρέφεια, αλλά με λαχτάρα απροκατάληπτη , διότι είναι όλοι (κι όχι μονο οι παραδοσιακοί), υιοί Θεου. Και η Λειτουργία μας να συμπεριλάβει αυτό τον υπαρκτό άνθρωπο κι όχι τον εξωραϊσμένο . Ίσως εκεί κρύβεται η ιδιαιτερότητα της τεχνοτροπίας μου.
- Details
- Category: Author's Diary
ZΩΓΡΑΦΙΚΟ HΜΕΡΟΛΟΓΙΟ 19-2-2022
ΡΩΣΙΚΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΑΘΗΝΩΝ 1966
ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΕΛΛΗΝΩΝ ΦΟΙΤΗΤΩΝ ΜΕ ΤΟΝ ΤΟΤΕ ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟ ΑΘΑΝΑΣΙΟ
Ήταν για μας κάτι εντελώς απρόβλεπτο και απερίγραπτο ! Ένας ψηλός , ξερακιανός καλόγερος από τη Σερβία μας φανερώθηκε στο κέντρο της Αθήνας , στη Ρωσική. Για μένα , φοιτητή είκοσι χρονών, ήταν κάτι ακατάληπτο και άρρητο. Επιτρέψτε μου, να Σας το πω, όπως το ένοιωσα.
Ο Αθανάσιος Γέβτιτς ήταν απερινόητος κάτοχος της ΑΛΗΘΕΙΑΣ, η οποία ακτινογραφούσε διάφανα ολόκληρο το είναι Του, διαμορφώνοντας το εκμαγείο της ύπαρξής Του, ως την απόλυτη ταύτιση μορφής με το περιεχόμενό της. Ήταν αχώρητος για τα δεδομένα μας. Ζούσα την απόλυτη αμηχανία. Το πρόσωπό Του, ολόκληρος ο σωματότυπός Του, μας αποκαλυπτόταν στην εξομολόγηση, μως ένα ξυλόγλυπτο σκαλισμένο σε κάθετο σκληρό ξύλο που διαμορφώθηκε ατόφιο από τη δύσκολη πάλη του Δημιουργού του με το ανένδοτο υλικό που αντιστέκεται. Η μορφή του τόσο εκφραστική που πρόδιδε όλο τον ασκητικό Του αγώνα, όλο τον πόνο του κι ολάκερη την αναστάσιμη χαρά που έβραζε στα έγκατα του είναι Του. Ένα πλουσιοπάροχο υπαρξιακό ξυλόγλυπτο με την πιο αυθεντική, ομιλούσα , γλυπτική πειστικότητα. Τα μάτια με τα φρύδια σαν να είχαν βγει από φρέσκο του Sopocani. Έμοιαζε σαν αμίλητος Άγιος σε τοιχογραφία βυζαντινή . Οι μετωπιαίοι όγκοι, οι κόγχες των ματιών, τα μήλα του προσώπου ήταν τρισδιάστατη απόλυτη έκφραση της κατάνυξης, των δακρύων, του πόνου, αλλά και της πιο πηγαίας χαράς και παιδικότητας. (Αργότερα, στη Σερβία Προέκυψε και ο Άγιος των παιδιών και των "τραυλών", όπως και των μαχητών πολεμιστών). Βλέπαμε την ανάγλυφη μύτη του ως αχειροποίητη έκφραση μιας Ε υπόστασης εγκράτειας που ξυπνούσε από τα έγκατα του ορυχείου Του , για να ενσαρκώσει εμβληματικά όλα όσα άφαντα είπαν ποτέ οι Μεγάλοι Πατέρες της Ορθοδοξίας περί νήψεως και περί ασκήσεως. Ήταν αυτή η μύτη ατόφια διδαχή για λεπτότητα κι ευγένεια νηστείας πηγαίας και απαθούς , την οποία η έσωθεν ταπείνωση την σμιλεύει σε πανίσχυρη αγωνιστική ιδιοσυγκρασία. Τα χείλη στεγνά σαν να αγάπησαν την πείνα. Η όλη έκφραση του θεόπνευστου προσώπου του τριαντάχρονου "γέροντα" μας απεκάλυπτε ένα ευλύγιστο εφαλτήριο ασκητικής ετοιμότητας που απογειωνόταν "έως τρίτου ουρανού" ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ. Η ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΗΤΑΝ Ο ΛΟΓΟΣ ΥΠΑΡΞΕΩΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟ ΑΘΑΝΑΣΙΟ. Μυήθηκε δε σε αυτήν , όπως μας έλεγε ο Ίδιος επανειλημμένως , από τον Γέροντά Του, τον π. ΙΟΥΣΤΙΝΟ ΠΟΠΟΒΙΤΣ.
π. Σταμάτης Σκλήρης
ΡΩΣΙΚΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΑΘΗΝΩΝ 1966
ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΕΛΛΗΝΩΝ ΦΟΙΤΗΤΩΝ ΜΕ ΤΟΝ ΤΟΤΕ ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟ ΑΘΑΝΑΣΙΟ
Ήταν για μας κάτι εντελώς απρόβλεπτο και απερίγραπτο ! Ένας ψηλός , ξερακιανός καλόγερος από τη Σερβία μας φανερώθηκε στο κέντρο της Αθήνας , στη Ρωσική. Για μένα , φοιτητή είκοσι χρονών, ήταν κάτι ακατάληπτο και άρρητο. Επιτρέψτε μου, να Σας το πω, όπως το ένοιωσα.
Ο Αθανάσιος Γέβτιτς ήταν απερινόητος κάτοχος της ΑΛΗΘΕΙΑΣ, η οποία ακτινογραφούσε διάφανα ολόκληρο το είναι Του, διαμορφώνοντας το εκμαγείο της ύπαρξής Του, ως την απόλυτη ταύτιση μορφής με το περιεχόμενό της. Ήταν αχώρητος για τα δεδομένα μας. Ζούσα την απόλυτη αμηχανία. Το πρόσωπό Του, ολόκληρος ο σωματότυπός Του, μας αποκαλυπτόταν στην εξομολόγηση, μως ένα ξυλόγλυπτο σκαλισμένο σε κάθετο σκληρό ξύλο που διαμορφώθηκε ατόφιο από τη δύσκολη πάλη του Δημιουργού του με το ανένδοτο υλικό που αντιστέκεται. Η μορφή του τόσο εκφραστική που πρόδιδε όλο τον ασκητικό Του αγώνα, όλο τον πόνο του κι ολάκερη την αναστάσιμη χαρά που έβραζε στα έγκατα του είναι Του. Ένα πλουσιοπάροχο υπαρξιακό ξυλόγλυπτο με την πιο αυθεντική, ομιλούσα , γλυπτική πειστικότητα. Τα μάτια με τα φρύδια σαν να είχαν βγει από φρέσκο του Sopocani. Έμοιαζε σαν αμίλητος Άγιος σε τοιχογραφία βυζαντινή . Οι μετωπιαίοι όγκοι, οι κόγχες των ματιών, τα μήλα του προσώπου ήταν τρισδιάστατη απόλυτη έκφραση της κατάνυξης, των δακρύων, του πόνου, αλλά και της πιο πηγαίας χαράς και παιδικότητας. (Αργότερα, στη Σερβία Προέκυψε και ο Άγιος των παιδιών και των "τραυλών", όπως και των μαχητών πολεμιστών). Βλέπαμε την ανάγλυφη μύτη του ως αχειροποίητη έκφραση μιας Ε υπόστασης εγκράτειας που ξυπνούσε από τα έγκατα του ορυχείου Του , για να ενσαρκώσει εμβληματικά όλα όσα άφαντα είπαν ποτέ οι Μεγάλοι Πατέρες της Ορθοδοξίας περί νήψεως και περί ασκήσεως. Ήταν αυτή η μύτη ατόφια διδαχή για λεπτότητα κι ευγένεια νηστείας πηγαίας και απαθούς , την οποία η έσωθεν ταπείνωση την σμιλεύει σε πανίσχυρη αγωνιστική ιδιοσυγκρασία. Τα χείλη στεγνά σαν να αγάπησαν την πείνα. Η όλη έκφραση του θεόπνευστου προσώπου του τριαντάχρονου "γέροντα" μας απεκάλυπτε ένα ευλύγιστο εφαλτήριο ασκητικής ετοιμότητας που απογειωνόταν "έως τρίτου ουρανού" ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ. Η ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΗΤΑΝ Ο ΛΟΓΟΣ ΥΠΑΡΞΕΩΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟ ΑΘΑΝΑΣΙΟ. Μυήθηκε δε σε αυτήν , όπως μας έλεγε ο Ίδιος επανειλημμένως , από τον Γέροντά Του, τον π. ΙΟΥΣΤΙΝΟ ΠΟΠΟΒΙΤΣ.
π. Σταμάτης Σκλήρης
- Details
- Category: Author's Diary
ZΩΓΡΑΦΙΚΟ HΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΠΕΜΠΤΗ 17-2-2022
ΑΓΙΟΙ ΓέΡΝΟΥΝ ΠΡΟΣ ΕΜΑΣ
Η ιστορία αρχίζει περίπου από το 2010 όταν άρχισα αγγέλους για τα ΝΑΝΟΥΡΙΣΜΑΤΑ της αγαπημένης μας ΒΑΣΩΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΥ και της πιο αγαπημένης μας κόρης της ΛΗΔΑΣ. Ο εκδότης του ΦΟΙΝΙΚΑ ο ΜΠΑΜΠΗΣ ΛΕΓΚΑΣ, που εξέδιδε τότε τα ΝΑΝΟΥΡΙΣΜΑΤΑ, είπε πως έχει ευαισθησία ο μικρός ΑΓΓΕΛΟΣ ΠΟΥ ΜΑΣ ΧΑΙΡΕΤΑ.
Άγγελος μας χαιρετά
Πρώτα η ευαισθησία κι η απλότητα. Μετά η εμφάνισή του στο παράθυρό μας. Το άδολο βλέμμα που μας κοιτάζει από τη μεριά του Θεού και ταυτόχρονα κι από τη μεριά των μικρών παιδιών. Το αίνιγμα να μας χαιρετά. Να σκύβει, να μας καλεί έξω από το παράθυρό μας, το ίδιο το παράθυρο καθαυτό, που έχει θέα στην παράδεισο και δεν φυλακίζει ποτέ την ψυχή στα σκοτάδια. Αυτά μ´ έμαθαν να γέρνω προς τον άλλον. Αυτό που με αλλά λόγια το λέμε πρόσωπο. Ένα πρόσωπο, λέει, ίσον κανένα πρόσωπο. Από δύο και πάνω λέγονται πρόσωπα. Κι άρχισαν οι ΑΓΙΟΙ ΝΑ ΓΕΡΝΟΥΝ ΠΡΟΣ ΕΜΑΣ. ΓΙΑ ΣΚΕΨΟΥ, ΡΕ ΦΙΛΕ, ΝΑ ΝΟΙΑΖΟΝΤΑΙ ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΓΙΑ ΜΑΣ!!!
Μετά εξέθεσα τους δεκαπέντε ΑΓΓΕΛΟΥΣ ΠΟΥ ΜΑΣ ΧΑΙΡΕΤΟΥΝ στον ΙΑΝΟ μαζί με τον άγγελο του Θεού, τουπίκλειν ΙΩΑΝΝΗΝ ΝΑΖΛΙΔΗΝ ΤΟΝ ΣΟΥΡΡΕΑΛΙΣΤΗΝ ΖΩΓΡΑΦΟΝ ΚΑΙ ΠΟΙΗΤΗΝ.
ΜΕΤΑ ΖΩΓΡΑΦΙΣΑ ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΦΩΤΕΙΝΗ ΠΟΥ ΓΕΡΝΕΙ. ΑΝ ΘΕΛΕΙ Ο ΘΕΟΣ, ΙΣΩΣ ΑΞΙΩΘΩ ΖΩΓΡΑΦΙΣΑΙ ΤΟΝ ΠΡΩΤΟΣΤΑΤΗΝ ΑΓΓΕΛΟΝ ΝΑ ΓΕΡΝΕΙ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΑΔΟΛΗ ΚΟΡΗ ΜΑΡΙΑΜ.
ΣΗΜΕΡΑ ΜΟΥ ΠΡΟΕΚΥΨΕ ΝΑ ΓΕΡΝΕΙ Ο ΑΓΙΟΣ ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ ΤΗΣ ΚΕΑΣ.
ΑΓΙΟΣ Νεκτάριος Κέας
{ΛΑΙΚΟΙ ΖΩΓΡ ΣΤΕΜΝΙΤΣΑΣ. ΑΤΕΛΕΙΩΤΑ ΣΧΕΔΙΑ ΣΤΡΑΒΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ ΠΑΡΑΜΟΡΦΩΣΕΙΣ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΙΣ ΔΙΑΣΤΡΕβλωσεις απολυτρωσεις}.
ΑΓΙΟΙ ΓέΡΝΟΥΝ ΠΡΟΣ ΕΜΑΣ
Η ιστορία αρχίζει περίπου από το 2010 όταν άρχισα αγγέλους για τα ΝΑΝΟΥΡΙΣΜΑΤΑ της αγαπημένης μας ΒΑΣΩΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΥ και της πιο αγαπημένης μας κόρης της ΛΗΔΑΣ. Ο εκδότης του ΦΟΙΝΙΚΑ ο ΜΠΑΜΠΗΣ ΛΕΓΚΑΣ, που εξέδιδε τότε τα ΝΑΝΟΥΡΙΣΜΑΤΑ, είπε πως έχει ευαισθησία ο μικρός ΑΓΓΕΛΟΣ ΠΟΥ ΜΑΣ ΧΑΙΡΕΤΑ.
Άγγελος μας χαιρετά
Πρώτα η ευαισθησία κι η απλότητα. Μετά η εμφάνισή του στο παράθυρό μας. Το άδολο βλέμμα που μας κοιτάζει από τη μεριά του Θεού και ταυτόχρονα κι από τη μεριά των μικρών παιδιών. Το αίνιγμα να μας χαιρετά. Να σκύβει, να μας καλεί έξω από το παράθυρό μας, το ίδιο το παράθυρο καθαυτό, που έχει θέα στην παράδεισο και δεν φυλακίζει ποτέ την ψυχή στα σκοτάδια. Αυτά μ´ έμαθαν να γέρνω προς τον άλλον. Αυτό που με αλλά λόγια το λέμε πρόσωπο. Ένα πρόσωπο, λέει, ίσον κανένα πρόσωπο. Από δύο και πάνω λέγονται πρόσωπα. Κι άρχισαν οι ΑΓΙΟΙ ΝΑ ΓΕΡΝΟΥΝ ΠΡΟΣ ΕΜΑΣ. ΓΙΑ ΣΚΕΨΟΥ, ΡΕ ΦΙΛΕ, ΝΑ ΝΟΙΑΖΟΝΤΑΙ ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΓΙΑ ΜΑΣ!!!
Μετά εξέθεσα τους δεκαπέντε ΑΓΓΕΛΟΥΣ ΠΟΥ ΜΑΣ ΧΑΙΡΕΤΟΥΝ στον ΙΑΝΟ μαζί με τον άγγελο του Θεού, τουπίκλειν ΙΩΑΝΝΗΝ ΝΑΖΛΙΔΗΝ ΤΟΝ ΣΟΥΡΡΕΑΛΙΣΤΗΝ ΖΩΓΡΑΦΟΝ ΚΑΙ ΠΟΙΗΤΗΝ.
ΜΕΤΑ ΖΩΓΡΑΦΙΣΑ ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΦΩΤΕΙΝΗ ΠΟΥ ΓΕΡΝΕΙ. ΑΝ ΘΕΛΕΙ Ο ΘΕΟΣ, ΙΣΩΣ ΑΞΙΩΘΩ ΖΩΓΡΑΦΙΣΑΙ ΤΟΝ ΠΡΩΤΟΣΤΑΤΗΝ ΑΓΓΕΛΟΝ ΝΑ ΓΕΡΝΕΙ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΑΔΟΛΗ ΚΟΡΗ ΜΑΡΙΑΜ.
ΣΗΜΕΡΑ ΜΟΥ ΠΡΟΕΚΥΨΕ ΝΑ ΓΕΡΝΕΙ Ο ΑΓΙΟΣ ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ ΤΗΣ ΚΕΑΣ.
ΑΓΙΟΣ Νεκτάριος Κέας
{ΛΑΙΚΟΙ ΖΩΓΡ ΣΤΕΜΝΙΤΣΑΣ. ΑΤΕΛΕΙΩΤΑ ΣΧΕΔΙΑ ΣΤΡΑΒΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ ΠΑΡΑΜΟΡΦΩΣΕΙΣ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΙΣ ΔΙΑΣΤΡΕβλωσεις απολυτρωσεις}.
- Details
- Category: Author's Diary
ZΩΓΡΑΦΙΚΟ HΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΠΕΜΠΤΗ 3-2-2022
ΕΡΑΣΙΤΕΧΝΗΣ ΚΑΙ ΛΑΘΡΕΠΙΒΑΤΗΣ
Αποκοτιά, ρίσκο μαζί με θράσος, άγνοια και προπέτεια μαζί με ατζαμοσύνη κι ανωριμότητα μ´ έχωσαν μέσα στα ύφαλα του ψαράδικου της Τιβεριάδος, ένα παιδί με ειδικές ανάγκες. Στον Ιερό Ναό του Ναζωραίου. Εκεί λουφάζω ή παριστάνω το ναύκληρο που ψευδίζει. Μα ο Θεός είναι Μεγάλος. Που ξέρεις; Μπορεί μια μέρα να οικονομήσει τα πράγματα έτσι, όπου να πάψω να ψεύδομαι.
ΕΡΑΣΙΤΕΧΝΗΣ ΚΑΙ ΛΑΘΡΕΠΙΒΑΤΗΣ
Αποκοτιά, ρίσκο μαζί με θράσος, άγνοια και προπέτεια μαζί με ατζαμοσύνη κι ανωριμότητα μ´ έχωσαν μέσα στα ύφαλα του ψαράδικου της Τιβεριάδος, ένα παιδί με ειδικές ανάγκες. Στον Ιερό Ναό του Ναζωραίου. Εκεί λουφάζω ή παριστάνω το ναύκληρο που ψευδίζει. Μα ο Θεός είναι Μεγάλος. Που ξέρεις; Μπορεί μια μέρα να οικονομήσει τα πράγματα έτσι, όπου να πάψω να ψεύδομαι.
- Details
- Category: Author's Diary
ZΩΓΡΑΦΙΚΟ HΜΕΡΟΛΟΓΙΟ Ο ΕMILE NOLDE KAI H ΘΑΛΑΣΣΑ
10-01-2022
Max Sauerlandt έγραψε το 1921:
«0 Nolde γνωρίζει τη θάλασσα όσο κανείς άλλος πριν από αυτόν. Δεν την βλέπει από την παραλία ή από ένα πλοίο, την βλέπει ως έχει, ελεύθερη από οποιαδήποτε αναφορά στον άνθρωπο, αιώνια σε κίνηση, πάντα διαφορετική, ζώντας τη ζωή της για αυτή. Ένα θεικό, αυτοκυρίαρχο , πρωταρχικό ον, το οποίο , μέσα από την απεριόριστη ελευθερία του, παραμένει αναλλοίωτο από την πρώτη μέρα της δημιουργίας».
Δίνει στη θάλασσα, όπως μια φαίνεται μέσα από τα μάτια του Nolde, μία θρησκευτική πινελιά.. Τέτοιες ερμηνείες μεγαλοποίησαν την εικόνα του ως διορατικούς καλλιτέχνη.
10-01-2022
Max Sauerlandt έγραψε το 1921:
«0 Nolde γνωρίζει τη θάλασσα όσο κανείς άλλος πριν από αυτόν. Δεν την βλέπει από την παραλία ή από ένα πλοίο, την βλέπει ως έχει, ελεύθερη από οποιαδήποτε αναφορά στον άνθρωπο, αιώνια σε κίνηση, πάντα διαφορετική, ζώντας τη ζωή της για αυτή. Ένα θεικό, αυτοκυρίαρχο , πρωταρχικό ον, το οποίο , μέσα από την απεριόριστη ελευθερία του, παραμένει αναλλοίωτο από την πρώτη μέρα της δημιουργίας».
Δίνει στη θάλασσα, όπως μια φαίνεται μέσα από τα μάτια του Nolde, μία θρησκευτική πινελιά.. Τέτοιες ερμηνείες μεγαλοποίησαν την εικόνα του ως διορατικούς καλλιτέχνη.
- Details
- Category: Author's Diary
ZΩΓΡΑΦΙΚΟ HΜΕΡΟΛΟΓΙΟ 1-1-2022
"Η ΔΥΝΑΜΙΣ ΜΟΥ ΕΝ ΑΣΘΕΝΕΙΑΙΣ ΤΕΛΕΙΟΥΤΑΙ", μικρός πίνακας κουτάκι για τον Μιχαήλ και την Ιωάννα.
Το εργάκι αυτό που τώρα δα ζωγραφίζω, εκφράζει εικαστικά την κάτωθι φράση:
"είμαι ένα πολύ αδύναμο πλάσμα που κρύβει μέσα του μια Συμπαντική δύναμη. Αυτή εκφράζεται με την αδυναμία που έχω, να αγαπώ κάνοντας τα χατήρια του/της αγαπημένης. Με κάνει ό,τι θέλει. Υποχωρώντας όμως, βυθίζω και τους δυό μας σε μια γαλάζια λίμνη απέραντης αγάπης, στοργής, κατανόησης, έρωτα, ταύτισης, όπου το εγώ μου ερειπώνεται. Αυτή η λίμνη είναι απέραντη, είναι ολόκληρο το σύμπαν. Αυτή είναι η δύναμίς μου!"
ΚΑΛΗ ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑ, ΧΡΙΣΤΕ!!!
ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ, ΑΠΕΡΑΝΤΕ ΕΡΩΤΑ!!!
ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ ΥΠΕΡΧΡΟΝΕ!!!
"Η ΔΥΝΑΜΙΣ ΜΟΥ ΕΝ ΑΣΘΕΝΕΙΑΙΣ ΤΕΛΕΙΟΥΤΑΙ", μικρός πίνακας κουτάκι για τον Μιχαήλ και την Ιωάννα.
Το εργάκι αυτό που τώρα δα ζωγραφίζω, εκφράζει εικαστικά την κάτωθι φράση:
"είμαι ένα πολύ αδύναμο πλάσμα που κρύβει μέσα του μια Συμπαντική δύναμη. Αυτή εκφράζεται με την αδυναμία που έχω, να αγαπώ κάνοντας τα χατήρια του/της αγαπημένης. Με κάνει ό,τι θέλει. Υποχωρώντας όμως, βυθίζω και τους δυό μας σε μια γαλάζια λίμνη απέραντης αγάπης, στοργής, κατανόησης, έρωτα, ταύτισης, όπου το εγώ μου ερειπώνεται. Αυτή η λίμνη είναι απέραντη, είναι ολόκληρο το σύμπαν. Αυτή είναι η δύναμίς μου!"
ΚΑΛΗ ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑ, ΧΡΙΣΤΕ!!!
ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ, ΑΠΕΡΑΝΤΕ ΕΡΩΤΑ!!!
ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ ΥΠΕΡΧΡΟΝΕ!!!
- Details
- Category: Author's Diary
ZΩΓΡΑΦΙΚΟ HΜΕΡΟΛΟΓΙΟ, ΤΕΤΑΡΤΗ 14-11-2021
ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΠΕΡΓΑΜΟΥ
ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΩΠΟΓΡΑΦΙΑ ΜΑΞΙΜΟΥ
ΣΤΙΣ 14.40 της Τετάρτης 24 Νοεμβρίου παρέδωσα στον ΑΝΔΡΕΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΩΠΟΓΡΑΦΙΑ, και την έδωσε στον ΑΓΙΟ ΠΕΡΓΑΜΟΥ. Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ μου τηλεφώνησε νωρίς το αοπόγευμα κατασυγκινημένος για την προσωπογραφία του (και αναφέρθηκε πολύ επαινετικά και στην ερμηνεία της). Ήταν ένας θρίαμβος για τον ΜΑΞΙΜΟ. Ο Περγάμου κατάλαβε όλη την αξία της προσωπογραφιας, τη βαρυσήμαντη έκφραση του βλέμματος του πορτραίτου και την βαθύτητα της εικαστικής προσεγγίσεως της προσωπικότητος του Μητροπολίτου από τον ζωγράφο. Δικαιώθηκα πως πρόκειται για σπουδαίο έργο, στο οποίο ο ΜΑΞΙΜΟΣ ξεπερνάει τον εαυτό του και μας βοηθάει να καταλάβουμε την προσωπικότητα του εικονιζομένου βαθύτερα από μια φωτογραφία. Η φύση, (εν προκειμενω το πραγματικό πρόσωπο το φυσικό ), δεν είναι σε θέση να εκφράσει τόσο καθαρές υπαρξιακές αλήθειες , όσο οι υπερβολές της τέχνης που (απελευθερωνόμενη από την αναγκαστικότητα της φυσικής εικόνας) έχει την ελευθερία με τα δικά της μέσα , να ορίσει και να καταδείξει τηναληθεια που βρισκεται βαθειά κρυμμένη και αναδύεται μόνο στο εικαστικό πρόσωπο, ως έκφραση της αγάπης και της ενσυναίσθησης του δημιουργού, η οποία υπογραμμίζεται στο εικαστικό και όχι τόσο στο φυσικό πρόσωπο. Θα τολμούσαμε να πούμε πως δεν πρόκειται τόσο για το ταλέντο, όσο για την εν ελευθερία αγάπη του δημιουργού που ζωγραφίζει. Εδώ δικαιώνεται ο Τσαρούχης που μου έλεγε : «να ζωγραφίζετε μόνο ό,τι αγαπάτε πολύ!».
14-11-2021. π.Σ.Σ.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΠΕΡΓΑΜΟΥ
ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΩΠΟΓΡΑΦΙΑ ΜΑΞΙΜΟΥ
ΣΤΙΣ 14.40 της Τετάρτης 24 Νοεμβρίου παρέδωσα στον ΑΝΔΡΕΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΩΠΟΓΡΑΦΙΑ, και την έδωσε στον ΑΓΙΟ ΠΕΡΓΑΜΟΥ. Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ μου τηλεφώνησε νωρίς το αοπόγευμα κατασυγκινημένος για την προσωπογραφία του (και αναφέρθηκε πολύ επαινετικά και στην ερμηνεία της). Ήταν ένας θρίαμβος για τον ΜΑΞΙΜΟ. Ο Περγάμου κατάλαβε όλη την αξία της προσωπογραφιας, τη βαρυσήμαντη έκφραση του βλέμματος του πορτραίτου και την βαθύτητα της εικαστικής προσεγγίσεως της προσωπικότητος του Μητροπολίτου από τον ζωγράφο. Δικαιώθηκα πως πρόκειται για σπουδαίο έργο, στο οποίο ο ΜΑΞΙΜΟΣ ξεπερνάει τον εαυτό του και μας βοηθάει να καταλάβουμε την προσωπικότητα του εικονιζομένου βαθύτερα από μια φωτογραφία. Η φύση, (εν προκειμενω το πραγματικό πρόσωπο το φυσικό ), δεν είναι σε θέση να εκφράσει τόσο καθαρές υπαρξιακές αλήθειες , όσο οι υπερβολές της τέχνης που (απελευθερωνόμενη από την αναγκαστικότητα της φυσικής εικόνας) έχει την ελευθερία με τα δικά της μέσα , να ορίσει και να καταδείξει τηναληθεια που βρισκεται βαθειά κρυμμένη και αναδύεται μόνο στο εικαστικό πρόσωπο, ως έκφραση της αγάπης και της ενσυναίσθησης του δημιουργού, η οποία υπογραμμίζεται στο εικαστικό και όχι τόσο στο φυσικό πρόσωπο. Θα τολμούσαμε να πούμε πως δεν πρόκειται τόσο για το ταλέντο, όσο για την εν ελευθερία αγάπη του δημιουργού που ζωγραφίζει. Εδώ δικαιώνεται ο Τσαρούχης που μου έλεγε : «να ζωγραφίζετε μόνο ό,τι αγαπάτε πολύ!».
14-11-2021. π.Σ.Σ.
- Details
- Category: Author's Diary
ZΩΓΡΑΦΙΚΟ HΜΕΡΟΛΟΓΙΟ 8-10-2021 ΝΕΟΜΑΡΤΥΡΕΣ
ΑΓ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΕΝ ΙΩΑΝΝΙΝΟΙΣ, ΚΥΡΙΑ ΜΑΡΤΥΡΟΣ
Κοίταξα τον δήμιο στα μάτια. Από που τέτοια κακία που όχι μόνο στερεί ζωές, αλλά βασανίζει με... εφευρετικότητα πριν αποτελειώσει το θύμα. Γιατί εργαλειοποιεί τη θρησκεία προς ίδιον όφελος; Για ποιο λόγο να ασπαστώ διά της βίας μιαν άλλη θρησκεία;
Ο Μάρτυρας πως μπορεί να αντέξει την κακία του βάρβαρου δημίου;
"Παιδί μου κάνε τη δουλειά Σου", έλεγε ο Σέρβος γέρων....... στο δήμιό του
Πόσο θάπρεπε να προσευχόμαστε με θέρμη για τον δήμιο;
Και πως μπορεί να επιθυμήσει κανείς το μαρτύριο; Ο ΑΓΙΟΣ Λουκάς Συμφερουπόλεως πως κ που βρίσκει στήριγμα;
ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΙ Κ Τ ΑΓΟΡΙ της διπλανής πόρτας ήταν οι Νεομάρτυρες κείνα τα χρόνια.
Τι είναι αυτό που κάνει κάποιες κοπέλες και κάποια παλληκάρια να αψηφούν το Χάρο; Μπροστά μας ανοίγεται ένα μυστήριο δυσεξήγητο.
Εσύ που δεν κινδυνεύεις σήμερα να πας στο μαρτύριο, σκέψου τον Άγιο ΠΟΡΦΥΡΙΟ, τι εννοούσε, όταν έλεγε: "όταν υπομένεις πόνο με αγάπη αδιαμαρτύρητα, χάριν της αγάπης του ΧΡΙΣΤΟΥ, τούτο λογίζεται εις μαρτύριον". Ο θείος έρως είναι κατά Πορφύριον η μόνη απάντηση εσαεί. Πρόκειται για ένα μεγάλο μυστήριο. Κάτι σαν την αθέατη πλευρά του Πραραδείσου.
Η ελευθερία από το φόβο του θανάτου έχει κάτι το ανεξήγητο, Αυτό το μυστήριο, έκανε τους Νεομάρτυρες ανδρείους απέναντι στην άδικη βία. Τους κάνει ανυπότακτους απέναντι στη βία. Αυτή η ελευθερία είναι βγαλμένη μέσα από τα Κόκκαλα τα ιερά των Ελλήνων, όχι μόνο των οπλισμένων αγωνιστών, αλλά και των αόπλων εκουσίων Νεομαρτύρων.
Μπροστά μας ανοίγεται μια έκθεση όχι τόσο αισθητικής πλευράς αλλά για την τόνωση της μνήμης των Ελλήνων. Για τον ηρωισμό της αδούλωτης ψυχής και την κατανυκτική προσευχή στους Αγίους για μας και για τους δημίους των. Αυτό εκφράζουν τα εικονίσματα που θα εκθέσουμε, που μπορεί ναναι πρωτόλεια έργα αρχαρίων αλλά που προσπαθούν να βιώσουν και να φανερώσουν σε όλους μας το μήνυμα της γνήσιας Χριστιανικής ζωής που δεν φοβάται τον Σταυρό, αλλά ίσως κάποτε και τον επιδιώκει.Είναι αυθόρμητη ΠΙΣΤΗ ΣΤΑ ΕΣΧΑΤΑ, ΒΙΩΜΕΝΗ ΑΠΟ ΕΔΩ ΚΑΙ ΤΩΡΑ.´ ΑΠΑΛΑ ΚΑΙ ΕΣΩΤΕΡΙΚΑ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΛΗ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΗ ΣΥΜΒΙΩΣΗ ΜΕ ΟΛΑ Τ ΑΛΛΑ μέλη της ευχαριστιακής κοινότητας και βέβαια υπό την καθοδήγηση του Επισκόπου και του Ιερέα. Όπου απαρνιοντουσαν το θέλημά τους οι ´Άγιοι Νεομάρτυρες. μάθαιναν να υποχωρούν.
Είναι συγκλονιστικό το επίγραμμα που εσώθηκε από τους Ρωμηούς της Πόλης που παρότρυναν ο ένας τον άλλον: "Τον Τούρκον αγάπα, ίνα ίδεις σωτηρίαν!" Η Σωτηρία μας δηλαδή περνάει μέσα από τη συγχώρηση προς τον φαινόμενο ως εχθρό μας, τον κατά βάθος αγαπημένο μας. Απέναντι σε αυτή την βραχώδη πίστη, απέναντι σε αυτό το σπάνιο μετάλλευμα, εμείς φαινόμαστε ως πνευματικώς καθυστερημένοι. Δεν μπορούμε να νοιώσουμε τι Εκκλησία ήταν αυτή και πόσο ζωντανή και γόνιμη, ώστε να γεννάει τέτοια παλληκάρια , τέτοιους κουρσάρους που κούρσεψαν ως "βιασταί" τη βασιλεία των Ουρανών, ώστε να μπορούν τόσο αυθόρμητα να αρθρώσουν μια τέτοια αλλόκοτη φράση, λες και μιλούσαν για απλά καθημερινά πραγματάκια.
Σωστά απευθύνεται ο Σαββόπουλος στον Καραϊσκάκη με τα λόγια: "που πας παλληκάρι, ωραίος σαν μύθος, κι ολόίσια στο θάνατο κολυμπάς; ...και γονατίζω και το αίμα Σου φιλώ".
ΑΓ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΕΝ ΙΩΑΝΝΙΝΟΙΣ, ΚΥΡΙΑ ΜΑΡΤΥΡΟΣ
Κοίταξα τον δήμιο στα μάτια. Από που τέτοια κακία που όχι μόνο στερεί ζωές, αλλά βασανίζει με... εφευρετικότητα πριν αποτελειώσει το θύμα. Γιατί εργαλειοποιεί τη θρησκεία προς ίδιον όφελος; Για ποιο λόγο να ασπαστώ διά της βίας μιαν άλλη θρησκεία;
Ο Μάρτυρας πως μπορεί να αντέξει την κακία του βάρβαρου δημίου;
"Παιδί μου κάνε τη δουλειά Σου", έλεγε ο Σέρβος γέρων....... στο δήμιό του
Πόσο θάπρεπε να προσευχόμαστε με θέρμη για τον δήμιο;
Και πως μπορεί να επιθυμήσει κανείς το μαρτύριο; Ο ΑΓΙΟΣ Λουκάς Συμφερουπόλεως πως κ που βρίσκει στήριγμα;
ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΙ Κ Τ ΑΓΟΡΙ της διπλανής πόρτας ήταν οι Νεομάρτυρες κείνα τα χρόνια.
Τι είναι αυτό που κάνει κάποιες κοπέλες και κάποια παλληκάρια να αψηφούν το Χάρο; Μπροστά μας ανοίγεται ένα μυστήριο δυσεξήγητο.
Εσύ που δεν κινδυνεύεις σήμερα να πας στο μαρτύριο, σκέψου τον Άγιο ΠΟΡΦΥΡΙΟ, τι εννοούσε, όταν έλεγε: "όταν υπομένεις πόνο με αγάπη αδιαμαρτύρητα, χάριν της αγάπης του ΧΡΙΣΤΟΥ, τούτο λογίζεται εις μαρτύριον". Ο θείος έρως είναι κατά Πορφύριον η μόνη απάντηση εσαεί. Πρόκειται για ένα μεγάλο μυστήριο. Κάτι σαν την αθέατη πλευρά του Πραραδείσου.
Η ελευθερία από το φόβο του θανάτου έχει κάτι το ανεξήγητο, Αυτό το μυστήριο, έκανε τους Νεομάρτυρες ανδρείους απέναντι στην άδικη βία. Τους κάνει ανυπότακτους απέναντι στη βία. Αυτή η ελευθερία είναι βγαλμένη μέσα από τα Κόκκαλα τα ιερά των Ελλήνων, όχι μόνο των οπλισμένων αγωνιστών, αλλά και των αόπλων εκουσίων Νεομαρτύρων.
Μπροστά μας ανοίγεται μια έκθεση όχι τόσο αισθητικής πλευράς αλλά για την τόνωση της μνήμης των Ελλήνων. Για τον ηρωισμό της αδούλωτης ψυχής και την κατανυκτική προσευχή στους Αγίους για μας και για τους δημίους των. Αυτό εκφράζουν τα εικονίσματα που θα εκθέσουμε, που μπορεί ναναι πρωτόλεια έργα αρχαρίων αλλά που προσπαθούν να βιώσουν και να φανερώσουν σε όλους μας το μήνυμα της γνήσιας Χριστιανικής ζωής που δεν φοβάται τον Σταυρό, αλλά ίσως κάποτε και τον επιδιώκει.Είναι αυθόρμητη ΠΙΣΤΗ ΣΤΑ ΕΣΧΑΤΑ, ΒΙΩΜΕΝΗ ΑΠΟ ΕΔΩ ΚΑΙ ΤΩΡΑ.´ ΑΠΑΛΑ ΚΑΙ ΕΣΩΤΕΡΙΚΑ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΛΗ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΗ ΣΥΜΒΙΩΣΗ ΜΕ ΟΛΑ Τ ΑΛΛΑ μέλη της ευχαριστιακής κοινότητας και βέβαια υπό την καθοδήγηση του Επισκόπου και του Ιερέα. Όπου απαρνιοντουσαν το θέλημά τους οι ´Άγιοι Νεομάρτυρες. μάθαιναν να υποχωρούν.
Είναι συγκλονιστικό το επίγραμμα που εσώθηκε από τους Ρωμηούς της Πόλης που παρότρυναν ο ένας τον άλλον: "Τον Τούρκον αγάπα, ίνα ίδεις σωτηρίαν!" Η Σωτηρία μας δηλαδή περνάει μέσα από τη συγχώρηση προς τον φαινόμενο ως εχθρό μας, τον κατά βάθος αγαπημένο μας. Απέναντι σε αυτή την βραχώδη πίστη, απέναντι σε αυτό το σπάνιο μετάλλευμα, εμείς φαινόμαστε ως πνευματικώς καθυστερημένοι. Δεν μπορούμε να νοιώσουμε τι Εκκλησία ήταν αυτή και πόσο ζωντανή και γόνιμη, ώστε να γεννάει τέτοια παλληκάρια , τέτοιους κουρσάρους που κούρσεψαν ως "βιασταί" τη βασιλεία των Ουρανών, ώστε να μπορούν τόσο αυθόρμητα να αρθρώσουν μια τέτοια αλλόκοτη φράση, λες και μιλούσαν για απλά καθημερινά πραγματάκια.
Σωστά απευθύνεται ο Σαββόπουλος στον Καραϊσκάκη με τα λόγια: "που πας παλληκάρι, ωραίος σαν μύθος, κι ολόίσια στο θάνατο κολυμπάς; ...και γονατίζω και το αίμα Σου φιλώ".
- Details
- Category: Author's Diary
ZΩΓΡΑΦΙΚΟ HΜΕΡΟΛΟΓΙΟ, 7. Σεπτ. 2021
ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ, απόσταγμα ζωής
Η ΖΩΗ ΤΟΥ είναι κομπολοϊ από διώξεις, συλλήψεις, φυλακίσεις, βασανισμούς και εξωρίες.
Παράλληλα η καλλιτεχνική του δημιουργία είναι αυθεντική , νικηφόρα έκφραση των ιδανικών του και όχι στρατευμένη αυτοπροβολή. Επίσης είχε χωνεμένη μέσα του όλη την αείποτε ρωμαίικη μουσική.
Με όλα του τα χαρίσματά πάσχισε για ενότητα και συνεργασία διεστώτων πνευματικών και πολιτικών ρευμάτων.
Ο ενθουσιασμός του περιείχε την απαραίτητη για καλιιτέχνη δημιουργό ουτοπική φαντασία που τον καθιστούσε πνευματικό έφηβο.
Μπροστά στο λείψανότου υποκλινόμαστε με ευγνωμοσύνη γιατί ξαναχαρισε στο ελληνικό πνεύμα την ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΤΗΤΑ.
Mikis Theodorakis, a Distillate of Life
His life is a rosary of persecution, arrest, imprisonment, torture, and exile.
At the same time, his artistic creation is an authentic, victorious expression of his ideals and not militant self-promotion. It also had all the ever-present Romaíik music in it.
With all his talents he strived for unity and cooperation of current spiritual and political currents.
His enthusiasm contained the utopian imagination necessary for an artist to make him a spiritual teenager.
In front of his remains, we bow with gratitude because to the Greek spirit he gave back ecumenicity.
ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ, απόσταγμα ζωής
Η ΖΩΗ ΤΟΥ είναι κομπολοϊ από διώξεις, συλλήψεις, φυλακίσεις, βασανισμούς και εξωρίες.
Παράλληλα η καλλιτεχνική του δημιουργία είναι αυθεντική , νικηφόρα έκφραση των ιδανικών του και όχι στρατευμένη αυτοπροβολή. Επίσης είχε χωνεμένη μέσα του όλη την αείποτε ρωμαίικη μουσική.
Με όλα του τα χαρίσματά πάσχισε για ενότητα και συνεργασία διεστώτων πνευματικών και πολιτικών ρευμάτων.
Ο ενθουσιασμός του περιείχε την απαραίτητη για καλιιτέχνη δημιουργό ουτοπική φαντασία που τον καθιστούσε πνευματικό έφηβο.
Μπροστά στο λείψανότου υποκλινόμαστε με ευγνωμοσύνη γιατί ξαναχαρισε στο ελληνικό πνεύμα την ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΤΗΤΑ.
Mikis Theodorakis, a Distillate of Life
His life is a rosary of persecution, arrest, imprisonment, torture, and exile.
At the same time, his artistic creation is an authentic, victorious expression of his ideals and not militant self-promotion. It also had all the ever-present Romaíik music in it.
With all his talents he strived for unity and cooperation of current spiritual and political currents.
His enthusiasm contained the utopian imagination necessary for an artist to make him a spiritual teenager.
In front of his remains, we bow with gratitude because to the Greek spirit he gave back ecumenicity.
- Details
- Category: Author's Diary
ZΩΓΡΑΦΙΚΟ HΜΕΡΟΛΟΓΙΟ, 21-6-2021. ΔΕΥΤΕΡΑ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ
Με Γιώργο, Σοφία κ ΟΛΓΑ στη γαρδένιαστο Μαρούσι. Ατέλειωτες συζητήσεις.
Δίπλα το ΗΡΩΟΝ με προτομή ΓΕΩΡΓΙΟΥ του Β´ που τον σκότωσαν στη Θεσσαλονίκη , και , καθώς τρώγαμε, τον είδα να προβάλλει ανάμεσα σε δυο γιγαντόσωμους κορμούς πεύκων, από κείνους που τρυπάνε το ταβάνι στο κιόσκι του εστιατορίου ΓΑΡΔΕΝΙΑ κι είχε ένα ύφος βασιλικό υπεροπτικό , αλλά αέρινο σαν αχειροποιήτου αγάλματος, κι είπα μέσα μου «να τι είναι ο άνθρωπος , μια έκφραση, κι έλαμπε στο χρυσάφι του απομεσήμερου, κι έλαμπε και μας μιλούσε αυτή η μικρή κουκκίδα η πιο ζωντανή απ’ όλον εκείνο το πολύβουο ανθρωποβουητό κι έκοψα τη συζήτηση κι είπα «κοιτάξτε !κοιτάξτε εκεί!», πράγμα που δεν έπρεπε να κάνω.
Τη νύχτα που πέρασε, κοιμήθηκα απνευστί μέχρι το πρωί. Όμως όλη νύχτα, μα όλη νύχτα, (ενώ δεν έβλεπα όνειρα ως εικόνες), πρόβαλλαν σκέψεις ωσάν συνομιλία με την ΠΑΝΑΓΙΑ που θα ζωγράφιζα σήμερα (για τον Μάξιμο). Είχα αγωνία από που να το πιάσω αυτό το υπερούσιο θέμα της Α χειροποίητης ζωγραφικής. Δεν ει χς ταραχή, αλλά σαν να κολυμπούσα σε θάλασσα εικαστικών αποριών.
Πρώτα πρώτα «πως να Σε ζωγραφίσω εγώ Εσένα την ΠΑΝΑΧΡΑΝΤΟΝ! Δώσε μου μίαν αποταγή από όλους κι όλα, δώσε μου προσήλωση σε Σένα, ν αδειάσω εντελώς, και να γεμίσω με το άχραντό χάδι Σου, να γίνω -παρά τη βρωμιά μου- Εικόνα Σου, να κολλήσω στον τοίχο, να με πάρεις μαζί με το Χριστουλη αγκαλιά Σου! Να μπορούσα Ν αγκαλιάσω τα χρώματα, να τα βγάλω απ’ την καρδιά μου και να τα σχηματίζω μίαν θείαν όψιν , η οποία να ομιλεί τη γλώσσα που δεν ακούγεται παρά μόνο από τις καρδιές, όταν είναι διάφανες από το χρυσοχριστοφώς».
Με Γιώργο, Σοφία κ ΟΛΓΑ στη γαρδένιαστο Μαρούσι. Ατέλειωτες συζητήσεις.
Δίπλα το ΗΡΩΟΝ με προτομή ΓΕΩΡΓΙΟΥ του Β´ που τον σκότωσαν στη Θεσσαλονίκη , και , καθώς τρώγαμε, τον είδα να προβάλλει ανάμεσα σε δυο γιγαντόσωμους κορμούς πεύκων, από κείνους που τρυπάνε το ταβάνι στο κιόσκι του εστιατορίου ΓΑΡΔΕΝΙΑ κι είχε ένα ύφος βασιλικό υπεροπτικό , αλλά αέρινο σαν αχειροποιήτου αγάλματος, κι είπα μέσα μου «να τι είναι ο άνθρωπος , μια έκφραση, κι έλαμπε στο χρυσάφι του απομεσήμερου, κι έλαμπε και μας μιλούσε αυτή η μικρή κουκκίδα η πιο ζωντανή απ’ όλον εκείνο το πολύβουο ανθρωποβουητό κι έκοψα τη συζήτηση κι είπα «κοιτάξτε !κοιτάξτε εκεί!», πράγμα που δεν έπρεπε να κάνω.
Τη νύχτα που πέρασε, κοιμήθηκα απνευστί μέχρι το πρωί. Όμως όλη νύχτα, μα όλη νύχτα, (ενώ δεν έβλεπα όνειρα ως εικόνες), πρόβαλλαν σκέψεις ωσάν συνομιλία με την ΠΑΝΑΓΙΑ που θα ζωγράφιζα σήμερα (για τον Μάξιμο). Είχα αγωνία από που να το πιάσω αυτό το υπερούσιο θέμα της Α χειροποίητης ζωγραφικής. Δεν ει χς ταραχή, αλλά σαν να κολυμπούσα σε θάλασσα εικαστικών αποριών.
Πρώτα πρώτα «πως να Σε ζωγραφίσω εγώ Εσένα την ΠΑΝΑΧΡΑΝΤΟΝ! Δώσε μου μίαν αποταγή από όλους κι όλα, δώσε μου προσήλωση σε Σένα, ν αδειάσω εντελώς, και να γεμίσω με το άχραντό χάδι Σου, να γίνω -παρά τη βρωμιά μου- Εικόνα Σου, να κολλήσω στον τοίχο, να με πάρεις μαζί με το Χριστουλη αγκαλιά Σου! Να μπορούσα Ν αγκαλιάσω τα χρώματα, να τα βγάλω απ’ την καρδιά μου και να τα σχηματίζω μίαν θείαν όψιν , η οποία να ομιλεί τη γλώσσα που δεν ακούγεται παρά μόνο από τις καρδιές, όταν είναι διάφανες από το χρυσοχριστοφώς».
- Details
- Category: Author's Diary
ZΩΓΡΑΦΙΚΟ HΜΕΡΟΛΟΓΙΟ, ΣΑΒΒΑΤΟ 19-6-2021
Στις 10.00 π.μ. Στο ΜΕΤΣ Με τον Δημήτρη ΚΥΡΙΑΖΗ και το Γιώργο ΚΟΡΔΗ ΕΙΔΑΜΕ ΤΙΣ ΠΕΤΡΕΣ Τις ΖΩΓΡΑΦΙΣΤΕΣ, ΟΠΟΥ Ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΠΟΓΕΙΩΝΕΤΑΙ ΧΑΡΗ ΣΤΟ ΒΑΘΥ ΤΟΥ ΜΕΡΑΚΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΓΗ, ΤΟ ΧΩΜΑ, ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΑΛΗ ΤΗΣ ΥΠΑΡΞΗΣ. ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΒΛΕΠΟΥΜΕ ΖΩΓΡΑΦΙΣΜΕΝΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΜΕ ΤΕΤΟΙΑ ΕΝΔΟΜΥΧΗ ΑΙΣΘΗΣΗ ΚΑΙ ΒΙΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΣΩΠΟΥ. ΣΤΙΓΜΗ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ ΚΑΙΡΟΥ ΜΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΣΗΣ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΑΣ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ (γιατί δεν βλέπω στους σημερινούς ζωγραφους μας τέτοιαν έκφραση).
Στις 10.00 π.μ. Στο ΜΕΤΣ Με τον Δημήτρη ΚΥΡΙΑΖΗ και το Γιώργο ΚΟΡΔΗ ΕΙΔΑΜΕ ΤΙΣ ΠΕΤΡΕΣ Τις ΖΩΓΡΑΦΙΣΤΕΣ, ΟΠΟΥ Ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΠΟΓΕΙΩΝΕΤΑΙ ΧΑΡΗ ΣΤΟ ΒΑΘΥ ΤΟΥ ΜΕΡΑΚΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΓΗ, ΤΟ ΧΩΜΑ, ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΑΛΗ ΤΗΣ ΥΠΑΡΞΗΣ. ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΒΛΕΠΟΥΜΕ ΖΩΓΡΑΦΙΣΜΕΝΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΜΕ ΤΕΤΟΙΑ ΕΝΔΟΜΥΧΗ ΑΙΣΘΗΣΗ ΚΑΙ ΒΙΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΣΩΠΟΥ. ΣΤΙΓΜΗ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ ΚΑΙΡΟΥ ΜΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΣΗΣ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΑΣ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ (γιατί δεν βλέπω στους σημερινούς ζωγραφους μας τέτοιαν έκφραση).
- Details
- Category: Author's Diary
ZΩΓΡΑΦΙΚΟ HΜΕΡΟΛΟΓΙΟ, ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 18-6-2021
Ο Χριστός με έμαθε να μην παίρνω στα σοβαρά τίποτε το πρόσκαιρο. «Χωρίς Εμού ου δύνασθε ποιείν ουδέν». Πρώτα πρώτα ούτε τον εαυτό μου δεν μπορώ να πάρω στα σοβαρά. Τώρα τελευταία το Σταμάτη τον Νοιώθω κάπου πίσω, απόμακρα, να φλυαρεί με κάποιους τουρίστες στην παραλία για κάποια άσχετα προς εμένα θέματα. Είναι σαν ξένος η σαν κάποιος που κοντεύω να ξεχάσω. Μου κάνει και....παράσιτα». Ίσως και νάναι κάποιος που με συμβουλεύει σάπια πράγματα. Μου δυσκολεύει την πορεία και στη ζωή και στην ζωγραφική.
Ο Χριστός είναι ΑΥΤΟΥΡΓΟΣ κάθε ουσιαστικού που προκύπτει στη ζωή μου. Όχι μόνο στην πολιτική και κοινωνική πλευρά της ζωής.
Κι έρχεται ΜΟΝΟΣ ΤΟΥ, ΑΦΕΑΥΤΟΥ ΤΟΥ. ΕΞΑΦΝΑ. ΑΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΑ. ΩΣ ΕΚΠΛΗΞΗ.
Και μου στελλνει και ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ ΕΞΑΦΝΑ.
ΕΚ ΤΩΝ ΥΣΤΕΛΡΩΝ αυτό το ονομάζουμε ΘΕΙΑ ΠΡΟΝΟΙΑ, η οποία -κατα τον Άγιο Πορφύριο-, είναι διακριτική, σιωπηλή, δεν αφήνει να καταλάβουμε ότι αυτή τα κάνει όλα, κι εμείς νομίζουμε πως «εγώ τον διάλεξα το φίλο μου το Γιώργο».
Ο Χριστός με έμαθε να μην παίρνω στα σοβαρά τίποτε το πρόσκαιρο. «Χωρίς Εμού ου δύνασθε ποιείν ουδέν». Πρώτα πρώτα ούτε τον εαυτό μου δεν μπορώ να πάρω στα σοβαρά. Τώρα τελευταία το Σταμάτη τον Νοιώθω κάπου πίσω, απόμακρα, να φλυαρεί με κάποιους τουρίστες στην παραλία για κάποια άσχετα προς εμένα θέματα. Είναι σαν ξένος η σαν κάποιος που κοντεύω να ξεχάσω. Μου κάνει και....παράσιτα». Ίσως και νάναι κάποιος που με συμβουλεύει σάπια πράγματα. Μου δυσκολεύει την πορεία και στη ζωή και στην ζωγραφική.
Ο Χριστός είναι ΑΥΤΟΥΡΓΟΣ κάθε ουσιαστικού που προκύπτει στη ζωή μου. Όχι μόνο στην πολιτική και κοινωνική πλευρά της ζωής.
Κι έρχεται ΜΟΝΟΣ ΤΟΥ, ΑΦΕΑΥΤΟΥ ΤΟΥ. ΕΞΑΦΝΑ. ΑΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΑ. ΩΣ ΕΚΠΛΗΞΗ.
Και μου στελλνει και ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ ΕΞΑΦΝΑ.
ΕΚ ΤΩΝ ΥΣΤΕΛΡΩΝ αυτό το ονομάζουμε ΘΕΙΑ ΠΡΟΝΟΙΑ, η οποία -κατα τον Άγιο Πορφύριο-, είναι διακριτική, σιωπηλή, δεν αφήνει να καταλάβουμε ότι αυτή τα κάνει όλα, κι εμείς νομίζουμε πως «εγώ τον διάλεξα το φίλο μου το Γιώργο».
- Details
- Category: Author's Diary
ZΩΓΡΑΦΙΚΟ HΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΤΡΙΤΗ 8-6-2021
ΤΟΙΧΟΓΡΑΦΙΑ ΠΑΝΑΓΙΑΣ 292 cm x 162 cm
Σχέδιο
Βάση του σχεδιιου του προσώπου θα είναι - πρώτα ο Θεός - , η Παναγία κρητικής σχολής Οδηγήτριας στον Μερωνα Κρήτης.
Μέσα στη σταθερή αυτή δομή θα μπει ποιητικότητα και αίσθημα από το ΧΕΡΟΥΒΕΙΜ που θα γυρναει λίγο προς το δεξιά, όπως κοιτάμε εμείς. Δύσκολο να συνθέσουμε αυστηρή δομή με αισθαντική έκφραση. (Σ αυτά με βοηθάει ο ποιητικός ζωγράφος CHAGALL, ALLά θάθελα η ΕΚΠΛΗΞΗ ΜΑΣ ΝΑ ΜΗ ΧΡΩΣΤΑΕΙ ΣΕ ΚΑΝΕΝΑΝ).
ΤΟΙΧΟΓΡΑΦΙΑ ΠΑΝΑΓΙΑΣ 292 cm x 162 cm
Σχέδιο
Βάση του σχεδιιου του προσώπου θα είναι - πρώτα ο Θεός - , η Παναγία κρητικής σχολής Οδηγήτριας στον Μερωνα Κρήτης.
Μέσα στη σταθερή αυτή δομή θα μπει ποιητικότητα και αίσθημα από το ΧΕΡΟΥΒΕΙΜ που θα γυρναει λίγο προς το δεξιά, όπως κοιτάμε εμείς. Δύσκολο να συνθέσουμε αυστηρή δομή με αισθαντική έκφραση. (Σ αυτά με βοηθάει ο ποιητικός ζωγράφος CHAGALL, ALLά θάθελα η ΕΚΠΛΗΞΗ ΜΑΣ ΝΑ ΜΗ ΧΡΩΣΤΑΕΙ ΣΕ ΚΑΝΕΝΑΝ).
- Details
- Category: Author's Diary
ZΩΓΡΑΦΙΚΟ HΜΕΡΟΛΟΓΙΟ, ΝΟΗΜΑ ΕΙΚΟΝΟΣ
Δευτέρα 31-5-2021
Η Εικόνα οφείλει να εκπηγάζει την ΑΓΑΠΗ ΤΟΥ ΕΙΚΟΝΙΖΟΜΕΝΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΡΟΣ ΕΜΑΣ ΠΟΥ ΤΟΝ ΠΡΟΣΚΥΝΟΥΜΕ. Αυτό επιτυγχάνεται 1) με το ΒΛΕΜΜΑ που μας κοιτάζει ο Άγιος και 2) με τη ΧΑΡΑ που μεταδίδει στον προσκυνητή της Εικόνος. Αυτά ως προς την βιωματική πλευρά του ΕΙΚΟΝΙΖΕΙΝ και του ΠΡΟΣΚΥΝΕΙΝ την Εικόνα.
Υπάρχει και υπόκειται στον ορθόδοξο εικόνισμό των Αγίων και 3) η ΦΩΤΑΓΩΓΙΚΗ διάσταση του εικονισμού. Αυτό ειλναι ο ρόλος του ιδιάζοντος φωτός , το οποίο αυτουργεί την κάθε ορθόδοξη Εικόνα. Είναι Φως, αλλά διαφορετικής τάξεως από το φως του ήλιου , ο οποίος μας προσφέρει το φυσικό, διοπτρικό φως που συνιστά τη λειτουργία της ΟΡΑΣΕΩΣ . ΤΟ διοπτρικό φως ακολουθεί τους νόμους της φυσικής οράσεως, ενώ το «ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΙΚΟ ΦΩΣ» είναι υπερφυές.
Και τα τρία αυτά μαζί συνεκφράζουν την αγαπητική σχέση που ενώνει αιωνίως τα ανθρώπινα πρόσωπα-μέλη του ΣΩΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ, ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ , η οποία μας ενώνει οντολογικά και με το Χριστό και μεταξύ μας. ΕΚΦΡΑΖΕΙ ΔΗΛΑΔΗ Η ΕΙΚΟΝΑ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ! Την ΑΙΩΝΙΑ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑ=ΕΚΚΛΗΣΙΑ ! Την ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗ, ΟΠΟΥ ΟΛΟΙ ΚΑΤΑΛΑΒΑΙΝΑΝ ΟΛΟΥΣ ΠΑΡΑ ΤΙΣ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ ΓΛΩΣΣΕΣ ΠΟΥ ΜΙΛΟΥΣΑΝ. Η ΓΛΩΣΣΑ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΟΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ, ΣΥΜΠΑΝΤΙΚΗ, ΑΙΩΝΙΑ, ΘΕΑΝΘΡΩΠΙΝΗ, ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ ΟΔΗΓΟΥΣΑ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΚΑΙ ΚΑΘΟΛΟΥ ΣΕ ΑΔΙΑΦΟΡΙΑ ΣΧΕΣΕΩΣ, ΑΣ ΠΟΥΜΕ ΕΙΝΑΙ ΓΛΩΣΣΑ ΕΡΩΤΙΚΗ (με τη θεϊκή σημασία του έρωτος και όχι την αρχαιοελληνική, διονυσιακή).
Ας κρατήσουμε προς το παρόν τα δύο πρώτα, το ΒΛΕΜΜΑ και τη ΧΑΡΑ, που είναι πιο άμεσα κι εμπειρικά κατά την προσκύνηση των Αγίων Εικόνων. Έρχονται συχνά σε αντίθεση προς το αυστηρό ήθος που χαρακτήριζε άλλες εποχές, οπότε οι Εικονογράφοι απεικόνιζαν τους Αγίους βλοσυρούς. Ας θυμηθούμε και τις παλαιες προπολεμικελς φωτογραφίες που εκφράζουν αυστηρά ήθη στις σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων. ( Όλοι οι παππούδες μας εικονίζονται στις προπολεμικές φωτογραφίες σε στάση προσοχής, σοβαροί προς το βλοσυροί και συνοφρυωμένοι). Τέτοιο ήθος είχαν κι οι Εικονογράφοι. Ας μη μείνουμε όμως δέσμιοι ηθών, αλλά ας ασπαστούμε κατά τον εικονισμό των Αγίων Εικόνων το ήθος της αγαπητικής ΑΝΑΣΤΑΣΙΜΗΣ ΧΑΡΑΣ , για το οποίο μιλάει πολύ συχνά ο ΑΓΙΟΣ ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ και το ονομάζει «ΕΝΘΟΥΣΙΑΣΜΟ ΠΟΥ ΦΕΡΝΕΙ Η ΘΕΙΑ ΧΑΡΙΣ». Ο Αγιος ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ μας είχε πει: «τι πάει να πει βυζαντινή και ξεβυζαντινή τεχνοτροπία; Ο ΑΓΙΟΣ όταν είναι μέσα στη Θεία Χάρη, είναι όλος μέσα στο θείο φως. Αφήστε τις (ζωγραφικές) σκιές και την κατήφεια και δοστε στην Εικόνα ΟΜΟΡΦΙΑ ΚΑΙ ΧΑΡΑ!»
Δευτέρα 31-5-2021
Η Εικόνα οφείλει να εκπηγάζει την ΑΓΑΠΗ ΤΟΥ ΕΙΚΟΝΙΖΟΜΕΝΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΡΟΣ ΕΜΑΣ ΠΟΥ ΤΟΝ ΠΡΟΣΚΥΝΟΥΜΕ. Αυτό επιτυγχάνεται 1) με το ΒΛΕΜΜΑ που μας κοιτάζει ο Άγιος και 2) με τη ΧΑΡΑ που μεταδίδει στον προσκυνητή της Εικόνος. Αυτά ως προς την βιωματική πλευρά του ΕΙΚΟΝΙΖΕΙΝ και του ΠΡΟΣΚΥΝΕΙΝ την Εικόνα.
Υπάρχει και υπόκειται στον ορθόδοξο εικόνισμό των Αγίων και 3) η ΦΩΤΑΓΩΓΙΚΗ διάσταση του εικονισμού. Αυτό ειλναι ο ρόλος του ιδιάζοντος φωτός , το οποίο αυτουργεί την κάθε ορθόδοξη Εικόνα. Είναι Φως, αλλά διαφορετικής τάξεως από το φως του ήλιου , ο οποίος μας προσφέρει το φυσικό, διοπτρικό φως που συνιστά τη λειτουργία της ΟΡΑΣΕΩΣ . ΤΟ διοπτρικό φως ακολουθεί τους νόμους της φυσικής οράσεως, ενώ το «ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΙΚΟ ΦΩΣ» είναι υπερφυές.
Και τα τρία αυτά μαζί συνεκφράζουν την αγαπητική σχέση που ενώνει αιωνίως τα ανθρώπινα πρόσωπα-μέλη του ΣΩΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ, ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ , η οποία μας ενώνει οντολογικά και με το Χριστό και μεταξύ μας. ΕΚΦΡΑΖΕΙ ΔΗΛΑΔΗ Η ΕΙΚΟΝΑ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ! Την ΑΙΩΝΙΑ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑ=ΕΚΚΛΗΣΙΑ ! Την ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗ, ΟΠΟΥ ΟΛΟΙ ΚΑΤΑΛΑΒΑΙΝΑΝ ΟΛΟΥΣ ΠΑΡΑ ΤΙΣ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ ΓΛΩΣΣΕΣ ΠΟΥ ΜΙΛΟΥΣΑΝ. Η ΓΛΩΣΣΑ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΟΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ, ΣΥΜΠΑΝΤΙΚΗ, ΑΙΩΝΙΑ, ΘΕΑΝΘΡΩΠΙΝΗ, ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ ΟΔΗΓΟΥΣΑ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΚΑΙ ΚΑΘΟΛΟΥ ΣΕ ΑΔΙΑΦΟΡΙΑ ΣΧΕΣΕΩΣ, ΑΣ ΠΟΥΜΕ ΕΙΝΑΙ ΓΛΩΣΣΑ ΕΡΩΤΙΚΗ (με τη θεϊκή σημασία του έρωτος και όχι την αρχαιοελληνική, διονυσιακή).
Ας κρατήσουμε προς το παρόν τα δύο πρώτα, το ΒΛΕΜΜΑ και τη ΧΑΡΑ, που είναι πιο άμεσα κι εμπειρικά κατά την προσκύνηση των Αγίων Εικόνων. Έρχονται συχνά σε αντίθεση προς το αυστηρό ήθος που χαρακτήριζε άλλες εποχές, οπότε οι Εικονογράφοι απεικόνιζαν τους Αγίους βλοσυρούς. Ας θυμηθούμε και τις παλαιες προπολεμικελς φωτογραφίες που εκφράζουν αυστηρά ήθη στις σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων. ( Όλοι οι παππούδες μας εικονίζονται στις προπολεμικές φωτογραφίες σε στάση προσοχής, σοβαροί προς το βλοσυροί και συνοφρυωμένοι). Τέτοιο ήθος είχαν κι οι Εικονογράφοι. Ας μη μείνουμε όμως δέσμιοι ηθών, αλλά ας ασπαστούμε κατά τον εικονισμό των Αγίων Εικόνων το ήθος της αγαπητικής ΑΝΑΣΤΑΣΙΜΗΣ ΧΑΡΑΣ , για το οποίο μιλάει πολύ συχνά ο ΑΓΙΟΣ ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ και το ονομάζει «ΕΝΘΟΥΣΙΑΣΜΟ ΠΟΥ ΦΕΡΝΕΙ Η ΘΕΙΑ ΧΑΡΙΣ». Ο Αγιος ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ μας είχε πει: «τι πάει να πει βυζαντινή και ξεβυζαντινή τεχνοτροπία; Ο ΑΓΙΟΣ όταν είναι μέσα στη Θεία Χάρη, είναι όλος μέσα στο θείο φως. Αφήστε τις (ζωγραφικές) σκιές και την κατήφεια και δοστε στην Εικόνα ΟΜΟΡΦΙΑ ΚΑΙ ΧΑΡΑ!»
- Details
- Category: Author's Diary
ZΩΓΡΑΦΙΚΟ HΜΕΡΟΛΟΓΙΟ, 21-5-2021
Λειτουργία Αγίου Κωνσταντίνου και Αγίας Ελένης στο Παρεκκλήσιο Αγίας Μαρκέλλας
ΤΑ ΛΑΘΗ ΜΟΥ, ΤΑ ΚΑΜΑΡΙΑ ΜΟΥ
Ίσως η λύση του αινίγματος που λέγεται ΑΝΘΡΩΠΟΣ, να βρίσκεται στην εξής οξύμωρη τοποθέτηση: αν μπορούσε να κατορθώσει το δυσκολοκατώρθωτο ΝΑ ΑΓΑΠΗΣΕΙ Ο ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΤΟΝ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟ ΕΑΥΤΟ ΤΟΥ , ΕΤΣΙ ΟΠΩΣ ΕΙΝΑΙ ΕΚΦΡΣΣΜΕΝΟΣ ΜΕ ΠΟΛΥ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟ ΚΑΙ ΜΟΝΑΔΙΚΟ ΤΡΟΠΟ, θα ανακάλυπτε κάτι πολύ ουσιαστικό για να ΥΠΑΡΧΕΙ ΩΣ ΥΠΑΡΞΗ ΠΟΥ ΥΠΑΡΧΕΙ.
ΤΟχουν πει πολοι αυτό αλλά, όταν λέμε Ν αγαπήσεις τιον εαυτιόμΣου δεν εννοούΜΕ φιλαυτία , αλλά την πραγματική αγάπη που θα τον οδηγήσει στην αναζήτησή της μίας και μοναδικής σωτηρριιας του εαυτού Του. Δηλ Ν αγαπήσεις τόσο ειλικρινά εαυτόν , ώστε να τον πάρεις τόσο στα σοβαρά, ώστε Ν αγαπήσεις και τα κόμπλεξ και τα λάθη εαυτού, και να αναζητήσεις τον ΕΝΑ ΚΑΙ ΜΟΝΑΔΙΚΟ ΣΩΤΗΡΑ ΣΤΑ ΣΟΒΑΡΑ ΚΑΙ ΓΙΑ ΠΑΝΤΑ ΚΑΙ ΧΩΡΙΣ ΤΗΝ ΙΔΙΟΤΕΛΕΙΑ ΝΑ ΚΕΡΔΙΣΕΙΣ ΚΑΤΙ Η ΝΑ ΓΙΝΕΙΣ ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ Η ΝΑ ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣ ΤΑ ΛΑΘΗ ΣΟΥ, ΑΛΛΑ ΝΑ ΠΡΟΣΦΕΡΕΙΣ ΣΤΟΝ ΣΩΤΗΡΑ ΤΟΝ ΕΝΑ ΤΗΝ ΕΙΛΙΚΡΙΝΗ ΑΥΤΟΠΑΡΑΔΟΣΗ ΣΟΥ ΜΕ ΕΠΙΓΝΩΣΗ ΤΩΝ ΛΑΘΩΝ ΣΟΥ ΚΑΙ ΜΕ ΑΓΑΠΗ ΠΡΟΣ ΕΑΥΤΟΝ. Σ ΑΥΤΟΝ ΤΟΝ ΕΝΑ ΣΩΤΗΡΑ ΜΗ ΔΩΣΕΙΣ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟ ΟΝΟΜΑ. ΔΩΣΕ ΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ ΣΟΥ ΜΕ ΑΥΤΟΕΠΙΓΝΩΣΗ.
ΕΔΩ ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΣΟΒΑΡΕΥΟΥΝ. ΣΕ ΠΟΙΟΝ ΘΑ ΔΩΣΩ ? Το ιδιαζον της τοποθέτησης αυτής έγκειται στο γεγονός ΠΩΣ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΡΕΝΕΣ ΘΡΗΣΚΕΙΕΣ , ΙΔΕΟΛΟΓΙΕΣ ΚΑΙ ΑΘΕΪΕΣ ΤΙΣ ΕΡΓΑΛΕΙΟΠΟΙΟΫΜΕ ΠΡΟΣ ΔΟΞΑΝ ΕΑΥΤΟΥ. ΕΠΟΜΕΝΩΣ ΤΟ ΝΑ ΠΑΡΕΙΣ ΣΟΒΑΡΑ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΣΟΥ ΚΑΙ ΤΑ ΛΑΘΗ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΘΗ ΣΟΥ ΙΣΟΔΥΝΑΜΕΙ ΜΕ ΤΗΝ ΑΠΟΛΥΤΗ ΑΝΙΔΙΟΤΕΛΕΙΑ. ΑΥΤΟΙΣΟΔΥΝΑΜΕΙ ΜΕ ΤΟ ΝΑ ΜΗ ΜΑΧΟΝΤΑΙ ΟΙ ΘΡΗΣΚΕΙΕΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥΣ. ΝΑ ΜΗ ΜΑΧΕΣΑΙ ΤΙΠΟΤΑ ΤΟΥ ΑΛΛΟΥ ΠΟΥ ΣΕ ΞΑΦΝΙΑΖΕΙ ΜΕ ΤΗΝ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΥΤΗΤΑ ΤΟΥ, ΔΗΛΑΔΗ ΠΟΥ ΤΟ ΒΛΕΠΕΙΣ ΑΚΟΜΗ ΩΣ ΑΠΕΙΛΗ ΕΑΥΤΟΥ, ΑΛΛΑ ΝΑ ΑΦΕΘΕΙΣ ΣΤΟ ΒΑΘΥΤΕΡΟ ΛΟΓΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΟΠΟΙΟ ΦΤΙΑΧΘΗΚΕΣ ΝΑ ΥΠΑΡΧΕΙΣ ΚΑΙ ΤΟΝ ΟΠΟΙΟ ΔΕΝ ΞΕΡΕΙΣ ΚΙ ΟΜΩΣ ΤΟΝ ΕΜΠΙΣΤΕΥΕΣΑΙ ΩΣ ΚΑΤΙ ΠΙΟ ΥΠΑΡΚΤΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΤΟΜΙΚΗ ΔΙΚΗ ΣΟΥ ΑΥΘΥΠΑΡΚΤΗ ΥΠΑΡΞΗ.
Το σπουδαίο αυτής της τοποθέτησης έγκειται στο ότι απευθύνεται σε κάθε άνθρωπο που αρχιζει να καταλαβαίνει πως ο σκοπός δεν είναι να βαλτιωθή , ούτε να ξεχωρίσει με εφφετζιδικες προβολές του εαυτού στην κοινότητα. Απευθύνεται στην αλληλεγγύη μεταξύ όλων εκείνων που αγάπησαν τα λάθη τους και δεν μισούν τους «αλλόθρησκους». Σε όλους όσοι αγαπούν αυτό που δεν φαίνεται αλλά προϋποτίθεται.
Και το Αλλο κΆλό είναι πως Δεν προκαλεί κακό σε κανέναν διότι αδυνατεί Να βούλεται το κακό. Και πάλι σπουδαίο είναι πως μόλις ασπάσθηκε αυτόν τον τρόπο σκέψεως, ηρεμεί και γαληνεύει ουσιαστικά.
Όμως το καλό της τοποθέτησης αυτής δεν είναι ούτε στο να απαλλαγεί από την αέναη ανησυχία του υπάρχειν . Αλλά στο ότι διαπιστώνει πως ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΤΟΣΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΣΕ ΠΟΙΟΝ Η ΣΕ ΤΙ ΠΙΣΤΕΥΕΙΣ ΠΩΣ ΘΑ ΣΕ ΣΩΣΕΙ, ΑΛΛΑ ΣΗΜΑΣΙΑ ΕΧΕΙ ΝΑ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΤΟΝΤΡΟΠΟ ΠΟΥ ΘΑ ΣΟΥ ΑΠΟΚΑΛΥΨΕΙ ΤΟΝ ΛΟΓΟ ΤΟΥ ΕΙΝΑΙ. Για παράδειγμα ένας ζωγράφος θα το αντιλαμβανόταν ως εξής: ΝΑ ΑΓΑΠΗΣΩ ΟΛΑ ΤΑ ΛΑΘΗ ΠΟΥ ΚΑΝΩ ΣΤΗ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ, ΝΑ ΔΕΧΘΩ ΠΩΣ ΟΛΟΙ ΚΑΝΟΥΝ ΛΑΘΗ ΟΠΩΣ ΕΓΩ ΚΑΙ Ν´ΑΦΕΘΩ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ ΤΟΥ ΖΩΓΡΑΦΙΖΕΙΝ ΠΑΙΔΙΚΑ ΜΕ ΤΗ ΑΠΑΚΛΛΑΓΗ ΤΟΥ ΓΝΩΜΙΚΟΥ ΘΕΛΗΜΑΤΟΣ ΧΑΡΙΝ ΜΙΑΣ ΣΤΡΑΒΗΣ ΛΟΞΗΣ, ΤΡΕΛΛΗΣ , ΑΥΘΑΙΡΕΤΗΣ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΣ, ΟΠΟΥ ΜΕ ΟΔΗΓΗΣΕ ΜΑΚΡΑ ΘΗΤΕΙΑ ΣΤΟ ΖΩΓΡΑΦΙΖΕΙΝ ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΕΠΙΔΙΩΚΩ ΝΑ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΘΩ ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΠΙΤΥΧΙΕΣ ΜΟΥ ΑΛΛΑγβ ΝΑ ΒΓΑΛΩ ΚΑΤΙ ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΑΠΟ ΙΔΙΟΤΕΛΕΙΣ ΣΚΟΠΟΥΣ ΤΟΥ ΖΩΓΡΑΦΙΖΕΙΝ.
ΘΑ ΜΠΟΡΟΥΣΑΜΕ ΝΑ ΠΟΥΜΕ ΠΟΛΛΑ ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ ,ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΚΤΙΒΙΣΜΟ , ΓΙΑ ΟΣΑ ΣΥΝΕΠΑΙΡΝΟΥΝ ΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ ΠΟΥ ΚΟΠΙΑΖΟΥΝ ΓΙΑ ΚΑΤΙ ΠΟΥ ΠΙΣΤΕΥΟΥΝ ΚΑΙ ΘΕΛΟΥΝ ΝΑ
ΕΠΙΤΥΧΟΥΝ ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΕΧΟΥΝ ΤΗΝ ΕΠΙΓΝΩΣΗ ΠΩΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΑΠΟΤΥΧΙΑ ,ΟΤΑΝ ΤΗΝ ΑΓΑΠΗΣΕΙΣΚΙ ΟΤΑΝ ΤΗ ΔΕΙΣ ΩΣ ΤΗΝ ΑΥΘΕΝΤΙΚΗ ΣΟΥ ΕΚΦΡΑΣΗ ΤΗΝ ΠΙΟ ΑΝΙΔΙΟΤΕΛΗ, Η ΟΠΟΙΑ ΣΟΥ ΧΑΡΙΖΕΙ ΕΝΕΚΑ ΤΗΣ ΑΝΤΙΣΚΕΨΗΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΛΟΓΙΚΗΣ ΠΟΥ ΣΟΥ ΚΑΤΑΣΤΡΕΦΟΥΝ ΤΗΝ «ΚΑΡΙΕΡΑ», ΣΟΥ ΧΑΡΙΖΕΙ την ΙΕΡΗ ΕΚΕΙΝΗ ΧΡΥΣΗ ΣΤΙΓΜΗ, ΟΠΟΥ ΑΠΟΚΤΑΣ ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΞΕΡΕΙΣ ΤΗΝ ΠΙΟ ΕΝΤΟΝΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΣΟΥ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ.
ΟΣΟ ΘΑ ΜΕΡΟΛΗΠΤΕΙΣ ΥΠΕΡ ΤΗΣ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ ΣΟΥ, ΘΑ ΧΑΝΕΙΣ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΣΟΥ. ΜΟΛΙΣ ΑΡΧΙΣΕΙΣ ΝΑ ΑΠΟΔΕΧΕΣΑΙ ΠΩΣ ΑΥΤΟΣ ΠΟΥ ΤΟΝ ΥΠΕΡΑΣΠΙΖΕΣΑΙ ΩΣ «ΘΕΟ ΣΟΥ», ΔεΝ ΣΕ ΕΧΕΙ ΩΣ ΜΟΝΑΧΟΓΥΙΟ ΤΟΥ , ΑΛΛΑ ΑΓΑΠΑΕΙ ΕΞΙΣΟΥ ΟΟΟΟΟΛΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ «ΘΕΩΝ», ΠΟΥ ΕΣΥ ΠΟΛΕΜΑΣ, ΤΟΤΕ ΘΑ ΑΓΑΠΗΣΕΙΣ ΕΠΕΙΔΗ ΑΓΑΠΗΣΕΣ ΠΡΩΤΑ ΤΑ ΛΑΘΗ ΣΟΥ.
Λειτουργία Αγίου Κωνσταντίνου και Αγίας Ελένης στο Παρεκκλήσιο Αγίας Μαρκέλλας
ΤΑ ΛΑΘΗ ΜΟΥ, ΤΑ ΚΑΜΑΡΙΑ ΜΟΥ
Ίσως η λύση του αινίγματος που λέγεται ΑΝΘΡΩΠΟΣ, να βρίσκεται στην εξής οξύμωρη τοποθέτηση: αν μπορούσε να κατορθώσει το δυσκολοκατώρθωτο ΝΑ ΑΓΑΠΗΣΕΙ Ο ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΤΟΝ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟ ΕΑΥΤΟ ΤΟΥ , ΕΤΣΙ ΟΠΩΣ ΕΙΝΑΙ ΕΚΦΡΣΣΜΕΝΟΣ ΜΕ ΠΟΛΥ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟ ΚΑΙ ΜΟΝΑΔΙΚΟ ΤΡΟΠΟ, θα ανακάλυπτε κάτι πολύ ουσιαστικό για να ΥΠΑΡΧΕΙ ΩΣ ΥΠΑΡΞΗ ΠΟΥ ΥΠΑΡΧΕΙ.
ΤΟχουν πει πολοι αυτό αλλά, όταν λέμε Ν αγαπήσεις τιον εαυτιόμΣου δεν εννοούΜΕ φιλαυτία , αλλά την πραγματική αγάπη που θα τον οδηγήσει στην αναζήτησή της μίας και μοναδικής σωτηρριιας του εαυτού Του. Δηλ Ν αγαπήσεις τόσο ειλικρινά εαυτόν , ώστε να τον πάρεις τόσο στα σοβαρά, ώστε Ν αγαπήσεις και τα κόμπλεξ και τα λάθη εαυτού, και να αναζητήσεις τον ΕΝΑ ΚΑΙ ΜΟΝΑΔΙΚΟ ΣΩΤΗΡΑ ΣΤΑ ΣΟΒΑΡΑ ΚΑΙ ΓΙΑ ΠΑΝΤΑ ΚΑΙ ΧΩΡΙΣ ΤΗΝ ΙΔΙΟΤΕΛΕΙΑ ΝΑ ΚΕΡΔΙΣΕΙΣ ΚΑΤΙ Η ΝΑ ΓΙΝΕΙΣ ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ Η ΝΑ ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣ ΤΑ ΛΑΘΗ ΣΟΥ, ΑΛΛΑ ΝΑ ΠΡΟΣΦΕΡΕΙΣ ΣΤΟΝ ΣΩΤΗΡΑ ΤΟΝ ΕΝΑ ΤΗΝ ΕΙΛΙΚΡΙΝΗ ΑΥΤΟΠΑΡΑΔΟΣΗ ΣΟΥ ΜΕ ΕΠΙΓΝΩΣΗ ΤΩΝ ΛΑΘΩΝ ΣΟΥ ΚΑΙ ΜΕ ΑΓΑΠΗ ΠΡΟΣ ΕΑΥΤΟΝ. Σ ΑΥΤΟΝ ΤΟΝ ΕΝΑ ΣΩΤΗΡΑ ΜΗ ΔΩΣΕΙΣ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟ ΟΝΟΜΑ. ΔΩΣΕ ΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ ΣΟΥ ΜΕ ΑΥΤΟΕΠΙΓΝΩΣΗ.
ΕΔΩ ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΣΟΒΑΡΕΥΟΥΝ. ΣΕ ΠΟΙΟΝ ΘΑ ΔΩΣΩ ? Το ιδιαζον της τοποθέτησης αυτής έγκειται στο γεγονός ΠΩΣ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΡΕΝΕΣ ΘΡΗΣΚΕΙΕΣ , ΙΔΕΟΛΟΓΙΕΣ ΚΑΙ ΑΘΕΪΕΣ ΤΙΣ ΕΡΓΑΛΕΙΟΠΟΙΟΫΜΕ ΠΡΟΣ ΔΟΞΑΝ ΕΑΥΤΟΥ. ΕΠΟΜΕΝΩΣ ΤΟ ΝΑ ΠΑΡΕΙΣ ΣΟΒΑΡΑ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΣΟΥ ΚΑΙ ΤΑ ΛΑΘΗ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΘΗ ΣΟΥ ΙΣΟΔΥΝΑΜΕΙ ΜΕ ΤΗΝ ΑΠΟΛΥΤΗ ΑΝΙΔΙΟΤΕΛΕΙΑ. ΑΥΤΟΙΣΟΔΥΝΑΜΕΙ ΜΕ ΤΟ ΝΑ ΜΗ ΜΑΧΟΝΤΑΙ ΟΙ ΘΡΗΣΚΕΙΕΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥΣ. ΝΑ ΜΗ ΜΑΧΕΣΑΙ ΤΙΠΟΤΑ ΤΟΥ ΑΛΛΟΥ ΠΟΥ ΣΕ ΞΑΦΝΙΑΖΕΙ ΜΕ ΤΗΝ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΥΤΗΤΑ ΤΟΥ, ΔΗΛΑΔΗ ΠΟΥ ΤΟ ΒΛΕΠΕΙΣ ΑΚΟΜΗ ΩΣ ΑΠΕΙΛΗ ΕΑΥΤΟΥ, ΑΛΛΑ ΝΑ ΑΦΕΘΕΙΣ ΣΤΟ ΒΑΘΥΤΕΡΟ ΛΟΓΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΟΠΟΙΟ ΦΤΙΑΧΘΗΚΕΣ ΝΑ ΥΠΑΡΧΕΙΣ ΚΑΙ ΤΟΝ ΟΠΟΙΟ ΔΕΝ ΞΕΡΕΙΣ ΚΙ ΟΜΩΣ ΤΟΝ ΕΜΠΙΣΤΕΥΕΣΑΙ ΩΣ ΚΑΤΙ ΠΙΟ ΥΠΑΡΚΤΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΤΟΜΙΚΗ ΔΙΚΗ ΣΟΥ ΑΥΘΥΠΑΡΚΤΗ ΥΠΑΡΞΗ.
Το σπουδαίο αυτής της τοποθέτησης έγκειται στο ότι απευθύνεται σε κάθε άνθρωπο που αρχιζει να καταλαβαίνει πως ο σκοπός δεν είναι να βαλτιωθή , ούτε να ξεχωρίσει με εφφετζιδικες προβολές του εαυτού στην κοινότητα. Απευθύνεται στην αλληλεγγύη μεταξύ όλων εκείνων που αγάπησαν τα λάθη τους και δεν μισούν τους «αλλόθρησκους». Σε όλους όσοι αγαπούν αυτό που δεν φαίνεται αλλά προϋποτίθεται.
Και το Αλλο κΆλό είναι πως Δεν προκαλεί κακό σε κανέναν διότι αδυνατεί Να βούλεται το κακό. Και πάλι σπουδαίο είναι πως μόλις ασπάσθηκε αυτόν τον τρόπο σκέψεως, ηρεμεί και γαληνεύει ουσιαστικά.
Όμως το καλό της τοποθέτησης αυτής δεν είναι ούτε στο να απαλλαγεί από την αέναη ανησυχία του υπάρχειν . Αλλά στο ότι διαπιστώνει πως ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΤΟΣΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΣΕ ΠΟΙΟΝ Η ΣΕ ΤΙ ΠΙΣΤΕΥΕΙΣ ΠΩΣ ΘΑ ΣΕ ΣΩΣΕΙ, ΑΛΛΑ ΣΗΜΑΣΙΑ ΕΧΕΙ ΝΑ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΤΟΝΤΡΟΠΟ ΠΟΥ ΘΑ ΣΟΥ ΑΠΟΚΑΛΥΨΕΙ ΤΟΝ ΛΟΓΟ ΤΟΥ ΕΙΝΑΙ. Για παράδειγμα ένας ζωγράφος θα το αντιλαμβανόταν ως εξής: ΝΑ ΑΓΑΠΗΣΩ ΟΛΑ ΤΑ ΛΑΘΗ ΠΟΥ ΚΑΝΩ ΣΤΗ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ, ΝΑ ΔΕΧΘΩ ΠΩΣ ΟΛΟΙ ΚΑΝΟΥΝ ΛΑΘΗ ΟΠΩΣ ΕΓΩ ΚΑΙ Ν´ΑΦΕΘΩ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ ΤΟΥ ΖΩΓΡΑΦΙΖΕΙΝ ΠΑΙΔΙΚΑ ΜΕ ΤΗ ΑΠΑΚΛΛΑΓΗ ΤΟΥ ΓΝΩΜΙΚΟΥ ΘΕΛΗΜΑΤΟΣ ΧΑΡΙΝ ΜΙΑΣ ΣΤΡΑΒΗΣ ΛΟΞΗΣ, ΤΡΕΛΛΗΣ , ΑΥΘΑΙΡΕΤΗΣ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΣ, ΟΠΟΥ ΜΕ ΟΔΗΓΗΣΕ ΜΑΚΡΑ ΘΗΤΕΙΑ ΣΤΟ ΖΩΓΡΑΦΙΖΕΙΝ ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΕΠΙΔΙΩΚΩ ΝΑ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΘΩ ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΠΙΤΥΧΙΕΣ ΜΟΥ ΑΛΛΑγβ ΝΑ ΒΓΑΛΩ ΚΑΤΙ ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΑΠΟ ΙΔΙΟΤΕΛΕΙΣ ΣΚΟΠΟΥΣ ΤΟΥ ΖΩΓΡΑΦΙΖΕΙΝ.
ΘΑ ΜΠΟΡΟΥΣΑΜΕ ΝΑ ΠΟΥΜΕ ΠΟΛΛΑ ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ ,ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΚΤΙΒΙΣΜΟ , ΓΙΑ ΟΣΑ ΣΥΝΕΠΑΙΡΝΟΥΝ ΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ ΠΟΥ ΚΟΠΙΑΖΟΥΝ ΓΙΑ ΚΑΤΙ ΠΟΥ ΠΙΣΤΕΥΟΥΝ ΚΑΙ ΘΕΛΟΥΝ ΝΑ
ΕΠΙΤΥΧΟΥΝ ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΕΧΟΥΝ ΤΗΝ ΕΠΙΓΝΩΣΗ ΠΩΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΑΠΟΤΥΧΙΑ ,ΟΤΑΝ ΤΗΝ ΑΓΑΠΗΣΕΙΣΚΙ ΟΤΑΝ ΤΗ ΔΕΙΣ ΩΣ ΤΗΝ ΑΥΘΕΝΤΙΚΗ ΣΟΥ ΕΚΦΡΑΣΗ ΤΗΝ ΠΙΟ ΑΝΙΔΙΟΤΕΛΗ, Η ΟΠΟΙΑ ΣΟΥ ΧΑΡΙΖΕΙ ΕΝΕΚΑ ΤΗΣ ΑΝΤΙΣΚΕΨΗΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΛΟΓΙΚΗΣ ΠΟΥ ΣΟΥ ΚΑΤΑΣΤΡΕΦΟΥΝ ΤΗΝ «ΚΑΡΙΕΡΑ», ΣΟΥ ΧΑΡΙΖΕΙ την ΙΕΡΗ ΕΚΕΙΝΗ ΧΡΥΣΗ ΣΤΙΓΜΗ, ΟΠΟΥ ΑΠΟΚΤΑΣ ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΞΕΡΕΙΣ ΤΗΝ ΠΙΟ ΕΝΤΟΝΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΣΟΥ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ.
ΟΣΟ ΘΑ ΜΕΡΟΛΗΠΤΕΙΣ ΥΠΕΡ ΤΗΣ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ ΣΟΥ, ΘΑ ΧΑΝΕΙΣ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΣΟΥ. ΜΟΛΙΣ ΑΡΧΙΣΕΙΣ ΝΑ ΑΠΟΔΕΧΕΣΑΙ ΠΩΣ ΑΥΤΟΣ ΠΟΥ ΤΟΝ ΥΠΕΡΑΣΠΙΖΕΣΑΙ ΩΣ «ΘΕΟ ΣΟΥ», ΔεΝ ΣΕ ΕΧΕΙ ΩΣ ΜΟΝΑΧΟΓΥΙΟ ΤΟΥ , ΑΛΛΑ ΑΓΑΠΑΕΙ ΕΞΙΣΟΥ ΟΟΟΟΟΛΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ «ΘΕΩΝ», ΠΟΥ ΕΣΥ ΠΟΛΕΜΑΣ, ΤΟΤΕ ΘΑ ΑΓΑΠΗΣΕΙΣ ΕΠΕΙΔΗ ΑΓΑΠΗΣΕΣ ΠΡΩΤΑ ΤΑ ΛΑΘΗ ΣΟΥ.
- Details
- Category: Author's Diary
ZΩΓΡΑΦΙΚΟ HΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΤΙ ΠΙΣΤΕΥΩ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ ΜΟΥ
ΘΕΟΦΑΝΕΙΑ ΔΕΥΤΕΡΑ 6-1-2020
ΤΙ ΠΙΣΤΕΥΩ. ΓΙΑ. ΤΗ. ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ ΜΟΥ
(Το κειμ, αυτό το έγραψα πρώτη φορά τον Αυγουστο 2019 για να το δώσει ο ΜΑΞΙΜΟΣ στην κα ΦΙΟΝΑ για την ηλεκτρονική γκαλερύ της, αλλά το τοποθετώ και εδώ στο Ζ.Η. του Ίαν. 2020. Επίσης το έδωσα στον φίλο Ιωάννη ΝΑΖΛΙΔΗ να το συμπεριλάβει στον κατάλογο της εκθέσεως στον ΙΑΝΟ στις 29-2-2020). Αλλά θέλαμε να υπάρχει και στο Ζ.Η. Του Ίαν. 2020).
Ποτέ μου δεν κατάλαβα τι είναι αυτό το μυστήριο που το λέμε ζωγραφική. Δεν ξέρω τίποτα. Η μάλλον ξέρω πολλά πράγματα που βλάπτουν τη ζωγραφική μου. Γιαυτό ζωγραφίζω όπως μπορώ. Όταν ζωγραφίζω, αδιαφορώ για τις διάφορες σχολές και στυλ και ενδιαφέρομαι μόνο για την έκφραση. Το σχέδιο και το χρώμα υπηρετούν αυτό τον πρωταρχικό στόχο μου, την έκφραση. Όταν σχεδιάζω, παρακάμπω τους άξονες, το ρυθμό, την σχεδιαστική τελειότητα και σπεύδω να απελευθερωσω την εμπνευσή μου. Όταν χρωματίζω , βάζω το χρώμα να υπηρετήσει την καθαρή έκφραση εσωτερικών αναγκών. Είναι μια εμμονή. Με τρέφει ψυχικά και με ξανανοιώνει.Όσες φορές δεν το πετυχαίνω, αυτό γίνεται αθελά μου, χωρίς να το συνηδειτοποιώ.
Μια μέρα συνάντησα το Γιάννη Ναζλίδη σε μιαν έκθεσή του στον ΙΑΝΟ Αθηνών. Εθαύμασα το παιδί, τον σουρεαλιστή ζωγράφο και ποιητή, το καθάριο βλέμμα, τον λυρισμό και την γνήσια ποιητικότητά του. Εθαύμασα την επαναδιαπραγμάτευση της ΑΓΑΠΗΣ που προτείνει με ολόκληρη την ύπαρξή του. Της ΑΓΑΠΗΣ που παρά λίγο να μας τελειώσει. Γίναμε αμέσως φίλοι. Εξέθεσα στο ΕΚΚΟΚΚΙΣΤΗΡΙΟ ΙΔΕΩΝ, την αίθουσα τέχνης που έχει στη Βέροια, κι είπαμε να εκθέσουμε μαζί εδώ στον ΙΑΝΟ. Το θεωρώ μεγάλη μου τιμή. Για φαντάσου τι είναι και τι κάνει ο άνθρωπος! Η αλήθεια θα φανεί μετά τη νεκροψία. Μέχρι τότε απλά ζωγραφίζω όπως μπορώ. Του Γιάννη Ναζλίδη πάντως του είμαι ευγνώμων. Το ίδιο είμαι ευγνώμων και σε Σας που ήλθατε στην έκθεσή μας.
ΘΕΟΦΑΝΕΙΑ ΔΕΥΤΕΡΑ 6-1-2020
ΤΙ ΠΙΣΤΕΥΩ. ΓΙΑ. ΤΗ. ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ ΜΟΥ
(Το κειμ, αυτό το έγραψα πρώτη φορά τον Αυγουστο 2019 για να το δώσει ο ΜΑΞΙΜΟΣ στην κα ΦΙΟΝΑ για την ηλεκτρονική γκαλερύ της, αλλά το τοποθετώ και εδώ στο Ζ.Η. του Ίαν. 2020. Επίσης το έδωσα στον φίλο Ιωάννη ΝΑΖΛΙΔΗ να το συμπεριλάβει στον κατάλογο της εκθέσεως στον ΙΑΝΟ στις 29-2-2020). Αλλά θέλαμε να υπάρχει και στο Ζ.Η. Του Ίαν. 2020).
Ποτέ μου δεν κατάλαβα τι είναι αυτό το μυστήριο που το λέμε ζωγραφική. Δεν ξέρω τίποτα. Η μάλλον ξέρω πολλά πράγματα που βλάπτουν τη ζωγραφική μου. Γιαυτό ζωγραφίζω όπως μπορώ. Όταν ζωγραφίζω, αδιαφορώ για τις διάφορες σχολές και στυλ και ενδιαφέρομαι μόνο για την έκφραση. Το σχέδιο και το χρώμα υπηρετούν αυτό τον πρωταρχικό στόχο μου, την έκφραση. Όταν σχεδιάζω, παρακάμπω τους άξονες, το ρυθμό, την σχεδιαστική τελειότητα και σπεύδω να απελευθερωσω την εμπνευσή μου. Όταν χρωματίζω , βάζω το χρώμα να υπηρετήσει την καθαρή έκφραση εσωτερικών αναγκών. Είναι μια εμμονή. Με τρέφει ψυχικά και με ξανανοιώνει.Όσες φορές δεν το πετυχαίνω, αυτό γίνεται αθελά μου, χωρίς να το συνηδειτοποιώ.
Μια μέρα συνάντησα το Γιάννη Ναζλίδη σε μιαν έκθεσή του στον ΙΑΝΟ Αθηνών. Εθαύμασα το παιδί, τον σουρεαλιστή ζωγράφο και ποιητή, το καθάριο βλέμμα, τον λυρισμό και την γνήσια ποιητικότητά του. Εθαύμασα την επαναδιαπραγμάτευση της ΑΓΑΠΗΣ που προτείνει με ολόκληρη την ύπαρξή του. Της ΑΓΑΠΗΣ που παρά λίγο να μας τελειώσει. Γίναμε αμέσως φίλοι. Εξέθεσα στο ΕΚΚΟΚΚΙΣΤΗΡΙΟ ΙΔΕΩΝ, την αίθουσα τέχνης που έχει στη Βέροια, κι είπαμε να εκθέσουμε μαζί εδώ στον ΙΑΝΟ. Το θεωρώ μεγάλη μου τιμή. Για φαντάσου τι είναι και τι κάνει ο άνθρωπος! Η αλήθεια θα φανεί μετά τη νεκροψία. Μέχρι τότε απλά ζωγραφίζω όπως μπορώ. Του Γιάννη Ναζλίδη πάντως του είμαι ευγνώμων. Το ίδιο είμαι ευγνώμων και σε Σας που ήλθατε στην έκθεσή μας.
- Details
- Category: Author's Diary
ZΩΓΡΑΦΙΚΟ HΜΕΡΟΛΟΓΙΟ, ΕΦΕ
5-9-2012, Πόρτο
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΤΑΠΕΙΝΗΣ ΣΗΜΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟΥ ΕΦΕ
Σημείωση στο βιβλιαράκι «ΚΑΒΑΦΗΣ, μικρά κλασικά Ά´», Εκδόσεις ΠΑΤΑΚΗ
Τι είναι το καλλιτεχνικό εφέ; Και πώς να το επιτύχεις; (Ο Ρίχαρντ Στράους το γνώριζε, δεν εξαρτάται από τα πολλά ή λίγα όργανα).
Κυρίως τι νόημα έχει; Διαφυγή από φτη ρουτίνα; Μια αναστάσιμη ανάσα μέασα στη θανατήίλα; Έκπληξη στην πλήξη; Φαίνεται σαν να ξεστρατίζει για να υπενθυμίσει στην αυτοβεβαιωμένη ταξιαρχία, πως αυτή είναι που ξεστράτισε. Πάντως θα έχει να κάνει με την επιθυμία. Η ηδονή που προκαλεί στιγμιαία το εφέ, δείχνει πως υπενθυμίζει απωθημένη επιθυμία. Μιαν βαθύτερη επιθυμία που συμβιβαστήκαμε να την ξεχνάμε. Είναι τάχα επαναστατικό ; Συχνά ξεπέφτει στο «δήθεν». Όμως μή μας παρασύρουν οι εκτροπές. Το εφέ υπάρχει στην τέχνη πάντα ως «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ». Πρέπει να έχει να κάνει με τη βαθύτερη επιθυμία του ανθρώπού. Δεν είμαστε σε θέση να την προσδιορίσουμε επακριβώς. Αλλά η σφοδρή βαθειά επιθυμία χαρίζει στο εφέ τη δόξα του.
Εννοείται πως ισχύει εδώ το του Τσαρούχη: «ο καλός ζωγράφος ξέρει πού να σταματήσει». Και το Πατερικό «μείζων πασών των αρετών η διάκρισις».
5-9-2012, Πόρτο
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΤΑΠΕΙΝΗΣ ΣΗΜΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟΥ ΕΦΕ
Σημείωση στο βιβλιαράκι «ΚΑΒΑΦΗΣ, μικρά κλασικά Ά´», Εκδόσεις ΠΑΤΑΚΗ
Τι είναι το καλλιτεχνικό εφέ; Και πώς να το επιτύχεις; (Ο Ρίχαρντ Στράους το γνώριζε, δεν εξαρτάται από τα πολλά ή λίγα όργανα).
Κυρίως τι νόημα έχει; Διαφυγή από φτη ρουτίνα; Μια αναστάσιμη ανάσα μέασα στη θανατήίλα; Έκπληξη στην πλήξη; Φαίνεται σαν να ξεστρατίζει για να υπενθυμίσει στην αυτοβεβαιωμένη ταξιαρχία, πως αυτή είναι που ξεστράτισε. Πάντως θα έχει να κάνει με την επιθυμία. Η ηδονή που προκαλεί στιγμιαία το εφέ, δείχνει πως υπενθυμίζει απωθημένη επιθυμία. Μιαν βαθύτερη επιθυμία που συμβιβαστήκαμε να την ξεχνάμε. Είναι τάχα επαναστατικό ; Συχνά ξεπέφτει στο «δήθεν». Όμως μή μας παρασύρουν οι εκτροπές. Το εφέ υπάρχει στην τέχνη πάντα ως «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ». Πρέπει να έχει να κάνει με τη βαθύτερη επιθυμία του ανθρώπού. Δεν είμαστε σε θέση να την προσδιορίσουμε επακριβώς. Αλλά η σφοδρή βαθειά επιθυμία χαρίζει στο εφέ τη δόξα του.
Εννοείται πως ισχύει εδώ το του Τσαρούχη: «ο καλός ζωγράφος ξέρει πού να σταματήσει». Και το Πατερικό «μείζων πασών των αρετών η διάκρισις».
- Details
- Category: Author's Diary
ZΩΓΡΑΦΙΚΟ HΜΕΡΟΛΟΓΙΟ, ΑΕΡΟΠΛΑΝΟ ΠΡΟΣ ΒΟΣΤΩΝΗ
ΚΙ Ο «ΧΟΡΟΣ 1,2,3»
8-4-1996
Ταξιδεύαμε από Αθηνα προς Βοστώνη η Μαρίνα κι εγώ με τον Διονύση που θα εγχειριζοταν από τον φημισμένο Καθηγητή Ω.Ρ.Λ. Dr Docou και μαζί μας ερχόταν ο φημισμένος στην Ελλάδα καθηγητής Χειρουργικής Γεώργιος Παπαγεωργίου κολλητός μας φίλος και παλιός συμφοιτητής στην Ιατρική Αθηνών, ο οποίος ανταποκρίθηκε στην παράκλησης μας να παραστεί στην εγχείρηση του Διονύση για αφαίρεση υγρού από το δεξιό του ιγμώρειον Άντρον.
Ο Γιώργος κι η Μαρινα κατέγραφαν τα φάρμακα που θα έπρεπε να περάσουμε σε ειδικό κατάλογο όταν θα φθάναμε στο αεροδρόμιο της Βοστώνης. Εγώ κράταγα παρέα στον νεαρό Διονύση, μαθητή Β´ Λυκείου, για να μην ακούει για φάρμακα και γιατρούς και τρομάζει . Καθώς του έλεγα και μου έλεγε αστεία, πήρα από την τσέπη του καθίσματος τον χάρτινο φακελο για περίπτωση εμέτου και σρχισα με το στύλο να ζωγραφίζω παραλλαγές στο θέμα «Χορός 1, 2, 3». Ξέχναγα κι εγώ κι ο Διονύσης τον πόνο μας. Κι είχα την ιδέα να τα ζωγραφίσω με χρώματα όταν γυρίσουμε Αθήνα .Δοξς τω Θεώ όλα πήγαν καλά και γυρίσαμε , αλλά δεν βρήκα χρόνο να βάλω χρώματα στα ζΣχεδια εκείνα του Πόνου.
ΚΙ Ο «ΧΟΡΟΣ 1,2,3»
8-4-1996
Ταξιδεύαμε από Αθηνα προς Βοστώνη η Μαρίνα κι εγώ με τον Διονύση που θα εγχειριζοταν από τον φημισμένο Καθηγητή Ω.Ρ.Λ. Dr Docou και μαζί μας ερχόταν ο φημισμένος στην Ελλάδα καθηγητής Χειρουργικής Γεώργιος Παπαγεωργίου κολλητός μας φίλος και παλιός συμφοιτητής στην Ιατρική Αθηνών, ο οποίος ανταποκρίθηκε στην παράκλησης μας να παραστεί στην εγχείρηση του Διονύση για αφαίρεση υγρού από το δεξιό του ιγμώρειον Άντρον.
Ο Γιώργος κι η Μαρινα κατέγραφαν τα φάρμακα που θα έπρεπε να περάσουμε σε ειδικό κατάλογο όταν θα φθάναμε στο αεροδρόμιο της Βοστώνης. Εγώ κράταγα παρέα στον νεαρό Διονύση, μαθητή Β´ Λυκείου, για να μην ακούει για φάρμακα και γιατρούς και τρομάζει . Καθώς του έλεγα και μου έλεγε αστεία, πήρα από την τσέπη του καθίσματος τον χάρτινο φακελο για περίπτωση εμέτου και σρχισα με το στύλο να ζωγραφίζω παραλλαγές στο θέμα «Χορός 1, 2, 3». Ξέχναγα κι εγώ κι ο Διονύσης τον πόνο μας. Κι είχα την ιδέα να τα ζωγραφίσω με χρώματα όταν γυρίσουμε Αθήνα .Δοξς τω Θεώ όλα πήγαν καλά και γυρίσαμε , αλλά δεν βρήκα χρόνο να βάλω χρώματα στα ζΣχεδια εκείνα του Πόνου.
- Details
- Category: Author's Diary
ZΩΓΡΑΦΙΚΟ HΜΕΡΟΛΟΓΙΟ, 13-11-1992
Αναστοχάζομαι τη χθεσινή βραδυά. Με κλειστά μάτια ξανάφέρνω μπροστά μου τις φωταψίες της γκαλερί και τη βουτιά μου μετά στο μυστηριώδες Παρίσι και χωρίς να το καλταλάβω ζωγραφίζω με τα όνειρα το κυβιστικό Παρίσι, φως- σκοτάδι, φανφάρες- σιωπή, συζητήσεις-στοχασμοί. Σκαλοπάτια που κυβίζουν το χώρο, σαν τις πλατειές θερμές δίπλα σε ψυχρές πινελιές του Σεζάν που αργότερα ενέπνευσαν τον κυβισμό του Πικάσσο.Ένας αέρας που διαπερνάει τα σπίτια, τα καμπαναριά, τις γέφυρες και τα ελικοειδή κύματάκια του ΣΗκουάνα. Σαν να αδιαφορεί για όλα. Απλά προσφέρει το χώρο του ως γήπεδο για να παίξουν παιχνίδι οι καλλιτεχνικές ψυχές. Και κύριε σ προσφέρει την απροϋπόθετη ΕΜΠΝΕΥΣΗ.Πως τα καταφέρνει το Παρίσι και -ως προς την γενναιόδωρη έμπνευση - , καθίσταται ΠΑΤΡΙΔΑ όλων των τρελών σαν και μας, ανεξαρτήτως πατρίδας, θρησκείας και παντοίων καημών.
Αναστοχάζομαι τη χθεσινή βραδυά. Με κλειστά μάτια ξανάφέρνω μπροστά μου τις φωταψίες της γκαλερί και τη βουτιά μου μετά στο μυστηριώδες Παρίσι και χωρίς να το καλταλάβω ζωγραφίζω με τα όνειρα το κυβιστικό Παρίσι, φως- σκοτάδι, φανφάρες- σιωπή, συζητήσεις-στοχασμοί. Σκαλοπάτια που κυβίζουν το χώρο, σαν τις πλατειές θερμές δίπλα σε ψυχρές πινελιές του Σεζάν που αργότερα ενέπνευσαν τον κυβισμό του Πικάσσο.Ένας αέρας που διαπερνάει τα σπίτια, τα καμπαναριά, τις γέφυρες και τα ελικοειδή κύματάκια του ΣΗκουάνα. Σαν να αδιαφορεί για όλα. Απλά προσφέρει το χώρο του ως γήπεδο για να παίξουν παιχνίδι οι καλλιτεχνικές ψυχές. Και κύριε σ προσφέρει την απροϋπόθετη ΕΜΠΝΕΥΣΗ.Πως τα καταφέρνει το Παρίσι και -ως προς την γενναιόδωρη έμπνευση - , καθίσταται ΠΑΤΡΙΔΑ όλων των τρελών σαν και μας, ανεξαρτήτως πατρίδας, θρησκείας και παντοίων καημών.
- Details
- Category: Author's Diary
ZΩΓΡΑΦΙΚΟ HΜΕΡΟΛΟΓΙΟ, ΠΑΡΙΣΙ ΜΥΤΑΡΑΣ, Πέμπτη, 07.00 μ..μ., 12-11-1992 Gallery Flack.
Ο ταλαντούχος ΜΥΤΑΡΑΣ ο ΑΜΦΙΘΥΜΟΣ, που θέλει κι άλλη περισσότερη αναγνώριση, σαν παιδί που μεγάλοποιεί τα προβλήματα, έτσι από αφέλεια για να παραστήσει κάτι. Μα το αξίζει με το παραπάνω και τη δόξα και τον θαυμασμό μας και τη συμπάθεια.
Ήμουν στο Παρίσι το Νοέμβριο του 1992 συμμετέχων με τον «ΑΓΙΟ ΗΛΙΑ ΤΟΝ ΣΙΚΕΛΙΩΤΗ» στο SALON D´ AUTOMN που λαμβάνει χώραν κάθε Φθινόπωρο στο εκπληκτικό GRAND PALAIS. Eμάθα πως εκθέτει ο Μυταράς στην Gallery FLACK και πήγα το απόγευμα των εγκαινίων.
Η κυρία Flack , η γελαστή οικοδέσποινα της γκαλερί, έλεγε και ξαναλεγε δείχνοντας τους πίνακες : «φοβεροί dessignateurs οι Έλληνες !»
Έφθασα απ τους πρώτους, έγραψα στο βιβλίο Συγχαριτηρίων «ευχαριστούμε τον ζωγράφο για το δώρο που μας κάνει, τη ζωγραφική του». Ο ΜΥΤΑΡΑΣ ήλθε αργοπορημένος, ο κόσμος που τον περίμενε υπομονετικά ξέσπασε σε χειροκροτήματα, ήταν ....ωραίος σαν Έλληνας. Μπαίναμε στην πρώτη αίθουσα και μετά βγαίναμε έξω για να δούμε τη γειτονική δεύτερη αίθουσα. Εντυπωσιακή έκθεση. Τη χάρηκα με όλο μου το είναι.
Όταν έφευγα ξανακοιτάζω το βιβλίο και κάποιος είχε γράψει μετά από μένα: « Δημηλτρη, αφου και οι Παπάδες γίνανε τεχνοκρίτες, εγώ δεν γράφω τίποτα!». Κοιτάζω στο πλήθος διακριτικά και βλέπω, είχε έλθει ο πολύς Ηλίας Πετρόπουλος.
Ο ταλαντούχος ΜΥΤΑΡΑΣ ο ΑΜΦΙΘΥΜΟΣ, που θέλει κι άλλη περισσότερη αναγνώριση, σαν παιδί που μεγάλοποιεί τα προβλήματα, έτσι από αφέλεια για να παραστήσει κάτι. Μα το αξίζει με το παραπάνω και τη δόξα και τον θαυμασμό μας και τη συμπάθεια.
Ήμουν στο Παρίσι το Νοέμβριο του 1992 συμμετέχων με τον «ΑΓΙΟ ΗΛΙΑ ΤΟΝ ΣΙΚΕΛΙΩΤΗ» στο SALON D´ AUTOMN που λαμβάνει χώραν κάθε Φθινόπωρο στο εκπληκτικό GRAND PALAIS. Eμάθα πως εκθέτει ο Μυταράς στην Gallery FLACK και πήγα το απόγευμα των εγκαινίων.
Η κυρία Flack , η γελαστή οικοδέσποινα της γκαλερί, έλεγε και ξαναλεγε δείχνοντας τους πίνακες : «φοβεροί dessignateurs οι Έλληνες !»
Έφθασα απ τους πρώτους, έγραψα στο βιβλίο Συγχαριτηρίων «ευχαριστούμε τον ζωγράφο για το δώρο που μας κάνει, τη ζωγραφική του». Ο ΜΥΤΑΡΑΣ ήλθε αργοπορημένος, ο κόσμος που τον περίμενε υπομονετικά ξέσπασε σε χειροκροτήματα, ήταν ....ωραίος σαν Έλληνας. Μπαίναμε στην πρώτη αίθουσα και μετά βγαίναμε έξω για να δούμε τη γειτονική δεύτερη αίθουσα. Εντυπωσιακή έκθεση. Τη χάρηκα με όλο μου το είναι.
Όταν έφευγα ξανακοιτάζω το βιβλίο και κάποιος είχε γράψει μετά από μένα: « Δημηλτρη, αφου και οι Παπάδες γίνανε τεχνοκρίτες, εγώ δεν γράφω τίποτα!». Κοιτάζω στο πλήθος διακριτικά και βλέπω, είχε έλθει ο πολύς Ηλίας Πετρόπουλος.